Mổ nội soi ruột thừa có phức tạp?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Đồng Xuân Hà - Bác sĩ Nội soi tiêu hoá - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Mổ nội soi viêm ruột thừa là một can thiệp ngoại khoa rất phổ biến và mang lại nhiều ưu điểm so với phương pháp truyền thống như trước kia.

Ruột thừa là một đoạn ruột hẹp, hình ngón tay nằm ở phía dưới, bên phải của ổ bụng. Đoạn ruột này có thể thông nối với ruột già tuy nhiên chức năng chính là miễn dịch cho đường ruột. Mặc dù vậy, ruột thừa cũng rất dễ bị viêm và cần can thiệp ngoại khoa để cắt bỏ khẩn cấp. Mọi sự trì hoãn có thể khiến ruột thừa vỡ ra và ổ nhiễm trùng lan tràn khắp ổ bụng.

Phẫu thuật nội soi cắt bỏ ruột thừa viêm là một phẫu thuật xâm lấn tối thiểu để cắt bỏ ruột thừa qua một vết mổ rất nhỏ, thay vì qua một vết mổ lớn trong mổ hở. Mọi thao tác đòi hỏi rất nhiều về trình độ, kỹ năng và kinh nghiệm của phẫu thuật viên, nhằm đem lại những lợi ích tốt nhất cho người bệnh.

Kết quả của cuộc phẫu thuật có thể thay đổi tùy theo kỹ thuật tiến hành và tình trạng chung của bệnh nhân. Tuy vậy, những ưu điểm chung mà phương pháp mổ nội soi ruột thừa thường đạt được so với mổ hở là:

• Ít đau sau phẫu thuật
• Rút ngắn thời gian nằm viện
• Hồi phục chức năng đường ruột nhanh hơn
• Nhanh chóng trở lại hoạt động bình thường
• Đạt tính thẩm mỹ tốt hơn.

Mặc dù phẫu thuật cắt ruột thừa qua ngã nội soi có thể đem lại nhiều lợi ích vượt trội, phương pháp này không phải là luôn phù hợp với mọi bệnh nhân.

Những trường hợp viêm ruột thừa giai đoạn sớm, không vỡ là các đối tượng lý tưởng của phẫu thuật bằng nội soi. Tuy nhiên, cắt ruột thừa qua nội soi sẽ trở nên khó thực hiện hơn nếu có nhiễm trùng tiến triển hoặc đoạn ruột thừa viêm đã bị vỡ. Lúc này, phẫu thuật mổ hở để cắt ruột thừa qua vết mổ lớn hơn có thể được chỉ định thay thế nhằm loại bỏ một cách an toàn đoạn ruột thừa bị nhiễm trùng ở những bệnh nhân này.

Bệnh nhân cần phẫu thuật cắt ruột thừa trước khi làm phẫu thuật, người bệnh sẽ được cho dùng kháng sinh trước và sau đó được đưa đi phẫu thuật.

Bác sĩ gây mê sẽ gặp người bệnh trước khi phẫu thuật để đặt một số câu hỏi về sức khỏe và nhất là thông tin về bữa ăn lần cuối. Những điều này rất quan trọng bởi nhiều bệnh nhân bị viêm ruột thừa thường bị đầy bụng do sự kích thích từ ruột thừa bị viêm. Đồng thời, người bệnh sẽ được dặn nhịn ăn hoàn hoàn cho đến khi phẫu thuật kết thúc nhằm hạn chế nguy cơ hít sặc do nôn ói trong quá trình gây mê.

Sau khi gây mê, người bệnh được cho thở máy qua nội khí quản, cuộc phẫu thuật sẽ bắt đầu. Bác sĩ phẫu thuật sẽ mở hai hay ba vết mổ rất nhỏ gần rốn và trên vùng xương mu gần xương hông của người bệnh. Tiếp theo, bác sĩ sẽ đưa một ống nhỏ có chứa camera qua một trong các vết mổ trên để quan sát và đánh giá hình ảnh, cấu trúc ruột thừa thông qua màn hình bên ngoài. Đồng thời, một ống khác cũng được đưa vào để bơm khí carbon dioxide, một loại khí hoàn toàn vô hại, vào không gian ổ bụng. Thể tích khí sẽ làm phồng thành bụng, giúp phẫu trường có thể quan sát dễ hơn. Các loại dụng cụ phẫu thuật cũng lần lượt được đưa vào thông qua vết mổ còn lại.

Bằng cách theo dõi trên màn hình, bác sĩ phẫu thuật sẽ điều khiển, sử dụng các dụng cụ để tìm ruột thừa và kẹp, bóc tách lấy nó ra khỏi ruột già. Sau đó, đoạn ruột này sẽ được cắt bỏ và đem ra ngoài thông qua một trong các vết mổ đã được tạo ra ban đầu.

Nếu ruột thừa đã bị vỡ, bác sĩ phẫu thuật sẽ làm sạch bụng để nhiễm trùng không lan rộng. Sau khi đã đảm bảo toàn bộ khu vực phẫu trường sạch sẽ, bác sĩ phẫu thuật sẽ giải phóng khí từ trong ổ bụng ra ngoài.

Các dụng cụ phẫu thuật và cả camera cũng sẽ được rút ra. Các vết mổ cũng sẽ được đóng lại bằng thiết bị dập ghim hoặc một vài mũi khâu đơn giản bằng chỉ tự tiêu.

Cuối cùng, bác sĩ phẫu thuật sẽ che vết mổ bằng băng keo dán vết thương chuyên dụng mà người bệnh không cần phải thay băng trong những ngày sau đó. Miếng keo dán này sẽ tự rơi ra khi vết mổ lành lại.

Sau khi phẫu thuật, điều quan trọng là phải làm theo các hướng dẫn của bác sĩ. Mặc dù nhiều người cảm thấy cơ thể đã bình thường trở lại chỉ sau vài ngày, hãy nhớ rằng cơ thể cần thời gian để chữa lành lại hẳn

Bệnh nhân được khuyến khích ra khỏi giường sau ngày phẫu thuật và đi bộ nhẹ nhàng. Điều này sẽ giúp giảm nguy cơ bị đông máu ở chân và đau nhức trong cơ bắp.

Bệnh nhân cũng có thể quay lại với hầu hết các hoạt động bình thường trong một đến hai tuần sau phẫu thuật, như tắm rửa, lái xe, đi lên cầu thang, làm việc và cả quan hệ tình dục.

Nếu vết mổ bị đau nhức, bệnh nhân nên dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ thay vì tự ý. Đồng thời, người bệnh cũng cần liên hệ với bác sĩ phẫu thuật và sắp xếp một cuộc hẹn sau khoảng một đến hai tuần hậu phẫu, nhằm đánh giá cuộc mổ một cách toàn diện nhất.

Mổ nội soi viêm ruột thừa vẫn có một tỷ lệ nhỏ mắc phải các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ, rò rỉ ở rìa của đại tràng nơi cắt ruột thừa, tổn thương các cơ quan lân cận như ruột non, niệu quản hoặc bàng quang, hình thành huyết khối trong các tĩnh mạch sâu ở chân có thể đi đến phổi... Như vậy, điều quan trọng là người bệnh phải nhận ra các dấu hiệu sớm của những biến chứng này và khám lại càng sớm càng tốt để được can thiệp kịp thời:

• Sốt kéo dài hay cảm giác ớn lạnh
• Chảy máu từ vết mổ
• Chảy mủ từ vết mổ
• Đỏ tấy vùng da xung quanh vết mổ
• Đau bụng không thuyên giảm
• Buồn nôn hoặc nôn ói kéo dài
• Ho dai dẳng hoặc khó thở
• Ăn kém, bỏ ăn.

Với những ưu điểm mổ nội soi đem đến, đoạn ruột thừa bị viêm sẽ được các bác sĩ phẫu thuật cắt và đưa ra ngoài chỉ thông qua vài vết mổ rất nhỏ trên bụng. Người bệnh có thể hồi phục nhanh chóng và trở lại sinh hoạt sớm như bình thường. Tuy vậy, bất kỳ can thiệp nào cũng có nguy cơ, việc tìm hiểu và lựa chọn nơi điều trị tin cậy, chất lượng là một cách bảo vệ sức khỏe toàn diện cho bản thân và gia đình.