Vắc-xin tăng cường hệ thống miễn dịch của bé như thế nào?

Cha mẹ là người đưa ra tất cả các quyết định quan trọng ảnh hưởng đến cuộc sống của các con, từ việc sống ở đâu, đi học ở đâu, ăn gì. Vắc-xin là một cách hữu hiệu để cha mẹ kiểm soát sức khỏe của các con và cho các con cơ hội tốt nhất để phát triển khỏe mạnh đến tuổi trưởng thành.

Tiêm chủng đã làm giảm đáng kể hoặc gần như xóa sổ nhiều loại virus và vi khuẩn nguy hiểm, như bệnh bại liệt, viêm màng não và viêm phổi. Nhưng, một số bệnh vẫn đang hoành hành ở những nơi chỉ cách chúng ta một chuyến máy bay. Ở nhiều nơi trên thế giới, các bệnh như sởi vẫn đang lan rộng; trẻ sơ sinh và trẻ em không được tiêm chủng có thể dễ dàng mắc bệnh.

Năm 2017, hơn 21.000 người ở châu Âu mắc bệnh sởi; ít nhất 35 trẻ em đã chết vì căn bệnh này. Một đợt bùng phát ở Mỹ năm 2014 đã dẫn đến 667 trường hợp được ghi nhận tại 27 tiểu bang, số ca mắc cao nhất kể từ khi bệnh sởi được coi là đã bị loại bỏ khỏi đất nước này vào năm 2000.

Chủng ngừa cho trẻ em là cách tốt nhất để giúp các em miễn nhiễm khi tiếp xúc với những tác nhân gây bệnh. Virus và vi khuẩn không thể đoán trước. Vắc-xin có thể kiểm soát những mối đe dọa đó. Bạn không thể kiểm soát những bệnh mà con tiếp xúc, hoặc trường hợp sẽ tiến triển xấu như thế nào.

Mặc dù trẻ em được tiêm nhiều loại vắc-xin liên tục đến hai tuổi, và đôi khi có nhiều loại vắc-xin trong 1 lần khám bác sĩ, những loại vắc-xin này sẽ không làm hệ miễn dịch của các em bị quá tải.

Trẻ em tiếp xúc với hàng ngàn mầm bệnh mỗi ngày từ môi trường, thông qua thức ăn, không khí bé thở bé ăn và rất nhiều thứ bé cho vào miệng. Trẻ được sinh ra với hệ miễn dịch có thể đánh bại hầu hết tác nhân gây bệnh, nhưng có một số bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng và hệ miễn dịch sẽ không xử lý được. Đó là lý do trẻ em cần được tiêm vắc-xin để tăng cường hệ miễn dịch.

Vắc-xin xây dựng một bức tường bảo vệ xung quanh gia đình và cộng đồng của bạn. Khi bạn tiêm phòng cho bé, bạn cũng bảo vệ gia đình và bạn bè của mình, những người có thể mắc bệnh. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người không thể tiêm một số loại vắc-xin nhất định - bao gồm trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai, người cao tuổi và những người có hệ thống miễn dịch bị suy yếu do một số loại thuốc hoặc bệnh lý.

Vắc-xin sử dụng một lượng rất nhỏ các kháng nguyên để giúp hệ thống miễn dịch của trẻ nhận biết và học cách chống lại các bệnh nghiêm trọng. Kháng nguyên là một phần của vi trùng hay vi rút gây bệnh khiến hệ thống miễn dịch cơ thể phải bắt tay vào việc.

Ba mươi năm trước, vắc-xin sử dụng 3.000 kháng nguyên để bảo vệ chống lại 8 bệnh đến khi bé hai tuổi. Ngày nay, vắc-xin sử dụng 305 kháng nguyên để bảo vệ chống lại 14 bệnh đến khi bé hai tuổi.

Nhờ những tiến bộ khoa học, ngày nay vắc-xin có thể bảo vệ trẻ em khỏi nhiều bệnh tật hơn bằng cách sử dụng ít kháng nguyên hơn. Vắc-xin chỉ chứa một phần rất nhỏ các kháng nguyên mà bé gặp phải trong môi trường mỗi ngày. Một điều quan trọng khác, bạn không nên đánh giá thấp bất cứ căn bệnh nào, dù chỉ là thuỷ đậu.

Hầu hết trẻ em không được tiêm phòng bị thủy đậu sẽ hồi phục hoàn toàn. Nhưng thủy đậu có thể trở nên nghiêm trọng - đôi khi đe dọa đến tính mạng - đặc biệt đối với trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai, thanh thiếu niên và những người có hệ miễn dịch yếu. Ngay cả trẻ em khỏe mạnh cũng có thể phát triển các biến chứng nghiêm trọng, và một số trường hợp tử vong. Những người khác có thể sẽ gặp phải những vấn đề suốt đời như co giật và khuyết tật tâm thần.

Tiêm chủng đầy đủ giúp làm giảm nguy cơ sử dụng thuốc và các thủ thuật can thiệp, đơn cử như:

• Kháng sinh: Kể từ khi vắc-xin phế cầu khuẩn được đưa vào sử dụng vào năm 2000, nó đã giảm các bệnh đe dọa đến tính mạng liên quan đến loại vi khuẩn này, như viêm màng não và viêm phổi ở trẻ em đến 99%. Vắc-xin cũng làm giảm tỷ lệ mắc viêm tai, loại bệnh thường được điều trị bằng kháng sinh ở trẻ em. Ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng này có nghĩa là trẻ em không cần nhiều kháng sinh. Nó cũng đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ kháng kháng sinh.
• Xét nghiệm xâm lấn: Trước khi có vắc-xin Hib, xuất hiện vào năm 1991, khoảng 12.000 trẻ em mắc bệnh Hib ― bao gồm cả viêm màng não mỗi năm ở Mỹ. Khi trẻ sơ sinh không được tiêm chủng xuất hiện các triệu chứng viêm màng não, các bác sĩ phải thực hiện "chọc dịch não tuỷ" để kiểm tra dịch xung quanh não và tủy sống. May mắn thay, xét nghiệm đó hiếm khi cần áp dụng ở trẻ sơ sinh đã được tiêm chủng.
• Nhập viện: Vắc-xin giúp giảm nhu cầu điều trị nội trú. Trong mùa cúm 2015-2016, 310.000 người bị bệnh nặng đến mức họ cần điều trị tại bệnh viện.
• Phẫu thuật: Những đứa trẻ bị viêm tai nặng, thường phải đặt ống vào màng nhĩ để hút dịch và bảo vệ khả năng nghe và nói. Nhờ vắc-xin phế cầu khuẩn, ít trẻ em phải thực hiện điều này và các loại phẫu thuật khác - bao gồm cả đặt ống lồng ngực trong trường hợp nhiễm trùng phổi.

Tiêm vắc-xin cho trẻ đúng lịch, đúng thời điểm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ mà còn bảo vệ những người xung quanh có miễn dịch yếu. Lịch tiêm vắc-xin theo khuyến cáo của CDC an toàn và hiệu quả trong việc bảo vệ bé khỏi các tác nhân gây bệnh dựa trên cách hệ thống miễn dịch của trẻ phản ứng với vắc-xin ở các độ tuổi khác nhau và tác nhân gây bệnh cụ thể.

Tiêm vắc-xin đúng thời điểm có thể giúp bảo vệ trẻ khỏi 14 bệnh có thể nghiêm trọng vào đúng thời điểm dễ bị mắc bệnh nhất, đồng thời, tiêm ngừa đúng lịch, đầy đủ và đúng loại vắc-xin phù hợp lứa tuổi sẽ tạo cho cơ thể trẻ một hàng rào sức đề kháng tốt, đây là cách bảo vệ trẻ sớm nhất và lâu dài khỏi bệnh tật.

Nguồn tham khảo: healthychildren.org, cdc.gov