Có thể mắc loại ung thư thứ 2 sau khi mắc ung thư tiền liệt tuyến?

Những người sống sót sau điều trị bệnh ung thư tuyến tiền liệt có thể bị ảnh hưởng đến một số vấn đề sức khỏe, thường là tái phát ung thư. Nhưng một số người sống sót sau ung thư có thể phát triển một số bệnh ung thư mới, đây được gọi là ung thư thứ 2 hoặc ung thư thứ phát.

1. Các loại ung thư thứ phát sau điều trị ung thư tiền liệt tuyến

Thật không may, được điều trị ung thư tuyến tiền liệt không có nghĩa là người bệnh không thể mắc thêm bệnh ung thư khác. Những người đàn ông đã bị ung thư tuyến tiền liệt vẫn có thể mắc các loại ung thư giống như những người đàn ông khác. Trên thực tế, những người bệnh bị ung thư tuyến tiền liệt có thể có nguy cơ mắc một số loại ung thư cao hơn.

Nam giới đã bị ung thư tuyến tiền liệt có thể mắc bất kỳ loại ung thư thứ hai nào, nhưng họ có nguy cơ mắc một số bệnh ung thư cao hơn, bao gồm:

Ung thư ruột non (tên tiếng Anh là Small Intestine Cancer)

Ung thư bắt đầu khi các tế bào trong cơ thể phát triển ngoài tầm kiểm soát. Bất kỳ tế bào ở gần các bộ phận của cơ thể đều có thể trở thành ung thư và có thể lây lan sang các vùng khác của cơ thể.

Ung thư ruột non bắt đầu khi các tế bào trong ruột non phát triển ngoài tầm kiểm soát. Ruột non là một phần của đường tiêu hóa (GI), còn được gọi là hệ tiêu hóa. Đường tiêu hóa xử lý thức ăn để cung cấp năng lượng và loại bỏ chất thải rắn trong cơ thể bạn.

Mặc dù ruột non chiếm phần lớn nhất của đường tiêu hóa, nhưng ung thư ruột non ít phổ biến hơn nhiều so với hầu hết các loại ung thư đường tiêu hóa khác (như ung thư ruột kết, trực tràng, dạ dàythực quản) ở Hoa Kỳ.

Ruột non được tạo thành từ nhiều loại tế bào khác nhau, vì vậy các loại ung thư khác nhau có thể bắt đầu từ đây. Có 4 loại ung thư ruột non chính gồm:

  • Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinomas): Bệnh ung thư này bắt đầu từ các tế bào tuyến nằm bên trong ruột và chiếm khoảng 1/3 trường hợp ung thư ruột non.
Tế bào ung thư ruột kết
Ung thư biểu mô tuyến bắt đầu từ các tế bào tuyến nằm bên trong ruột

  • Các khối u carcinoid: Những khối u này là một loại khối u thần kinh nội tiết (NET) và chúng có xu hướng phát triển chậm. Đây là loại phổ biến nhất của khối u ở ruột non.
  • Ung thư bạch huyết: Bệnh ung thư này bắt đầu trong các tế bào miễn dịch được gọi là tế bào lympho. U lympho có thể bắt đầu ở hầu hết mọi nơi trong cơ thể, kể cả ruột non.
  • Sarcoma: Đây là bệnh ung thư bắt đầu từ các mô liên kết, chẳng hạn như cơ. Các sarcoma phổ biến nhất trong ruột được gọi là u mô đệm đường tiêu hóa (GIST).

Hầu hết các chuyên gia cho rằng ung thư ruột non phát triển giống như ung thư đại trực tràng. Đầu tiên, nó bắt đầu là khối phát triển nhỏ trên lớp lót bên trong của ruột, được gọi là polyp. Theo thời gian, polyp có thể biến đổi thành ung thư.

Ung thư phần mềm (tên tiếng Anh là Soft tissue sarcoma)

Có nhiều loại khối u mô mềm và không phải tất cả chúng đều là ung thư. Nhiều khối u lành tính được tìm thấy trong các mô mềm. Từ lành tính có nghĩa là khối u đó không phải là ung thư và những khối u này không thể lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Một số khối u mô mềm hoạt động giống với khối u ung thư và không phải ung thư. Chúng được gọi là các khối u mô mềm trung gian (intermediate soft tissue tumors).

Khi từ sarcoma là một phần của tên bệnh, nó có nghĩa là khối u ác tính (ung thư). Sarcoma là một loại ung thư bắt đầu trong các mô như xương hoặc cơ. Sarcoma xương và mô mềm là những loại sarcoma chính. Sarcoma mô mềm có thể phát triển trong các mô mềm như mỡ, cơ, dây thần kinh, mô sợi, mạch máu hoặc mô da sâu. Chúng có thể được tìm thấy ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Hầu hết chúng bắt đầu ở tay hoặc chân. Chúng cũng có thể được tìm thấy ở thân, vùng đầu và cổ, các cơ quan nội tạng và khu vực phía sau của khoang bụng (được gọi là sau phúc mạc). Các loại ung thư thường bắt đầu trong xương, chẳng hạn như u xương và các loại sarcoma là hai loại thường thấy ở trẻ em.

Ung thư bàng quang (tên tiếng Anh là Bladder cancer)

Bàng quang là một cơ quan rỗng ở khung chậu dưới. Cơ quan này có các bức tường làm từ cơ bắp, linh hoạt có thể căng ra để giữ nước tiểu và co bóp để tống nước tiểu ra ngoài cơ thể. Công việc chính của bàng quang là lưu trữ nước tiểu. Nước tiểu là chất thải lỏng do 2 thận tạo ra và sau đó được đưa đến bàng quang thông qua 2 ống được gọi là niệu quản. Khi bạn đi tiểu, các cơ trong bàng quang co lại và nước tiểu được đẩy ra khỏi bàng quang qua một ống gọi là niệu đạo.

bàng quang
Bàng quang có vai trò giữ và co bóp để đào thải nước tiểu ra khỏi cơ thể

Ung thư bàng quang là một loại ung thư phổ biến bắt đầu trong các tế bào của bàng quang. Ung thư bàng quang thường bắt đầu từ các tế bào (tế bào biểu mô) nằm bên trong bàng quang của bạn. Tế bào biểu mô cũng được tìm thấy trong thận và các ống (niệu quản) kết nối thận với bàng quang. Ung thư biểu mô cũng có thể xảy ra ở thận và niệu quản, nhưng phổ biến ở bàng quang hơn.

Hầu hết người mắc bệnh ung thư bàng quang được chẩn đoán ở giai đoạn đầu, khi ung thư có khả năng điều trị cao. Nhưng ngay cả ung thư bàng quang giai đoạn đầu cũng có thể tái phát sau khi điều trị thành công. Vì lý do này, những người bị ung thư bàng quang thường cần các xét nghiệm theo dõi trong nhiều năm sau khi điều trị để phát hiện sớm ung thư bàng quang tái phát.

Ung thư tuyến giáp (tên tiếng Anh là Thyroid cancer)

Ung thư tuyến giáp xảy ra trong các tế bào của tuyến giáp, đây là một tuyến hình bướm nằm ở cổ của bạn. Tuyến giáp có chức năng sản xuất hormone để điều chỉnh nhịp tim, huyết áp, nhiệt độ cơ thể và cân nặng.

Ban đầu, ung thư tuyến giáp có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng khi phát triển, nó có thể gây đau và sưng ở cổ của bạn.

Hiện nay ung thư tuyến giáp được chia thành một số loại. Một số phát triển rất chậm và những con khác có thể rất mạnh. Hầu hết các trường hợp ung thư tuyến giáp có thể được chữa khỏi khi điều trị.

Tỷ lệ ung thư tuyến giáp dường như đang gia tăng. Một số bác sĩ cho rằng điều này là do công nghệ mới đã cho phép họ tìm ra những khối ung thư tuyến giáp nhỏ mà trước đây có thể chưa từng tìm thấy.

Ung thư tuyến ức (tên tiếng Anh là Thymus Cancer)

Ung thư tuyến ức rất hiếm khi xảy ra. Tuyến ức là một cơ quan nhỏ nằm ngay sau xương ức ở phía trước ngực. Tuyến ức nằm trong một phần của lồng ngực được gọi là trung thất, không gian trong lồng ngực giữa phổi và tim, một phần của động mạch chủ, thực quản (ống nối miệng với dạ dày), một phần của khí quản và nhiều hạch bạch huyết. Tuyến ức nằm ngay phía trước và phía trên tim.

Có hai loại ung thư tuyến ức chính gồm: u tuyến ức và ung thư biểu mô tuyến ức. Ung thư xảy ra khi các tế bào ung thư hình thành trên bề mặt bên ngoài của tuyến ức. Ung thư biểu mô tuyến ức thường phát triển mạnh hơn và khó điều trị hơn u tuyến ức. Ung thư biểu mô tuyến ức còn được gọi là u tuyến ức loại C.

Những người bị u tuyến ức cũng có thể mắc bệnh tự miễn, chẳng hạn như bệnh nhược cơ, bất sản tế bào hồng cầu đơn thuần mắc phải (acquired pure red cell aplasia) hoặc viêm khớp dạng thấp.

Tuyến ức
Ung thư tuyến ức rất hiếm khi xảy ra

Ung thư da tế bào hắc tố (tên tiếng Anh là Melanoma Skin Cancer)

Ung thư tế bào hắc tố là một loại ung thư da phát triển khi các tế bào hắc tố (tế bào tạo cho da màu rám nắng hoặc nâu) bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát.

Ung thư tế bào hắc tố ít phổ biến hơn nhiều so với một số loại ung thư da khác. Nhưng ung thư tế bào hắc tố nguy hiểm hơn vì nó có nhiều khả năng lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể nếu không được phát hiện và điều trị sớm.

2. Nguyên nhân dẫn đến ung thư thứ phát

Không thể dự đoán ai có thể mắc bệnh ung thư thứ phát, nhưng đôi khi điều trị ung thư có thể khiến một người có nguy cơ mắc bệnh ung thư thứ phát cao hơn. Khi ngày càng có nhiều phương pháp điều trị mới và các phương pháp điều trị tiêu chuẩn tiếp tục được sử dụng, các nghiên cứu tiếp tục xem xét sự tương tác của di truyền và các phương pháp điều trị ung thư khác nhau, cũng như mối liên hệ giữa các phương pháp điều trị, thói quen lối sống và các tác nhân gây ung thư đã biết.

Nguy cơ phát triển ung thư thứ phát sau khi xạ trị

Xạ trị đã được công nhận là một nguyên nhân có thể gây ung thư từ nhiều năm trước. Trên thực tế, phần lớn những gì chúng ta biết về ảnh hưởng sức khỏe của bức xạ đến từ việc nghiên cứu những người sống sót sau vụ nổ bom nguyên tử ở Nhật Bản. Các chuyên gia cũng đã học hỏi từ những người lao động trong một số công việc bao gồm tiếp xúc với bức xạ và những bệnh nhân được điều trị bằng xạ trị ung thư và các bệnh khác.

Nguy cơ phát triển ung thư thứ phát sau khi hóa trị

Một số loại thuốc hóa trị có liên quan đến các loại ung thư thứ phát khác nhau. Nguy cơ càng cao khi dùng liều thuốc cao hơn, thời gian điều trị lâu hơn và cường độ liều cao hơn. Các tác nhân hóa trị làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thứ phát bao gồm:

  • Tác nhân alkyl hóa
  • Thuốc dựa trên bạch kim
  • Thuốc ức chế anthracycline topoisomerase II
Trầm cảm sau sinh được điều trị bằng thuốc
Một số thuốc điều trị ung thư có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh sau khi hóa trị

Nguy cơ phát triển ung thư thứ phát sau khi điều trị nhắm mục tiêu

Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị ung thư được gọi là thuốc điều trị nhắm mục tiêu vì chúng được thiết kế để tìm và tấn công một số gen hoặc protein có trong các loại ung thư cụ thể. Các liệu pháp nhắm mục tiêu mới hơn chưa có nhiều thông tin về nguy cơ mắc bệnh ung thư thứ phát. Vemurafenib (Zelboraf®) và dabrafenib (Tafinlar®) là những loại thuốc nhắm vào protein BRAF. Chúng được sử dụng để điều trị u ác tính và đang được nghiên cứu để sử dụng trong các bệnh ung thư khác. Những người dùng những loại thuốc này có nguy cơ cao bị ung thư tế bào vảy trên da.

3. Người bệnh cần làm gì để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư thứ phát?

Sau khi hoàn thành điều trị ung thư tuyến tiền liệt, người bệnh vẫn nên đi khám bác sĩ thường xuyên. Hãy cho bác sĩ biết về bất kỳ triệu chứng hoặc vấn đề nào mới xuất hiện, vì chúng có thể là do ung thư tái phát hoặc do bệnh mới hoặc ung thư thứ phát gây ra.

Những người sống sót sau ung thư tuyến tiền liệt cũng nên tuân thủ theo các hướng dẫn của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ về việc phát hiện sớm ung thư, chẳng hạn như ung thư đại trực tràng và ung thư phổi. Hầu hết các chuyên gia không khuyến nghị bất kỳ xét nghiệm nào khác để tìm ung thư thứ phát trừ khi người bệnh có các triệu chứng hoặc nếu người bệnh hoặc gia đình người bệnh mắc hội chứng di truyền.

Người bệnh có thể thực hiện các bước để giảm nguy cơ mắc ung thư thứ phát và giữ sức khỏe tốt nhất có thể. Ví dụ, những người sống sót sau ung thư tuyến tiền liệt nên cố gắng hết sức để tránh xa tất cả các sản phẩm thuốc lá và khói thuốc lá. Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang, cũng như tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư khác.

Để giúp duy trì sức khỏe tốt, những người sống sót sau ung thư tuyến tiền liệt cũng nên:

  • Đạt được và duy trì cân nặng hợp lý
  • Duy trì hoạt động thể chất và hạn chế thời gian ngồi hoặc nằm
  • Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế hoặc tránh các loại thịt đỏ, thịt chế biến sẵn và đồ uống có đường.
  • Không uống rượu. Nếu có uống rượu cũng không nên uống quá 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ hoặc 2 ly mỗi ngày đối với nam giới

Ngoài ra, các biện pháp này cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe khác.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: cancer.or

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

275 lượt đọc

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan
  • Androblok
    Công dụng thuốc Androblok

    Androblok thuộc nhóm thuốc chống ung thư và điều hòa miễn dịch, được sử dụng trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến. Tham khảo cách dùng Androblok thông qua bài viết dưới đây để hiểu hơn về công dụng ...

    Đọc thêm
  • thuốc Zytiga
    Công dụng thuốc Zytiga

    Theo số liệu thống kê 2018, bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt sử dụng thuốc Zytiga kèm với bữa ăn ít chất béo có thể giúp bệnh nhân cắt giảm liều thuốc, ngăn ngừa vấn đề về tiêu hóa ...

    Đọc thêm
  • xofigo
    Công dụng thuốc Xofigo

    Xofigo là một liệu pháp xạ trị cho bệnh lý ung thư tiền liệt tuyến kháng cắt tinh hoàn di căn xương có triệu chứng và không đáp ứng với ít nhất 2 liệu pháp điều trị khác. Vậy cụ ...

    Đọc thêm
  • calutas 50
    Công dụng thuốc Calutas 50

    Thuốc Calutas 50 là thuốc phòng chống ung thư được chỉ định dùng trong điều trị ung thư tiền liệt tuyến tiến triển. Thuốc chỉ dùng cho bệnh nhân nam giới, không sử dụng điều trị cho phụ nữ và ...

    Đọc thêm
  • Isotera Injection
    Công dụng thuốc Isotera Injection Concentrate 20mg/ml

    Thuốc Isotera Injection Concentrate 20mg/ml chứa hoạt chất Docetaxel, được chỉ định trong điều trị ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi, ung thư buồng trứng và ung thư đầu cổ... Cùng tìm hiểu về công ...

    Đọc thêm