Quy trình chụp các động mạch tuỷ số hoá xoá nền

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh, Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Chỉ định chụp các động mạch tuỷ số hóa xóa nền được bác sĩ chỉ định khi bệnh nhân bị dị dạng thông động tĩnh mạch có nguy cơ tủy vỡ cao. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về quy trình chụp các động mạch tuỷ số hoá xoá nền.

Tủy sống nằm xuyên bên trong ống cột sống, được bao bọc ba lớp màng: Màng ngoài là màng cứng, màng giữa là màng nhện, màng trong là màng nuôi. Tủy chạy dọc bên trong xương sống, trong tủy chứa các dây thần kinh tạo liên hệ từ não đến toàn bộ cơ thể.

Trong tuỷ sống bao gồm chất xám ở giữa và bao quanh bởi chất trắng. Tủy sống có 3 động mạch dọc, trong đó có 1 động mạch tủy trước, còn 2 động mạch là tủy sau. 3 động mạch tủy chạy dọc từ tủy cổ xuống chóp tủy. Động mạch tủy hình thành từ động mạch rễ.

Chụp động mạch tủy số hóa xóa nền là chụp có thuốc đối quang i-ốt để hiện hình được các động mạch cấp máu vùng tủy từ đoạn cổ đến đoạn chóp cùng. Các bệnh lý liên quan mạch tủy có thể cấp máu từ động mạch tủy hoặc từ các nhánh liên sườn hoặc từ động mạch cảnh.

Khi bệnh nhân bị dị dạng thông động tĩnh mạch có nguy cơ cao hoặc tủy vỡ

• Bác sĩ cần nút mạch làm giảm kích thước ổ dị dạng và giảm nguy cơ
• Phối hợp điều trị với phẫu thuật.

• Để thực hiện kỹ thuật chụp các động mạch tuỷ số hóa xóa nền cần 1 bác sĩ chuyên khoa, 1 điều dưỡng viên, 1 kỹ thuật điện quang.
• Bệnh nhân đã được giải thích kỹ về thủ thuật để phối hợp với bác sĩ trong quá trình thực hiện.
• Nhịn ăn, uống trước 6 giờ. Có thể uống nước tuy nhiên không được quá 50ml nước.
• Thông thường chụp động mạch tuỷ số hóa xóa nền chỉ cần gây tê tại chỗ. Nhưng với những trường hợp trẻ em dưới 5 tuổi, hoặc những người không phối hợp được với bác sĩ, sẽ cho chỉ định gây mê.

• Máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA)
• Máy bơm điện chuyên dụng
• Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh
• Bộ áo chì, tạp dề, che chắn tia X.
• Gây mê toàn thân, gây tê tại chỗ. Người bệnh nằm ngửa trên bàn chụp, đặt đường truyền tĩnh mạch (thường dùng huyết thanh mặn đẳng trương 0,9%).

• Sử dụng kỹ thuật Seldinger đường vào của ống thông có thể là: Từ động mạch đùi, động mạch nách, động mạch cánh tay, động mạch cảnh gốc và động mạch quay.
• Thông thường hầu hết là từ động mạch đùi, trừ khi đường vào này không làm được mới sử dụng các đường vào khác.
• Chụp động mạch tuỷ số hóa xóa nền.
• Sát khuẩn và gây tê chỗ chọc.
• Chọc kim và đặt ống vào lòng mạch.
• Vùng tủy cổ: Luồn ống thông chọn lọc động mạch đốt sống hai bên, thân giáp nhị cổ vai rồi bơm thuốc.
• Vùng tủy lưng và chóp cùng: Luồn ống thông 4 -5F tới từng động mạch liên sườn chụp bơm thuốc. Tìm động mạch Adamkiewicz, thông thường tách ngang mức đốt ngực T7 -T9.
• Bơm thuốc đối quang qua máy với thể tích 6ml, tốc độ 2ml/s, áp lực 300 PSI. Ghi hình và chụp phim hàng loạt tập trung sọ não tư thế thẳng, có thể chụp thêm phim nghiêng hoặc chếch khi có tổn thương.
• Sau khi chụp đạt yêu cầu, rút ống thông và ống đặt lòng mạch rồi đè ép bằng tay trực tiếp lên chỗ chọc kim khoảng 15 phút để cầm máu, sau đó băng ép trong 8 giờ.