Răng khỏe cho cuộc sống: 10 lời khuyên cho gia đình

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Răng - Hàm - Mặt - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Việc chăm sóc răng miệng thường xuyên là một điều vô cùng cần thiết đối với mỗi người. Điều này không chỉ giúp răng chắc khỏe hơn mà còn ngăn ngừa hiệu quả những nguy cơ tiềm ẩn, chẳng hạn như bệnh nướu răng, sâu răng hoặc mòn răng.

Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, cứ trong bốn trẻ nhỏ sẽ có một trẻ phát triển các dấu hiệu của sâu răng trước khi chúng bước vào độ tuổi đi học. Trong khi đó, có khoảng một nửa số trẻ em ở độ tuổi từ 12-15 được chẩn đoán là sâu răng.

Theo Caryn Solie, chủ tịch Hiệp hội vệ sinh nha khoa Hoa kỳ cho biết việc chăm sóc nha khoa nên bắt đầu càng sớm càng tốt ngay từ khi trẻ mọc răng, thường là từ sáu tháng tuổi trở lên. Bạn có thể vệ sinh răng cho trẻ thông qua một miếng vải sạch ẩm hoặc sử dụng bàn chải có độ mềm phù hợp đối với răng bé. Khi trẻ được 2 tuổi, bạn nên khuyến khích trẻ tự đánh răng và duy trì thói quen này đều đặn mỗi ngày.

Thông thường, răng hàm vĩnh viễn của một người sẽ xuất hiện vào khoảng 6 tuổi. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh cho biết, việc áp dụng phương pháp trám răng có thể làm giảm đáng kể tình trạng sâu răng. Phương pháp này thường sử dụng nhiều loại vật liệu khác nhau tùy thuộc vào sự lựa chọn của mỗi người, bao gồm:

• Trám răng bằng Amalgam: Loại vật liệu này được cấu tạo từ hỗn hợp các phần tử kim loại, chẳng hạn như bạc, kẽm, thủy ngân hoặc đồng. Bởi vì Amalgam có khả năng chịu lực tốt và dễ sử dụng, cho nên chúng thường được dùng để phục hồi các tổn thương ở những răng có chức năng nhai chính hoặc răng có những lỗ sâu lớn.
• Trám răng bằng Xi – măng silicat: Có màu sắc gần giống với răng thật và dễ sử dụng, tuy nhiên độ chịu lực của loại vật liệu này tương đối kém, vì vậy chúng thường được sử dụng để hàn cổ răng.

• Trám răng bằng vật liệu Composite: Được sử dụng rộng rãi với nhiều ưu điểm vượt trội, bao gồm độ bền và tính thẩm mỹ cao hơn so với những loại vật liệu trám răng khác.
• Trám răng bằng sứ: Loại vật liệu này có đặc tính là cứng và có màu trong suốt, thường được sử dụng để trám răng cửa. Tuy nhiên, một trong những điểm hạn chế lớn nhất của phương pháp này là dễ vỡ, do đó cần phải thật sự cẩn thận khi sử dụng chúng.

Các chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe răng miệng khuyến cáo mọi người nên bổ sung thêm chất Fluoride để củng cố men răng, từ đó giúp hạn chế được tình trạng sâu răng. Bạn có thể lựa chọn các sản phẩm kem đánh răng và nước súc miệng có chứa Fluoride. Khi được dung nạp vào cơ thể với một lượng phù hợp, chất này sẽ mang lại nhiều lợi ích nổi bật đối với sức khỏe, tuy nhiên việc thiếu hụt hay dư thừa mức Fluoride có thể dẫn đến một số nguy cơ tiềm ẩn, bao gồm:

• Khi thiếu Fluoride: Bạn có thể mắc phải một số vấn đề liên quan đến răng miệng, chẳng hạn như sâu răng. Trong một số trường hợp nhất định có thể gây ra loãng xương.
• Khi dư thừa Fluoride: Khiến cho răng bị nhiễm Fluor, làm biến đổi màu sắc của răng, xuất hiện các đốm nâu hoặc trắng khác thường trên răng, thậm chí gây mục răng.

Đối với trẻ nhỏ cần lưu ý cho trẻ sử dụng các loại kem đánh răng có chứa Fluoride với hàm lượng vừa phải, tức là không nhiều hơn kích cỡ của một hạt đậu trên bàn chải đánh răng.

Bệnh nướu răng và sâu răng là những mối lo ngại không chỉ đối với người lớn tuổi mà còn có thể xảy ra ở cả những người trẻ tuổi. Theo thống kê từ Hiệp hội vệ sinh nha khoa Hoa Kỳ (ADHA), có khoảng ba phần tư thanh thiếu niên bị chảy máu nướu răng. Để khắc phục được tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây:

• Nên thay đổi bàn chải đánh răng khoảng 3-4 lần/năm
• Thanh thiếu niên niềng răng cần sử dụng loại bàn chải đánh răng đặc biệt và các dụng cụ vệ sinh răng miệng phù hợp khác.
• Người lớn tuổi mắc bệnh viêm khớp hoặc các vấn đề khác gây khó khăn khi cầm bàn chải đánh răng hoặc chỉ nha khoa có thể lựa chọn sử dụng bàn chải điện hoặc bàn chải có tay cầm.
• Khám nha khoa thường xuyên.

Bên cạnh việc đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa, súc miệng bằng nước súc miệng có đặc tính kháng khuẩn có thể giúp ngăn ngừa hiệu quả tình trạng sâu răng và một số vấn đề về nướu. Ngoài ra, việc nhai kẹo cao su không đường sau bữa ăn cũng có thể bảo vệ răng bằng cách làm tăng lượng nước bọt, giúp rửa trôi các vi khuẩn có hại cho răng một cách tự nhiên và trung hòa lượng axit.

Các hoạt động thể thao hay giải trí có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe tổng thể của con người, tuy nhiên chúng lại tiềm ẩn mối đe dọa cho răng miệng. Một số hoạt động thể thao như trượt ván hoặc trượt patin có thể dẫn đến chấn thương ở răng. Để bảo vệ răng miệng, bạn có thể mua dụng cụ bảo vệ răng tại các nhà thuốc uy tín. Loại dụng cụ này thường có thể tự điều chỉnh kích cỡ và được làm mềm bằng nước nóng để tạo hình vừa với miệng.

Thuốc lá là tác nhân hàng đầu gây ố răng và làm gia tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh nướu răng, thậm chí là ung thư miệng. Tốt nhất, bạn nên từ bỏ thói quen hút các loại thuốc lá thông thường và thuốc lá không khói để ngăn ngừa những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe răng miệng.

Ở mọi lứa tuổi, một chế độ ăn uống lành mạnh là điều vô cùng cần thiết cho răng và lợi luôn khỏe mạnh. Một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm các loại hạt, ngũ cốc, trái cây, rau quả, và các sản phẩm từ sữa sẽ cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể.

Một số nghiên cứu đã cho thấy, chất béo omega-3 có trong các loại cá có tác dụng tuyệt vời trong việc làm giảm tình trạng viêm, từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh nướu răng.

Khi vi khuẩn trong miệng phá vỡ các loại đường đơn giản, chúng sẽ tạo ra axit ăn mòn men răng, tạo điều kiện phát triển sâu răng. Các loại đồ uống có đường, bao gồm nước ngọt hoặc nước trái cây là những mối đe dọa lớn bởi vì chúng rất được ưa chuộng bởi nhiều người, có thể làm tăng nồng độ axit trong một thời gian dài.

Ngoài ra, các loại đồ uống có ga cũng không phải là ngoại lệ, thậm chí còn gây ra những hệ lụy tồi tệ hơn bởi vì cacbonat có trong chúng có khả năng làm gia tăng tính axit. Những loại kẹo dẻo cũng là một thủ phạm khác, bởi vì chúng có thể bám dính vào bề mặt răng nếu không được vệ sinh cẩn thận.

Hầu hết, các chuyên gia khuyến cáo mọi người nên đi kiểm tra nha khoa khoảng 6 tháng một lần, và thăm khám thường xuyên hơn nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về răng miệng, chẳng hạn như bệnh nướu răng. Trong quá trình kiểm tra, nha sĩ sẽ loại bỏ các mảng bám tích tụ trên răng mà bạn không thể loại bỏ được, đồng thời tìm kiếm những dấu hiệu của sâu răng. Việc kiểm tra nha khoa định kỳ cũng giúp phát hiện sớm các vấn đề sau:

• Dấu hiệu sớm của ung thư miệng: Khoảng chín trong số mười trường hợp bị ung thư miệng có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm. Nếu không được phát hiện kịp thời, ung thư có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể và khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
• Mòn răng do nghiến răng: Bệnh nghiến răng (bruxism) có thể được gây ra do sự căng thẳng hay lo lắng quá mức. Theo thời gian, nó có thể làm mòn các bề mặt cắn của răng, khiến chúng dễ bị sâu hơn. Nếu bạn có dấu hiệu của bệnh nghiến răng, bác sĩ thường khuyên bạn nên sử dụng bộ bảo vệ miệng được đeo vào ban đêm để ngăn ngừa nghiến răng.

• Dấu hiệu của bệnh nướu răng: Bệnh nướu răng hay còn được gọi là bệnh viêm nha chu hoặc viêm nướu. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng mất răng ở những người lớn tuổi. Tuy nhiên, thời điểm mà hầu hết mọi người nhận thấy những dấu hiệu cảnh báo về viêm nha chu thường đã quá muộn để có thể điều trị. Do đó, bạn nên đi kiểm tra nướu định kỳ để phát hiện sớm những dấu hiệu của bệnh.
• Các phản ứng với thuốc: Những bệnh nhân lớn tuổi, nhất là người phải thường xuyên sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau sẽ có nguy cơ cao bị khô miệng (xerostomia). Ngoài ra, việc giảm lưu lượng nước bọt cũng làm tăng nguy cơ sâu răng và các vấn đề về nướu. Nếu bạn mắc phải tình trạng khô miệng khi sử dụng thuốc, bạn có thể yêu cầu bác sĩ thay đổi đơn thuốc khác phù hợp hơn.

Nguồn tham khảo: webmd.com