Siêu âm đàn hồi ở trẻ em: Những điều cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Trịnh Lê Hồng Minh - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Siêu âm đàn hồi mô đã được sử dụng rộng rãi trong một vài năm trở lại đây ở người lớn, đồng thời là một công cụ chẩn đoán hình ảnh đầy hứa hẹn ở trẻ em. Siêu âm đàn hồi mô giúp đánh giá chính xác mô tổn thương, từ đó thu hẹp chỉ định sinh thiết mà không bỏ sót thương tổn.

Siêu âm đàn hồi mô là phương pháp giúp đánh giá độ cứng của mô thông qua mức độ đàn hồi của mô khi có lực cơ học tác động. Khi ấn đầu dò siêu âm bằng một lực nhất định để tác động lên mô tổn thương (đối với siêu âm tạo hình đàn hồi bán tĩnh hoặc phát chùm sóng siêu âm đối với siêu âm đàn hồi động), các thành phần trong mô sẽ dịch chuyển, biến dạng, siêu âm sẽ ghi lại được các biến dạng này và mã hóa bằng màu sắc gọi là bản đồ đàn hồi. Dựa vào bản đồ đàn hồi, bác sĩ có thể lượng hóa được mức độ cứng của các vùng mô.

Việc đánh giá độ cũng của các mô bệnh lý có ý nghĩa quan trọng, các mô càng ác tính thì độ cứng càng tăng. Khi đánh giá được độ cứng của mô tổn thương, bác sĩ sẽ có thêm thông tin để đánh giá chính xác về bản chất của mô đó. Siêu âm đàn hồi mô được coi là bước ngoặt trong ngành siêu âm, cho phép đánh giá tính chất của mô tổn thương, giúp thu hẹp chỉ định sinh thiết mà không bỏ sót tổn thương.

Siêu âm đàn hồi mô có vai trò đặc biệt quan trọng trong chẩn đoán nhanh và chính xác các khối u có độ cứng cao theo mẫu đàn hồi và giá trị đàn hồi. Các kết quả nghiên cứu đã chỉ ra, từ kết quả siêu âm đàn hồi mô và phân độ TIRADS, kết quả chẩn đoán ung thư đạt độ nhạy 91,7%, độ đặc hiệu 98.3%.

Siêu âm đàn hồi mô đã được sử dụng phổ biến một vài năm trở lại đây ở người lớn, và là một công đầy hứa hẹn trong chẩn đoán hình ảnh ở trẻ em. Kỹ thuật này đã chứng minh được sự hiệu quả trong chẩn đoán hình ảnh gan, đặc biệt bệnh gan mãn tính có xơ hóa ở trẻ em.

So với người lớn, khi thực hiện siêu âm đàn hồi ở trẻ em, bác sĩ sẽ lưu ý một số vấn đề như:

• Lựa chọn đầu dò siêu âm phù hợp với kích thước của trẻ
• Các đặc điểm về tuổi, kích thước giải phẫu, sự khác biệt về mặt bệnh lý
• Sự hợp tác của trẻ

Siêu âm đàn hồi mô ở người lớn thường được sử dụng để chụp hình ảnh vú và gan. Tuy nhiên theo nhiều nghiên cứu, cho đến nay, siêu âm cho trẻ em chỉ được dùng trong chẩn đoán hình ảnh các bệnh về gan.

Không có sự khác biệt giữa trẻ em trai và trẻ em gái đối với các giá trị đo siêu âm độ đàn hồi mô.

Trẻ được hướng dẫn nằm ngửa hơi nghiêng sang trái, hít thở nhẹ nhàng, tay phải đặt sau đầu. Bác sĩ ngồi bên phải trẻ, hướng mặt về phía trẻ và màn hình thiết bị, tay phải cầm đầu dò.

Kỹ thuật được thực hiện trong khoảng 10 phút với ít nhất 10 lần đo hợp lệ. Máy sẽ phân tích và tính ra thông số trung bình. Từ kết quả thu được, bác sĩ sẽ đánh giá được mức độ, tính chất tổn thương ở mô.