Lau rửa ổ bụng, đặt ống dẫn lưu

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Văn Quân - Phó trưởng khoa ngoại - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng. Bác sĩ đã có hơn 10 kinh nghiệm làm việc trong chuyên ngành Ngoại Tiêu Hóa Tổng Hợp.

Lau rửa ổ bụng là một bước quan trọng trong nhiều kỹ thuật mổ mở ổ bụng và cả mổ nội soi, đặt biệt là các cuộc mổ có nhiễm khuẩn từ vị trí ban đầu lan sang gây viêm nhiễm các mô xung quanh hoặc rộng khắp ổ bụng. Sau khi phẫu thuật loại bỏ nguyên nhân gây bệnh chính, thực hiện lau rửa ổ bụng, loại bỏ các mô nhiễm khuẩn, ổ áp xe xung quanh một cách thận trọng sẽ giúp ngăn ngừa viêm nhiễm tiến triển, hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn và các tai biến khác sau mổ.

Tùy theo từng loại phẫu thuật ổ bụng mà bác sĩ phẫu thuật sẽ lựa chọn kỹ thuật lau rửa ổ bụng và dung dịch vô trùng dùng để lau rửa phù hợp. Ví dụ như:

• Với phẫu thuật viêm phúc mạc ruột thừa, sau khi cắt ruột thừa, cầm máu, kíp mổ sẽ tiến hành bơm dịch muối Natri clorua đẳng trương rửa ổ phúc mạc, hút và làm sạch nếu có viêm phúc mạc khu trú hoặc toàn bộ. Tiến hành bơm hút nhiều lần tại các vị trí khác nhau trong ổ bụng, bóc hút hết các giả mạc trên thành ruột và giữa các quai ruột. Tùy theo mức độ nhiễm khuẩn ổ bụng, mà kíp mổ sẽ quyết định kéo dài thời gian bơm rửa ổ bụng.
• Trong phẫu thuật khâu lỗ thủng dạ dày hành tá tràng, sau khi khâu lỗ thủng thì rửa ổ bụng là một thao tác vô cùng quan trọng của cuộc mổ. Rửa ổ bụng sẽ kết hợp với lấy hết thức ăn và lấy tối đa các giả mạc có thể có được. Dung dịch rửa được sử dụng là huyết thanh ấm, những lần rửa đầu tiên có thể pha betadine loãng. Sau khi rửa, dùng gạc lớn ẩm lau và thấm khô.

Đặt ống dẫn lưu sau phẫu thuật là đặt một ống từ vùng, khoang cơ thể bị tổn thương để dẫn lưu máu, dịch tiết, mủ, khí,... ra ngoài. Đặt ống dẫn lưu có thể phục vụ mục đích điều trị hoặc phòng ngừa:

• Mục đích điều trị: Để lấy hết dịch, mủ, khí ra ngoài, nếu còn đọng lại, nhiễm trùng có nguy cơ tái diễn, bệnh diễn biến trầm trọng, bệnh nhân có nguy cơ tử vong.
• Mục đích phòng ngừa: Nhằm tránh nhiễm trùng các cơ quan xung quanh, đề phòng tụ dịch sau mổ, giúp theo dõi các nguy chảy máu sau mổ hoặc theo dõi diễn biến nơi vừa can thiệp thông qua theo dõi số lượng, màu sắc, tính chất dịch mỗi ngày.

Đặt ống dẫn lưu được chỉ định trong nhiều phẫu thuật như:

• Dẫn lưu điều trị được chỉ định trong viêm phúc mạc khu trú, viêm phúc mạc toàn thể, viêm tụy hoại tử, sau cắt túi mật, sau cắt lách chấn thương, sau khâu chỗ vỡ bàng quang,...
• Dẫn lưu phòng ngừa được sử dụng trong các trường hợp như: sau cắt một phần tụy, sau cắt một phần trực tràng, sau khâu lỗ thủng loét dạ dày-tá tràng hay mỏm tá tràng có nguy cơ xì dò cao,...

Có nhiều loại ống dẫn lưu với các kích cỡ, hình dạng, chất liệu khác nhau. Một ống dẫn lưu phù hợp phải không quá cứng hoặc quá mềm. Ống quá mềm có thể bị bẹp, trong khi ống quá cứng có thể gây tổn thương các mô, nội tạng của cơ thể. Bề mặt ống phải trơn láng để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng. Ống có vạch cản quang để có thể theo dõi khi chụp X-quang.

Ống dẫn lưu thường được giữ cho đến khi thoát hết dịch, tuy nhiên không nên giữ ống dẫn lưu quá 72 giờ.

video đề xuất:

Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn!