Tìm hiểu về phẫu thuật vá màng nhĩ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi các bác sĩ Tai Mũi Họng - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Phẫu thuật vá màng nhĩ là một thủ thuật dùng để sửa chữa các lỗ hổng hoặc vết rách ở trong màng nhĩ. Phẫu thuật vá nhĩ cũng được sử dụng để sửa chữa hoặc thay thế 3 loại xương rất nhỏ ở phía sau màng nhĩ. Thông thường, vá nhĩ được tiến hành dưới kính hiển vi phẫu thuật, gần đây một số bác sĩ đã sử dụng vá màng nhĩ nội soi hệ thống nội soi mũi cho phẫu thuật tai.

Màng nhĩ là một màng rất mỏng, ngăn cách giữa tai ngoài và tai giữa. Khi sóng âm thanh gặp màng nhĩ, màng nhĩ sẽ rung lên tùy theo cường độ của sóng âm. Tình trạng viêm tai, phẫu thuật hoặc chấn thương tai có thể gây tổn thương màng nhĩ (thậm chí thủng màng nhĩ) hoặc các xương tai giữa, vì vậy cần phải phẫu thuật màng nhĩ. Tổn thương màng nhĩ có thể để lại hậu quả là giảm thính lực và tăng nguy cơ bị viêm tai.

Nếu màng nhĩ có lỗ thủng hoặc vết rách nhỏ, đầu tiên bác sĩ có thể dán lỗ thủng đó bằng một loại gel hoặc một loại mô mỏng như tờ giấy. Thủ thuật này thường sẽ kéo dài từ 15 - 30 phút và cần được tiến hành tại các cơ sở y tế chuyên khoa cùng với việc gây tê cục bộ cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, nếu lỗ thủng màng nhĩ lớn hoặc nếu bệnh nhân bị viêm tai mãn tính không thể điều trị được bằng kháng sinh thì cần thực hiện thủ thuật tạo hình màng nhĩ. Bệnh nhân cần phải nhập viện và thủ thuật được tiến hành khi gây mê.

Bác sĩ sẽ dùng tia laser để loại bỏ các loại mô hoặc mô sẹo thừa hình thành trong tai giữa. Sau đó, một mẩu mô nhỏ được lấy từ các tĩnh mạch hoặc vỏ sợi cơ của chính bệnh nhân rồi ghép vào màng nhĩ để vá lại lỗ thủng. Bác sĩ có thể sẽ phẫu thuật thông qua ống tai để sửa chữa màng nhĩ hoặc sẽ tạo ra một vết cắt nhỏ ở đằng sau tai và tiếp cận màng nhĩ từ hướng đó. Thủ thuật này thường mất từ 2 - 3 tiếng. Ngày nay, kỹ thuật vá màng nhĩ nội soi càng rút ngắn thời gian điều trị cho bệnh nhân.

Những nguy cơ phổ biến gồm: chảy máu, nhiễm trùng tại vị trí phẫu thuật, phản ứng dị ứng với thuốc và với thuốc gây mê được sử dụng trong quá trình phẫu thuật. Các biến chứng đặc trưng của phẫu thuật vá màng nhĩ rất hiếm gặp nhưng không phải không có, bao gồm:

• Tổn thương dây thần kinh mặt hoặc dây thần kinh kiểm soát vị giác;
• Tổn thương các xương của tai giữa, dẫn đến mất thính lực;
• Chóng mặt;
• Lỗ thủng màng nhĩ không được hồi phục hoàn toàn;
• Mất thính lực mức độ vừa hoặc nặng;
• Có lớp da thừa phát triển ở phía sau màng nhĩ, còn gọi là cholesteatoma.

• Bệnh nhân được giải thích rõ những tai biến có thể xảy ra trong và sau phẫu thuật;
• Được làm thuốc tai và cắt tóc cao về phía sau (trên của vành tai) cách đường chân tóc 2 cm;
• Làm các xét nghiệm công thức máu, xét nghiệm đông máu, xét nghiệm lượng đường trong máu, xét nghiệm urê máu;
• Báo cáo với bác sĩ có bệnh lý nội khoa đang mắc: tăng huyết áp, đái đường, lao...;
• Hãy nói với bác sĩ về bất cứ loại thuốc và thực phẩm chức năng nào đang sử dụng. Bạn cũng nên cho bác sĩ biết về các tình trạng dị ứng mà bạn mắc phải (dị ứng thuốc, thuốc gây mê hoặc dị ứng cao su);
• Nếu bệnh nhân bị ốm hoặc cảm thấy không khỏe cũng nên nói với bác sĩ. Trong trường hợp này, cuộc phẫu thuật có thể sẽ được hoãn lại cho đến khi bệnh nhân cảm thấy khỏe hơn;
• Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì sau nửa đêm trước ngày phẫu thuật. Nếu cần uống thuốc, hãy uống một ngụm nhỏ nước.

Bệnh nhân đau sau mổ thường đau mức độ vừa, có thể cho thuốc giảm đau trong khoảng 2 - 3 ngày. Nếu đau dữ dội, phải đề phòng tụ máu hay nhiễm trùng. Dùng kháng sinh dự phòng đường tiêm hay đường uống với thời hạn 5 ngày. Rút bấc và cắt chỉ sau 7 ngày.

Sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ nhét bông vào tai của người bệnh, có thể sẽ phải nhét trong vòng 5 - 7 ngày sau khi phẫu thuật. Băng gạc cũng có thể sẽ được băng ở ngoài, che phủ tai để bảo vệ tai. Những người đã từng trải qua phẫu thuật vá màng nhĩ thường sẽ được ra viện ngay sau khi phẫu thuật xong.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể sẽ được kê một số loại thuốc nhỏ tai. Sau đó nhẹ nhàng tháo bỏ lớp băng gạc và bông rồi nhỏ thuốc vào tai. Thay băng gạc thường xuyên và không đưa bất cứ thứ gì vào tai.

Trong quá trình hồi phục, bệnh nhân cần tránh để nước vào tai. Tránh đi bơi, nếu phải tiếp xúc với nước hãy đội mũ bơi để tránh nước vào tai. Không ngoáy tai hoặc xì mũi. Nếu bạn cần hắt xì, hãy hắt xì và mở miệng để không làm tăng áp lực trong tai. Hạn chế đến những nơi đông người và những nơi có nhiều người ốm.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể sẽ cảm thấy đau nhói ở tai hoặc cảm thấy tai chứa đầy dịch hoặc cũng có thể nghe thấy một vài âm thanh lạ phát ra từ trong tai. Những triệu chứng này thường nhẹ và sẽ cải thiện hơn sau vài ngày.

Trong đa số các trường hợp, phẫu thuật vá màng nhĩ có tỉ lệ thành công cao. Theo Trung tâm Y tế tại trường Đại học Columbia, hơn 90% số bệnh nhân hồi phục sau phẫu thuật mà không có biến chứng gì. Chỉ có 2-4 bệnh nhân trên 1000 người sẽ bị giảm thính lực kéo dài sau khi phẫu thuật màng nhĩ. Nếu ngoài màng nhĩ, các xương nhỏ của tai giữa cũng cần được sửa chữa thì triển vọng có thể sẽ không khả quan bằng việc sửa chữa mỗi màng nhĩ.

Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park có thực hiện phẫu thuật vá màng nhĩ nội soi hoặc mổ hở tùy tình trạng và nhu cầu của người bệnh.

Vinmec Central Park quy tụ các chuyên gia y tế trong và ngoài nước, đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, tay nghề giỏi, luôn nhiệt tình, tận tụy và hết lòng vì lợi ích của bệnh nhân. Hệ thống trang thiết bị phục vụ kỹ thuật hiện đại, hỗ trợ tối ưu cho việc chẩn đoán và điều trị. Không gian khám chữa bệnh hiện đại, sang trọng, lịch sự và có hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn tối ưu. Chất lượng dịch vụ y tế chuyên nghiệp, mang lại sự hài lòng, thoải mái cho khách hàng.