Làm gì nếu trẻ sơ sinh xét nghiệm âm tính với virus viêm gan B sau 2 liều vắc - xin hoàn chỉnh?

Xét nghiệm virus viêm gan B sau khi sử dụng vắc - xin không được thực hiện thường quy trừ một số tình huống khuyến cáo. Vậy với trường hợp đặc biệt sau khi trẻ đã thực hiện hoàn chỉnh 2 liệu trình vắc - xin mà xét nghiệm âm tính với virus viêm gan B thì xử trí tiếp theo như thế nào?

Theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (Centers for Disease Control and Prevention - CDC) Hoa Kỳ, xét nghiệm huyết thanh về miễn dịch không cần được thực hiện thường quy sau khi sử dụng vắc - xin phòng virus viêm gan B.

Có một số đối tượng nên được thực hiện xét nghiệm sau khi hoàn thành một liệu trình vắc - xin hoàn chỉnh (3 liều), bao gồm trẻ sinh ra có mẹ HBsAg dương tính và trẻ sinh ra mà không thể xác định tình trạng HBsAg của mẹ; xét nghiệm cần làm gồm cả HBsAg và nồng độ anti - HBs, và được thực hiện khi trẻ được 9 tới 12 tháng tuổi (hoặc sau khi sử dụng liều vắc - xin cuối từ 1 tới 2 tháng nếu việc sử dụng vắc - xin không được thực hiện đúng lịch vì một lý do nào đó).

Xét nghiệm không nên thực hiện trước khi trẻ được 9 tháng tuổi, bởi những trẻ này khi sinh ra đã được sử dụng kháng thể miễn dịch đặc hiệu kháng virus viêm gan B (hepatitis B immune globulin - HBIG), những kháng thể này có thể tồn tại từ 6 tới 8 tháng, khiến kết quả có khả năng bị sai lệch. Xét nghiệm cũng không nên được thực hiện trong vòng 1 tháng kể từ khi sử dụng vắc - xin, bởi lúc này trẻ đang trong giai đoạn chuyển tiếp, kết quả dương tính giả có thể xảy ra.

Trường hợp xét nghiệm nồng độ anti - HBs cho kết quả dưới 10 mIU/mL thì cần tiếp tục sử dụng vắc - xin phòng virus viêm gan B:

• Thông thường một liệu trình hoàn chỉnh gồm 3 liều vắc - xin phòng virus viêm gan B cho trẻ sẽ được lặp lại một lần nữa. Sau khi hoàn thành liều cuối cùng của liệu trình thứ hai từ 1 tới 2 tháng sẽ tiến hành xét nghiệm huyết thanh về miễn dịch.
• Hoặc có thể thực hiện theo phương án sử dụng thêm 1 liều vắc - xin, xét nghiệm lại sau khi dùng từ 1 tới 2 tháng. Nếu nồng độ anti - HBs vẫn dưới 10 mIU/mL thì tiếp tục sử dụng thêm 2 liều vắc - xin nữa, và xét nghiệm lại sau từ 1 tới 2 tháng kể từ liều vắc - xin cuối (tuy nhiên phương án này ít thực tế hơn phương án đầu).

Xét nghiệm được thực hiện sau khi hoàn thành liều cuối cùng của liệu trình thứ hai từ 1 tới 2 tháng, và có thể xảy ra các tình huống sau:

• Nồng độ anti - HBs đạt từ 10 mIU/mL trở lên nghĩa là đã đạt nồng độ kháng thể có ý nghĩa bảo vệ (cơ thể đã có đáp ứng miễn dịch đầy đủ).
• Nếu nồng độ anti - HBs vẫn thấp dưới 10 mIU/mL, kết quả HBsAg sẽ cần được xem xét:

Xét nghiệm HBsAg dương tính thì trẻ cần có kế hoạch theo dõi tiếp theo thích hợp, và những người xung quanh trẻ nên được sử dụng vắc - xin phòng virus viêm gan B.

Xét nghiệm HBsAg âm tính thì trẻ thuộc đối tượng dễ bị lây nhiễm bởi virus viêm gan B. Cha mẹ trẻ sẽ được tư vấn về cách phòng tránh virus viêm gan B cho trẻ, đồng thời sẽ được giải thích về sự cần thiết sử dụng phương pháp dự phòng bằng kháng thể miễn dịch đặc hiệu kháng virus viêm gan B cho trẻ trong tình huống sau khi phơi nhiễm xảy ra.

Các dữ liệu nghiên cứu hiện nay không gợi ý về việc đạt được bất kỳ lợi ích nào nếu sử dụng thêm liều vắc - xin phòng virus viêm gan B trên những trẻ đã thực hiện hoàn chỉnh 2 liệu trình vắc - xin mà không có được nồng độ anti - HBs có ý nghĩa bảo vệ (từ 10 mIU/mL trở lên). Như đã đề cập phía trên, những trẻ này cần được xét tới kết quả HBsAg, nếu HBsAg dương tính thì trẻ nên được theo dõi thích hợp sau này đồng thời sử dụng vắc - xin cho những người xung quanh trẻ, còn HBsAg âm tính thì trẻ thuộc đối tượng dễ bị lây nhiễm bởi virus viêm gan B và cần có biện pháp phòng tránh cũng như cần được dự phòng miễn dịch nếu xảy ra tình huống phơi nhiễm.

Hiện nay, tiêm vắc-xin ngừa viêm gan B là cách dự phòng viêm gan B hiệu quả nhất, thúc đẩy hệ miễn dịch cơ thể chiến đấu với virus ngay cả khi đã phơi nhiễm.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp cho quý khách hàng chương trình tiêm chủng trọn gói từ trẻ em đến người lớn với đầy đủ quyền lợi và dịch vụ kèm theo. Trong tháng 12/2019, Vinmec mang đến chương trình ưu đãi đặc biệt dành cho khách hàng khi mua gói 0-1 tuổi, 0-2 tuổi sẽ được miễn phí mũi tiêm Vắc-xin Viêm gan B sơ sinh (tiêm ngay sau khi sinh) cho bé.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm phòng vắc-xin viêm gan B với nhiều loại vắc-xin đáp ứng nhu cầu của nhiều nhóm đối tượng khác nhau.

Những ưu điểm khi tiêm chủng tại Vinmec:

• Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi – vắc - xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc - xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất cho trẻ.
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
• 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc - xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc - xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
• Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.

Bài viết tham khảo nguồn: immunize.org