Vì sao trẻ dậy thì sớm có nguy cơ bị lùn?

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi PGS. TS. BS Huỳnh Thoại Loan - Trưởng khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác là một trong những chuyên gia hàng đầu về Nhi - Sơ sinh tại Thành phố Hồ Chí Minh với gần 30 năm kinh nghiệm khám và điều trị các bệnh về nội tiết nhi, thận nhi khoa và các vấn đề Nhi - Sơ sinh khác.

Không ít phụ huynh khi thấy con mình dậy thì sớm đã chủ quan nghĩ rằng việc này không sao, thậm chí có người cho điều đó là tốt. Song chính suy nghĩ sai lầm đó đã khiến nhiều bé dậy thì sớm mất cơ hội phát triển chiều cao.

Nếu như trước kia trung bình độ tuổi dậy thì của trẻ khoảng nữ thập tam, nam thập lục thì ngày nay độ tuổi dậy thì ở trẻ có xu hướng giảm nhanh. Khoảng 10 tuổi ở trẻ trai và 9 tuổi ở trẻ gái, được coi là sớm. Thậm chí có bé gái chỉ mới lên 8 đã “sở hữu” một ngoại hình phổng phao không khác một thiếu nữ. Điều này khiến không ít phụ huynh phải lo lắng, băn khoăn trước sự phát triển bất thường của con mình. Bằng chứng là ở những trẻ gái ngực bắt đầu nở nang, vú phát triển và sẫm màu, có thể hành kinh. Ở những trẻ trai cơ bắp nở nang, dương vật dài ra, có râu và vỡ giọng.

Bước vào thời kỳ dậy thì, chiều cao cơ thể của các bé phát triển rất nhanh do hormon gây dậy thì sớm kích hoạt các cơ xương phát triển. Vào thời kỳ cao điểm, mỗi năm có thể cao thêm từ 6 - 8cm. Sau đó sự phát triển của chiều cao sẽ chậm dần đến khi hai đầu của ống xương khép kín lại thì trẻ sẽ không cao thêm nữa. Và nó cũng đồng nghĩa với việc ban đầu trẻ có thân hình vượt trội, cao to hơn so với các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên về sau khi các đầu xương nhanh chóng đóng kín, quá trình phát triển về thể chất chưa kịp hoàn thiện khiến những trẻ dậy thì sớm sẽ bị thua kém về chiều cao so với các bạn bình thường khi đến tuổi trưởng thành.

Các chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe của trẻ cảnh báo, trẻ gái bị dậy thì sớm sẽ thấp hơn 12cm, trẻ trai thấp hơn 20cm so với bạn cùng lứa khi trưởng thành. Trẻ bị dậy thì sớm được ví như bị đánh cắp cơ hội cuối cùng để tăng chiều cao.

Cân nặng cơ thể chúng ta có thể tăng ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng chiều cao thì không. Muốn tăng chiều cao phải có giai đoạn nhất định, và tuổi dậy thì được xem là giai đoạn vàng thứ 3, cũng là cơ hội cuối cùng để thay đổi tầm vóc mỗi người.

Có rất nhiều trẻ trước tuổi dậy thì thuộc hàng “nhỏ con, chiều cao khiêm tốn”, nhưng nếu có sự chuẩn bị tốt, khi bước vào tuổi dậy thì, có trẻ đạt tốc độ cao lên tới 18cm/năm. Nhưng nếu trẻ dậy thì sớm sẽ có ít cơ hội cao hơn so với những đứa trẻ dậy thì đúng thời điểm.

>>Xem thêm: Xét nghiệm LH và dậy thì ở trẻ em - Bài viết được viết bởi ThS.BS Trần Quỳnh Trang - Bác sĩ Hóa sinh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Dậy thì chính là giai đoạn trẻ phát triển vượt bậc về cả vóc dáng lẫn trí tuệ, đây là thời điểm trẻ bắt đầu ý thức được về chiều cao, cân nặng của bản thân. Phát triển chiều cao vượt trội, đồng thời đạt khối lượng xương đỉnh khi vào tuổi trưởng thành là điều bất kỳ trẻ nào cũng cần nhắm tới. Nếu trẻ bị dậy thì sớm, cần làm cách nào để tăng chiều cao cho giai đoạn nước rút này.

Theo các nghiên cứu, một trong những biện pháp an toàn, hiệu quả mà ai làm cũng được giúp “kích thích” tự nhiên nhất hoocmon tăng trưởng của cơ thể trẻ chính là luyện tập thể dục thể thao hàng ngày phù hợp, trẻ phải được ngủ đủ giấc, đúng giờ, tuyệt đối tránh thức khuya.

Đặc biệt, giúp tăng chiều cao cho trẻ dậy thì sớm an toàn nhất chính là cung cấp cho trẻ một chế độ dinh dưỡng tốt nhất. Chế độ dinh dưỡng tốt nhất đó phải đảm bảo đủ 4 nhóm, muốn vậy không thể thiếu các dưỡng chất giúp tăng chiều cao là Canxi nano, Vitamin D3 và MK7 (vitamin K2 duy nhất từ tự nhiên). Các dưỡng chất này nằm rải rác ít nhiều trong các thực phẩm hằng ngày chúng ta cho trẻ ăn, nhưng trong quá trình nấu nướng, thực chất lượng dưỡng chất tăng chiều cao được đưa vào cơ thể là bao nhiêu thì chẳng ai nắm được. Bởi vậy có thể tìm các dưỡng chất tốt cho xương phát triển này ở các dạng thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung.

Dậy thì sớm đồng nghĩa với việc sự phát triển chiều dài của xương sớm bị khóa lại sớm hơn so với bình thường. Vì vậy muốn trẻ dậy thì sớm phát triển chiều cao tối đa, cần bổ sung dưỡng chất Chondroitin giúp kích thích lớp sụn sản sinh ra nhiều hơn, nhờ đó giúp xương dài ra nhanh hơn, chắc khỏe hơn và giúp trẻ cao lớn hơn.

Bởi vậy nếu chẳng may trẻ bị dậy thì sớm, đừng vội mừng, nhưng cũng không nên bi quan vì chiều cao ảnh hưởng rất nhiều đến sau này của trẻ. Nếu chúng ta thực hiện tốt các bước chăm sóc cho trẻ, đặc biệt biết bổ sung đầy đủ dưỡng chất là Canxi nano, Vitamin D3, MK7, Chondroitin và các chất vi lượng khác, cơ hội cuối cùng giúp tăng chiều cao cho trẻ vẫn khả thi và có thể đạt chiều cao như mong muốn.