Triệu chứng chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng vỡ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ - Bác sĩ ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Phình động mạch chủ nếu không được phát hiện và điều trị có thể gây biến chứng nguy hiểm. Chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ là một trong những biến chứng có thể dẫn đến tử vong nếu người bệnh không được xử trí kịp thời.

Động mạch chủ bụng xuất phát từ động mạch chủ, thực hiện nhiệm vụ vận chuyển máu từ tim đến các cơ quan phần dưới của cơ thể. Phình động mạch chủ bụng là tình trạng một đoạn động mạch chủ bụng bị giãn, nở và phình (hoặc phồng) như một quả bóng.

Phình động mạch chủ bụng nếu không được phát hiện và điều trị có thể gây ra các biến chứng như: Tắc nghẽn mạch, dẫn đến hoại tử; hoặc vỡ túi phình gây chảy máu ổ bụng. Chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng vỡ là biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu xử trí kịp thời.

Phình động mạch chủ bụng có thể gặp ở những đối tượng có nguy cơ sau:

• Tiền sử bệnh tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, mỡ máu.
• Hút thuốc lá.
• Cao tuổi (>60 tuổi).
• Nam giới thường gặp nhiều hơn nữ.

Triệu chứng chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng vỡ thường không đặc trưng, vì vậy khó nhận biết sớm để phòng ngừa. Đa phần các trường hợp chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng bị vỡ đều nhập viện cấp cứu với các biểu hiện như:

• Vùng bụng hoặc sau lưng đột ngột đau. Cơn đau âm ỉ, kéo dài, đau dữ dội, liên tục.
• Cơn đau có thể lan xuống vùng bẹn, vùng mông và hai chân.
• Đổ mồ hôi, cơ thể suy sụp.
• Huyết áp tụt, tim đập nhanh.
• Hoa mắt, chóng mặt, mất ý thức, ngất xỉu, da nhợt.
• Sốc mất máu.

Bệnh nhân bị chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng vỡ cần được phẫu thuật cấp cứu kịp thời vì mất máu có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Điều trị được thực hiện đó là:

• Cầm máu, làm sạch máu trong ổ bụng.
• Phẫu thuật cắt bỏ khối phình mạch.
• Thay thế đoạn động mạch đã cắt bỏ bằng động mạch nhân tạo (có thể là ống ghép Dacron với kỹ thuật mổ hở sửa chữa túi phình hoặc đặt stent nội mạch).

Bệnh nhân phình động mạch chủ bụng cần được phát hiện sớm để phòng ngừa vỡ túi phình gây chảy máu ổ bụng bằng cách:

• Giảm cân, bỏ thuốc lá.
• Hạn chế khuân vác nặng, tập luyện thể thao quá sức.
• Tránh căng thẳng, làm việc quá sức, dẫn đến stress.
• Điều trị mỡ trong máu, huyết áp, duy trì, ổn định ở mức bình thường.
• Tuân thủ điều trị, thăm khám theo lịch.
• Siêu âm theo dõi tiến triển khối phình để phẫu thuật kịp thời, tránh túi phình có kích thước lớn sẽ dẫn đến nguy cơ vỡ cao.
• Cấp cứu khi có triệu chứng đau bụng, đau dưới lưng dữ dội.

Chảy máu ổ bụng do phình động mạch chủ bụng vỡ xuất hiện đột ngột với các cơn đau dữ dội, âm ỉ, đau liên tục và kéo dài vùng bụng hoặc dưới lưng. Lúc này, người bệnh cần được cấp cứu điều trị kịp thời để hạn chế nguy cơ sốc hoặc tử vong.