Thời điểm tốt để tiêm phòng cúm trước khi vào mùa

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Mùa cúm ở Việt Nam thay đổi theo từng năm. Vì vậy, tùy từng đối tượng và ở mỗi vùng khác nhau sẽ có khuyến nghị về thời điểm tiêm và loại vắc - xin cúm nên tiêm. Tuy nhiên tiêm phòng vào bất cứ thời điểm nào trong mùa cúm đều vẫn có thể giúp phòng ngừa mắc bệnh.

Bệnh cúm là bệnh truyền nhiễm và rất dễ bùng phát thành dịch. Cúm có thể dẫn đến các biến chứng như viêm xoang, viêm tai và viêm phổi, có khả năng làm người mắc bệnh dẫn đến tử vong. Mỗi năm có tới hàng triệu người mắc cúm, hàng trăm ngàn bệnh nhân phải nhập viện để điều trị, và có từ vài ngàn tới chục ngàn bệnh nhân tử vong có liên quan tới cúm.Vì vậy, tiêm chủng ngừa cúm hàng năm là khuyến nghị của các bác sĩ dành cho sức khoẻ của bạn.

Sử dụng vắc - xin phòng cúm đã chứng minh được hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích, bao gồm làm giảm nguy cơ mắc bệnh cúm, làm giảm tỷ lệ phải nhập viện và thậm chí làm giảm tỷ lệ tử vong liên quan tới cúm ở trẻ em.

Mùa cúm ở Việt Nam thay đổi theo từng năm. Vì vậy, tùy từng đối tượng và ở mỗi vùng khác nhau sẽ có khuyến nghị về thời điểm tiêm và loại vắc - xin cúm nên tiêm. Tuy nhiên tiêm phòng vào bất cứ thời điểm nào trong mùa cúm đều vẫn có thể giúp phòng ngừa mắc bệnh.

Khi tiêm vắc-xin cúm sẽ giúp sản sinh kháng thể bảo vệ cơ thể để chống lại virus cúm và thông thường vắc-xin sẽ phát huy tác dụng trong thời gian là 1 năm. Mặt khác, virus cúm thường xuyên thay đổi tính kháng nguyên, các nhà nghiên cứu phải nghiên cứu và sản xuất vắc-xin cúm với những thành phần vắc-xin ngừa cúm được điều chỉnh phù hợp với chủng virus cúm đang lưu hành trên thế giới.

Chỉ định

Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC) khuyến cáo tất cả mọi người bao gồm cả trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Đặc biệt một số người ở nhóm nguy cơ khiến các bệnh mãn tính nặng hơn do bệnh cúm hoặc dễ mắc các biến chứng do cúm hơn những người khác thì càng phải tiêm phòng cúm hằng năm:

• Trẻ em, đặc biệt trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi
• Người lớn hay trẻ em bị suy giảm miễn dịch tự nhiên hay mắc phải( nhiễm HIV) hay được ghép tạng
• Phụ nữ mang thai đang trong giai đoạn có dịch mùa cúm
• Người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên. Người sống trong viện dưỡng lão hoặc nằm lâu trong viện
• Người ở bất kỳ độ tuổi nào có mắc các bệnh lý mạn tính như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tim mạch, đột quỵ,...
• Người sống cùng hoặc chăm sóc những người có nguy cơ cao bị biến chứng do cúm, bao gồm: Nhân viên chăm sóc sức khoẻ, những người tiếp xúc trong gia đình và người ngoài chăm sóc trẻ em dưới 6 tháng tuổi.

Chống chỉ định

Những người sau đây không nên tiêm vắc-xin cúm:

• Trẻ em dưới 6 tháng tuổi.
• Người bị dị ứng nặng với vắc - xin cúm hoặc bất kỳ thành phần nào của vắc - xin.

Nói chuyện với bác sĩ trước khi tiêm vắc-xin nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Dị ứng với trứng hoặc bất kỳ thành phần nào khác trong vắc-xin
• Tiền sử mắc hội chứng Guillain-Barre
• Bạn cảm thấy không khỏe.

Bạn nên tiêm vắc - xin cúm trước khi vi-rút cúm bắt đầu lây lan trong cộng đồng, vì phải mất khoảng hai tuần sau khi tiêm vắc-xin thì kháng thể mới được sản xuất đầy đủ trong cơ thể và mới có hiệu lực bảo vệ cơ thể chống lại cúm. Do đó, bạn nên lập kế hoạch để chủng ngừa sớm, thường là tiêm vào mùa thu, trước khi mùa cúm bắt đầu. Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC) khuyến nghị mọi người nên chủng ngừa cúm vào cuối tháng 10. Tuy nhiên, tiêm vắc-xin muộn hơn sau đó vẫn có thể có lợi, thậm chí vào tháng 1 sang năm hoặc muộn hơn.

Đối với trẻ em cần hai liều vắc-xin cúm nên thời điểm tiêm nên bắt đầu sớm hơn và khoảng cách giữa hai mũi tiêm cách nhau ít nhất bốn tuần.

Mùa cúm ở Việt Nam tháng mấy?

Chủng virus cúm thay đổi hàng năm nên cần tiêm vắc-xin cúm mùa trước khi vào mùa cúm của năm đó và nên tiêm càng sớm càng tốt khi có vắc-xin của năm đó.

• Ở Việt Nam, theo nghiên cứu dịch tễ học cúm cho thấy dịch cúm thường xuất hiện quanh năm, đạt đỉnh vào tháng 3, tháng 4, tháng 9 và tháng 10 hàng năm, có xu hướng gia tăng trong mùa đông và mùa xuân. Nên tiêm trước mùa cúm khoảng 2 tuần đến 1 tháng. Mặc dù vậy, tiêm phòng vào bất cứ thời điểm nào trong mùa cúm đều vẫn có thể giúp phòng ngừa mắc bệnh.
• Đối với phụ nữ đang lên kế hoạch mang thai, nên tiêm vắc-xin phòng cúm trước khi có thai. Nếu đang trong dịch cúm mùa mà chưa kịp tiêm trước khi mang thai thì vẫn có thể tiêm phòng vắc-xin ngừa cúm bất hoạt vào 3 tháng giữa thai kỳ. Phụ nữ có thai là đối tượng có nguy cơ biến chứng cao do cúm gây ra và vắc-xin cúm là vắc-xin bất hoạt nên có thể tiêm khi mang thai.
• Đối với trẻ em là đối tượng dễ nhiễm virus cúm nên tiêm vắc-xin cúm cho trẻ từ 6 tháng tuổi.

Dựa trên cơ sở khuyến cáo của Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC), Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã triển khai tiêm vắc-xin phòng bệnh cúm tại toàn hệ thống bệnh viện trên cả nước cho tất cả khách hàng từ 6 tháng tuổi trở lên.

Quý khách hàng lựa chọn tiêm vắc-xin tại Vinmec sẽ hoàn toàn yên tâm về chất lượng vắc-xin cũng như quy trình thực hiện, bởi:

• Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi - vắc-xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc-xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất cho trẻ.
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
• 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp - ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.

• Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp Chương trình tiêm chủng trọn gói với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai.
Riêng trong tháng 12/2019, Vinmec miễn phí tiêm Vắc-xin Viêm gan B sơ sinh (tiêm ngay sau khi sinh) cho bé khi đăng kí Gói tiêm chủng trọn gói dành cho trẻ từ 0-1 tuổi hoặc từ 0-2 tuổi.

Nguồn tham khảo: webmd.com, wpro.who.int, medicalnewstoday.com