Phẫu thuật tái tạo cùng đồ

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Bích Nhĩ - Bác sĩ Mắt - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Phẫu thuật tái tạo cùng đồ là kỹ thuật điều trị cạn cùng đồ để lắp mắt giả cho người bệnh. Kỹ thuật này được chỉ định cho người bệnh có nhu cầu lắp mắt giả nhưng bị cạn cùng đồ không lắp được. Tuy nhiên, trong một số trường hợp người bệnh bị nhiễm khuẩn tại chỗ, có tình trạng toàn thân không cho phép phẫu thuật thì không thể điều trị tái tạo cùng đồ.

Phẫu thuật tạo cùng đồ nhằm điều trị càn cùng đồ để lắp mắt giả cho bệnh nhân.

Phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp: Cạn cùng đồ không lắp được mắt giả.

Chống chỉ định với những trường hợp:

• Nhiễm khuẩn tại chỗ
• Tình trạng toàn thân không cho phép phẫu thuật.

Bác sĩ chuyên khoa Mắt là người trực tiếp thực hiện phẫu thuật tái tạo cùng đồ với các phương tiện được chuẩn bị sẵn gồm có bộ dung cụ phẫu thuật mi mắt, đột điện hai cực.

Đối với người bệnh thực hiện tái tạo cùng độ vần được vệ sinh hai mắt sạch sẽ trước khi tiến hành phẫu thuật. Thực hiện chụp ảnh trước thực hiện và nhận tư vấn chi tiết từ bác sĩ về quá trình phẫu thuật sẽ diễn ra.

Hồ sơ bệnh án của bệnh nhân cần có mô tả bằng hình vẽ, ghi cụ thể phương pháp phẫu thuật dự kiến thực hiện cho bệnh nhân.

Trước phẫu thuật tái tạo cùng độ, bác sĩ chuyên khoa cần kiểm tra hồ sơ, người bệnh để sẵn sàng thực hiện.

3.1 Vô cảm

• Cho bệnh nhân uống hoặc tiêm thuốc an thần, thuốc giảm đau
• Gây mê cần thiết nếu phẫu thuật dự định kéo dài và trong trường hợp người bệnh không hợp tác
• Gây tê tại chỗ

3.2 Kỹ thuật

Ghép niêm mạc (cạn cùng đồ do xơ hóa tổ chức kết mạc)

• Tiêm thuốc tê cạnh nhãn cầu cho bệnh nhân
• Rạch kết mạc xơ hóa, đốt cầm máu và xác định kích thước vùng thiếu niêm mạc
• Lấy niêm mạc môi theo kích thước đã xác định trước đó sau đó cho vào cốc nước đã pha kháng sinh
• Ghép niêm mạc môi vào vị trí đã tách kết mạc xơ hóa
• Đặt chỉ để cố định cùng đồ
• Đặt khuôn mắt giả tạo cùng đồ
• Khâu cò mi nếu cần.

Cố định cùng đồ vào màng xương (cạn cùng đồ lưới do lật mi)

• Gây tê tại chỗ
• Rạch da mi dưới theo đường song song và cách bờ mi dưới 1 mm
• Thực hiện phẫu tích cơ vòng mi, cân vách hốc mắt, bộc lộ màng xương và tạo vạt màng xương
• Khâu cố định bao Tenon vào vạt màng xương bằng chỉ prolene 6.0
• Khâu đóng da bằng chỉ vicryl 6.0
• Đặt khuôn mắt giả
• Khâu cò mi nếu cần.

Ghép mỡ hốc mắt (cạn cùng đồ do teo mỡ hốc mắt)

• Gây tê tại chỗ
• Rạch kết mạc, đốt cầm máu
• Lấy mỡ cho vào cốc nước có pha kháng sinh
• Ghép tổ chức mỡ hốc mắt
• Khâu phủ kết mạc
• Đặt khuôn mắt giả.

Người bệnh sau thực hiện phẫu thuật tái tạo cùng đồ cần được khám lại theo lịch 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng sau phẫu. Thực hiện đặt mắt giả sau 1 tháng hoặc phụ thuộc vào tình trạng hồi phục của vết phẫu thuật khô và sạch theo đánh giá và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa điều trị trực tiếp.

Sau phẫu thuật tái tạo cùng đồ, người bệnh có thể đối mặt với tình trạng xuất huyết hốc mắt cần được theo dõi, dẫn lưu máu tụ hốc mắt nếu cần thiết theo chỉ định của bác sĩ. Các nhiễm trùng về phẫu thuật cũng khó tránh khỏi sau đó, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng kháng sinh, thực hiện vệ sinh vết phẫu thuật hàng ngày để hạn chế nguy cơ biến chứng.