Vật lý trị liệu vùng chậu cho bệnh nhân ung thư

Bệnh nhân mắc bệnh ung thư vùng chậu hoặc vùng bụng khi trải qua những cuộc xạ trị vùng chậu có thể gặp các tác dụng phụ ảnh hưởng đến bàng quang, ruột và chức năng tình dục. Việc thực hiện phương pháp vật lý trị liệu vùng chậu bằng liệu pháp sàn chậu có thể được sử dụng để giúp kiểm soát các tác dụng phụ này.

Sàn chậu là một nhóm cơ bao quanh âm đạo (ở phụ nữ), hậu môn và niệu đạo giúp tạo nên đáy xương chậu. Các nhóm cơ này hoạt động giống như một chiếc địu để hỗ trợ trực tràng và các cơ quan vùng chậu khác. Khi trương lực cơ của sàn chậu giảm xuống thì có thể dẫn đến một số triệu chứng sau:

• Đau lưng hoặc vùng chậu.
• Rò rỉ nước tiểu hoặc phân, còn gọi là hiện tượng đại tiện không tự chủ.
• Táo bón hoặc khó làm rỗng bàng quang.
• Đau khi giao hợp ở phụ nữ.
• Rối loạn cương dương ở nam giới.

Để kiểm tra hoạt động của các cơ này, bạn có thể dùng cách đưa ngón tay vào âm đạo hoặc hậu môn để cảm nhận cách các cơ bóp xung quanh ngón tay. Ngoài ra nhóm cơ này cũng có thể cố gắng ngăn chặn nước tiểu giữa dòng hoặc ngăn không cho khí thoát ra ngoài. Khi các cơ này thư giãn cho phép bạn đi tiêu hoặc làm rỗng bàng quang.

Một số ảnh hưởng đến các cơ sàn chậu ở những người bị ung thư vùng bụng hoặc vùng chậu bao gồm:

• Mô sẹo hình thành sau khi phẫu thuật ung thư.
• Phẫu thuật có thể khiến các mô hoặc cơ thay đổi vị trí.
• Xạ trị có thể gây ra mô sẹo, cứng hoặc co rút các cơ.
• Trong một số trường hợp đặc biệt thì bản thân có thể ảnh hưởng đến các cơ.

Khác với PT truyền thống, PT vùng chậu diễn ra trong một phòng điều trị riêng để cho phép bác sĩ trị liệu giải quyết nhu cầu của bạn một cách riêng tư. Họ sẽ hỏi về tiền sử sức khỏe của bạn và các vấn đề về ruột, bàng quang cũng như tình dục có thể xuất hiện kể từ khi điều trị ung thư. Cũng giống như PT truyền thống, các bác sĩ vật lý trị liệu sức khỏe vùng chậu cũng sẽ đánh giá chi trên, chi dưới và sức mạnh cốt lõi, phạm vi chuyển động, dáng đi và sự ổn định chức năng cũng như tư thế. PT sàn chậu tập trung vào các cơ của sàn chậu. Cách tốt để kiểm tra sàn chậu là thông qua khám bên trong âm đạo hoặc trực tràng. Nếu bệnh nhân không cảm thấy thoải mái với điều này, các chuyên gia cũng có thể xem các cơ từ bên ngoài hoặc cảm nhận các cơ đang hoạt động trên quần áo.

Sau khi chuyên gia vật lý trị liệu đánh giá khối cơ vùng sàn chậu, họ sẽ đề xuất những các phương pháp giúp cải thiện chức năng cơ vùng chậu bao gồm:

• Xoa bóp các cơ căng.
• Các bài tập để tăng cường cơ lõi và cơ sàn chậu của bạn.
• Khuyến nghị thay đổi chế độ ăn uống như tránh rượu hoặc đồ uống có chứa caffein nếu bệnh nhân đang có các triệu chứng tiết niệu.
• Thư giãn và hít thở sâu để thư giãn các cơ.
• Kỹ thuật phản hồi sinh học.
• Thuốc làm giãn âm đạo dành cho phụ nữ bị đau khi giao hợp.

Phản hồi sinh học là một công cụ mà nhiều nhà trị liệu sử dụng với các bài tập, thở và xoa bóp truyền thống là. Kỹ thuật này sẽ đo hoạt động điện của cơ bằng cách sử dụng miếng dán bên ngoài hoặc đầu dò bên trong và các kết quả sẽ được thể hiện trên màn hình máy tính. Điều này giúp bệnh nhân nhìn thấy các cơ hoạt động giúp tăng cường sức mạnh và cải thiện khả năng kiểm soát tổng thể.

Mục tiêu của bác sĩ vật lý trị liệu là giúp cho bệnh nhân trở lại cuộc sống sau khi điều trị ung thư vùng chậu. Điều trị có thể bao gồm một buổi thăm khám trước, sau hoặc trong quá trình điều trị ung thư để có thể theo dõi chặt chẽ để nhằm giúp bệnh nhân đạt được mục tiêu của mình.

Nguồn tham khảo: oncolink.org