Thoát vị bẹn là bệnh gì? Có thể điều trị khỏi không?

Thoát vị bẹn là bệnh lý bẩm sinh chiếm 0,8 - 4,4% bệnh lý ở trẻ em. Thoát vị bẹn tưởng chừng đơn giản nhưng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho trẻ nếu cha mẹ chủ quan, không điều trị kịp thời.

Trong thời kỳ phôi thai, vào khoảng tháng thứ bảy, khi tinh hoàn di chuyển xuống bìu sẽ kéo theo nếp phúc mạc tạo thành một túi dạng ống gọi là ống phúc tinh mạc. Bình thường, khi trẻ sinh ra thì ống này đóng lại nhưng do một nguyên nhân nào đó mà ống không đóng lại sẽ tạo điều kiện cho các cơ quan trong ổ bụng như ruột, buồng trứng (ở bé gái) có thể chui vào và gây một số biến chứng. Thông thường việc các cơ quan ở ổ bụng bị mắc kẹt tại ống bẹn có thể làm chèn ép bó mạch tinh hoàn, gây giảm lượng máu nuôi đến tinh hoàn cũng có thể làm chèn ép ruột, và các cơ quan khác bị mắc kẹt tại đó. Trong một số trường hợp, nếu không được mổ kịp thời sẽ dẫn đến nghẹt ruột, hoại tử ruột rất nguy hiểm.

Bệnh chiếm 0,8-4,4% bệnh lý ở trẻ em. Ở trẻ sinh non tần suất còn cao hơn, đến 30% tùy theo tuổi thai.

Bệnh gặp ở cả hai giới nhưng bé trai có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn bé gái 3-10 lần.

Bệnh có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên bẹn của trẻ, thường gặp ở bên phải (60%) hơn so với bên trái (25%), hoặc có khi bé bị cả hai bên (15%).

Thoát vị bẹn biểu hiện bằng một khối phồng vùng bẹn bìu ở trẻ trai và vùng gần âm môi ở trẻ gái. Khối phồng này thường xuất hiện to hơn khi bé khóc, rặn đại tiện hay sau vận động mạnh như chạy nhảy, thể dục. Khi trẻ nghỉ ngơi hay nằm thì khối thoát vị có thể tự chui vào ổ bụng trở lại, lúc đó nhìn bé lại như bình thường.

Thoát vị bẹn nghẹt khi vùng bẹn của trẻ có một khối phồng căng cứng, sờ đau và có thể bé không cho sờ. Đa số các bé nhập viện với tình trạng bứt rứt, quấy khóc than đau (với trẻ lớn) và bỏ bú, nôn ói (trẻ nhỏ). Thường thì ghi nhận có khối phồng lên xẹp xuống ở vùng bẹn trước đó ở trẻ, nay khối phồng căng và không xẹp lại như mọi khi. Trong trường hợp này, nếu không được phẫu thuật kịp thời có thể gây ra các biến chứng như hoại tử ruột nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

Thoát vị bẹn ở trẻ là bệnh lý bẩm sinh, không tự hết. Nếu không điều trị sẽ xảy ra biến chứng nghẹt dẫn đến các hậu quả sau:

• Ruột, buồng trứng (ở trẻ gái) trong ổ bụng có thể chui vào ống phúc tinh mạc gây nghẹt dẫn đến hoại tử ruột, buồng trứng nếu không được mổ kịp thời.
• Tổn thương tinh hoàn: Mạch máu nuôi tinh hoàn bị chèn ép do nội tạng bị nghẹt.

Phương pháp điều trị duy nhất cho bệnh lý này là phẫu thuật. Khuynh hướng hiện nay là giải quyết sớm khi phát hiện bệnh để đề phòng biến chứng nghẹt. Nghĩa là mọi lứa tuổi (trừ trường hợp bé sinh non hoặc có bệnh lý nặng đi kèm) đều có thể phẫu thuật thoát vị bẹn. Đường mổ nhỏ khoảng 3-4cm ở vùng nếp gấp bẹn, rất khó thấy và đảm bảo tính thẩm mỹ. Thông thường vết mổ sẽ lành và được cắt chỉ sau bảy ngày.

Trước đây phẫu thuật thoát vị bẹn thường được mổ mở (mổ phanh). Tuy nhiên, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec tiên phong áp dụng kỹ thuật điều trị thoát vị bẹn bằng nội soi. Ưu điểm lớn nhất của phẫu thuật nội soi là phẫu thuật viên dễ dàng nhận thấy ống dẫn tinh và mạch máu nuôi tinh hoàn, đồng thời có thể khâu lại ống phúc tinh mạc (nguyên nhân gây thoát vị bẹn ở trẻ em) mà không đụng chạm đến ống dẫn tinh hoặc mạch máu nuôi tinh hoàn. Chính vì vậy phẫu thuật nội soi tránh được 2 biến chứng nguy hiểm là tắc ống dẫn tinh hoặc teo tinh hoàn, những biến chứng có thể gặp trong khi mổ mở.

Ngoài ra nội soi cũng cho phép đánh giá tình trạng ống phúc tinh mạc bên đối diện và khâu kín ngay nếu nó còn mở. Vì vậy có thể ngăn ngừa hiện tượng thoát vị bẹn ở bên đối diện.