Nguyên nhân tái cận sau mổ LASIK và cách phòng tránh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Thanh Nga - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long. Bác sĩ có 10 năm làm việc trong lĩnh vực nhãn khoa.

Mổ Lasik hiện nay đang được xem là phương pháp cải thiện thị lực hiệu quả cho những người bị cận thị. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp tái cận thị sau mổ, hãy cùng tìm hiểu thêm về nguyên nhân tái cận sau mổ lasik và tìm cách phòng tránh phù hợp.

Mổ Lasik (viết tắt của “Laser Insitu Keratomileusis”) là phương pháp phẫu thuật khúc xạ dùng tia laser chiếu lên bề mặt giác mạc để điều chỉnh các tật khúc xạ (bao gồm cận thị).

Những ưu điểm của mổ Lasik trong điều trị cận thị:

• Thời gian phẫu thuật ngắn (dưới 15 phút).
• Không chảy máu, không đau đớn.
• Khả năng hồi phục nhanh.
• Hiệu quả tích cực: 80% người mổ lasik sẽ cải thiện tầm nhìn sau phẫu thuật. Khoảng 1 ngày sau mổ đã có thể nhìn rõ các vật xung quanh bằng mắt thường.
• Không cần sử dụng kính lại: không dùng kính có gọng hoặc kính áp tròng người bệnh vẫn có thể nhìn rõ mọi vật.

Xem thêm: Một số dấu hiệu có thể gặp sau mổ cận thị lasik

Tuy nhiên có một thực tế là tất cả bệnh nhân phẫu thuật khúc xạ bằng tia laser nói chung và cả mổ lasik nói riêng, đều sẽ có tỷ lệ tái cận thị nhất định. Tùy theo mức độ nặng nhẹ của tật khúc xạ mà tỷ lệ tái cận thị này có thể dao động từ 1-2% cho đến 12-15%.

Các nguyên nhân tái cận sau mổ Lasik thường bao gồm:

Nếu trước khi mổ việc xác định độ cận không chính xác thì các thông số đầu vào trước mổ lasik sẽ bị sai, dẫn đến độ cận không được triệt tiêu hoàn toàn, gây tình trạng tồn dư độ khúc xạ sau mổ. Tùy vào mức độ tồn dư độ cận mà thị lực của bệnh nhân sẽ bị ảnh hưởng ít hay nhiều.

Do vậy việc tính chính xác độ khúc xạ trước mổ lasik là điều vô cùng quan trọng. Để phòng tránh việc sai số khi đo thị lực, người bệnh cần tuân thủ theo các lưu ý trước phẫu thuật như:

Cách phòng tránh

• Ngưng dùng kính áp tròng mềm ít nhất 3 ngày trước ngày kiểm tra chuyên sâu trước phẫu thuật mổ lasik.
• Ngưng dùng kính áp tròng cứng định hình giác mạc (ví dụ kính Ortho-K) trước ít nhất 3 tuần trước khi kiểm tra chuyên sâu để mắt trở về đúng trạng thái khúc xạ ban đầu.
• Lựa chọn quy trình thăm khám, đánh giá chất lượng sẽ giúp kết quả đo độ khúc xạ chính xác, đáng tin cậy hơn.

Độ khúc xạ được cho là ổn định khi tăng không quá 1 độ trong 6 tháng trở lại. Những người dưới 18 tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú trong 6 tháng vẫn có thể thay đổi độ cận. Nếu thực hiện mổ lasik ở thời điểm này thì dù đã triệt tiêu hết độ cận thị thì quá trình cận vẫn tiến triển và gây tái cận thị.

Xem thêm: Tránh tái cận sau khi mổ: Những điều cần biết

Theo thời gian, thủy tinh thể trong mắt sẽ có xu hướng dần lão hóa, mất tính đàn hồi và độ trong suốt vì những thay đổi của quá trình trao đổi chất. Với những bệnh nhân bị cận thị nặng, sự thay đổi khúc chiết của thủy tinh thể diễn ra sớm hơn và ảnh hưởng đến sự thay đổi chỉ số khúc xạ, từ đó gây tái cận thị

Một số trường hợp người bệnh có cấu trúc mắt không thuận lợi cho việc phẫu thuật như: kích thước mắt nhỏ, hốc mắt quá hẹp, bán kính cong của giác mạc mắt bị quá cao hoặc quá thấp.

Mổ lasik cải thiện tật khúc xạ chỉ đạt được hiệu quả tốt nhất nếu đôi mắt người bệnh đạt đủ các điều kiện an toàn và phù hợp để tiến hành phẫu thuật như:

• Độ khúc xạ ổn định.
• Cấu trúc giác mạc bình thường, độ dày và độ cong phù hợp, không có bất thường (ví dụ hình chóp, giác mạc quá thẳng).
• Mắt không bị lác, nhược thị, viêm nhiễm hay có các bệnh lý về võng mạc, thủy tinh thể.

Bản chất của mổ Lasik là dùng tia Laser bào mòn giác mạc để thay đổi độ cong, từ đó tiêu trừ độ cận. Độ cận càng cao thì giác mạc bị bào mòn càng nhiều. Với trường hợp bệnh nhân bị cận quá nặng, nếu lựa chọn mổ lasik thì phần giác mạc còn lại sẽ rất mỏng, khó chịu được áp lực dẫn đến việc giãn lồi giác mạc trở lại và tái cận thị. Do vậy việc lựa chọn đúng phương pháp phẫu thuật rất quan trọng.

Sau mổ Lasik, việc quan trọng nhất là bệnh nhân cần nghỉ ngơi, thư giãn đôi mắt một thời gian. Tuy nhiên vẫn có trường hợp bệnh nhân không chịu chăm sóc đôi mắt và có nhiều thói quen như: thức khuya nhiều, thiếu ngủ, nhìn màn hình quá gần, dùng điện thoại màn hình tối, dùng ánh sáng mạnh trong bóng tối, nhìn vật quá sáng...có thể khiến cho đôi mắt bị tái cận thị sau mổ.

Những nguyên nhân gây tái cận thị ở trên hoàn toàn có thể kiểm soát và tránh được nếu thực hiện các biện pháp:

• Đo khám chuyên sâu tại cơ sở uy tín để xác định chính xác thông số về mắt.
• Chỉ thực hiện mổ lasik khi mắt đáp ứng đủ điều kiện và độ cận đã ổn định.
• Loại bỏ những thói quen xấu, chăm sóc tốt cho mắt sau phẫu thuật.
• Lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp với tình trạng của mắt.
• Tiến hành chăm sóc và thăm khám định kỳ mắt.

Lời khuyên từ bác sĩ: Người bệnh bị tái cận sau mổ lasik nên đến khám sớm để tìm nguyên nhân và có biện pháp can thiệp phù hợp, tránh để lâu sẽ khiến độ cận ngày một tăng nhanh và khó khăn cho việc điều trị sau này.