Không dung nạp nhiệt: Nguyên nhân, dấu hiệu và biến chứng

Không dung nạp nhiệt là hiện tượng nhạy cảm bất thường với nhiệt. Người không dung nạp nhiệt có thể có những phản ứng bất thường với nhiệt như đổ mồ hôi dữ dội hoặc lo lắng. Không dung nạp nhiệt không phải là một bệnh, nhưng là một triệu chứng của tình trạng bệnh lý có từ trước.

Không dung nạp nhiệt là một triệu chứng chung, có thể đề cập đến nhiều phản ứng với nhiệt, hay còn được gọi là quá mẫn cảm với nhiệt. Một số người không chịu được nhiệt chỉ đơn thuần là do họ không thích nóng. Một số khác lại cảm thấy nóng khó chịu ở nhiệt độ mà người khác cảm thấy thoải mái. Một số người có thể phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí đe dọa tính mạng khi phản ứng với nhiệt. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC) cho biết, không chịu được nhiệt có thể có mối quan hệ với các bệnh liên quan đến nhiệt, chẳng hạn như đột quỵ do nhiệt, đây là nguyên nhân gây ra hơn 600 ca tử vong ở Hoa Kỳ mỗi năm.

Những người không chịu được nhiệt cần phải thận trọng với nhiệt độ quá cao, đặc biệt là khi có các yếu tố nguy cơ khác của các bệnh liên quan đến nhiệt. Hầu hết mọi người thường không thích nhiệt độ quá cao, nhưng đối với người không dung nạp nhiệt thì họ có thể luôn cảm thấy khó chịu cực độ trong thời tiết nóng bức. Một khi mắc chứng không dung nạp nhiệt, cơ thể không thể tự điều chỉnh nhiệt độ thích hợp. Cơ thể điều chỉnh nhiệt độ bằng cách duy trì sự cân bằng giữa nóng và lạnh. Vùng dưới đồi là một phần của não điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Khi quá nóng, vùng dưới đồi sẽ gửi tín hiệu qua dây thần kinh đến da và yêu cầu da tăng tiết mồ hôi để làm mát cơ thể.

Các triệu chứng của hiện tượng không dung nạp nhiệt có thể khác nhau ở mỗi người nhưng phần đa bao gồm:

• Cảm thấy rất nóng ở nhiệt độ ấm vừa phải
• Đổ quá nhiều mồ hôi
• Không đổ mồ hôi đủ trong khi nóng
• Kiệt sức và mệt mỏi khi thời tiết ấm áp
• Thay đổi tâm trạng khi quá nóng

Những người mắc một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng có thể cảm thấy các triệu chứng bệnh tạm thời xấu đi khi nắng nóng. Một số người không chịu được nhiệt cũng không chịu được lạnh. Các dấu hiệu nhạy cảm khác với nhiệt bao gồm: đau đầu, chóng mặt, yếu sức, chuột rút, buồn nôn và nhịp tim cũng có thể nhanh hơn bình thường.

Những người không chịu được nhiệt có thể mắc chứng rối loạn chuyển hóa máu ảnh hưởng đến hệ thần kinh tự chủ của họ. Hệ thống thần kinh tự chủ giúp điều chỉnh các chức năng tự động của cơ thể, bao gồm cả phản ứng của cơ thể với nhiệt. Một số điều kiện sức khỏe gây rối loạn chuyển hóa máu, bao gồm:

• Bệnh tiểu đường
• Rối loạn sử dụng rượu
• Bệnh Parkinson
• Hội chứng Guillain Barre
• Bệnh ti thể

Các nguyên nhân khác gây ra sự không dung nạp nhiệt bao gồm:

• Độ tuổi: Trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 4 tuổi và người lớn tuổi có thể nhạy cảm hơn với nhiệt. Sự nhạy cảm này làm tăng khả năng mắc các bệnh liên quan đến nhiệt, chẳng hạn như đột quỵ.
• Thuốc: Một số loại thuốc cũng có thể làm thay đổi phản ứng của cơ thể với nhiệt bằng cách giảm tiết mồ hôi. Ví dụ thuốc kháng cholinergic dùng để điều trị nhiều bệnh tâm thần và bệnh Parkinson, có thể làm giảm tiết mồ hôi và tăng nhạy cảm với nhiệt.

• Không dung nạp nhiệt do thuốc là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Đặc biệt là đối với người dùng các loại thuốc như thuốc dị ứng, huyết áp và thuốc thông mũi. Thuốc chữa dị ứng có thể ức chế khả năng tự làm mát của cơ thể bằng cách ngăn tiết mồ hôi. Thuốc huyết áp và thuốc thông mũi có thể làm giảm lưu lượng máu đến da, điều này cũng ức chế sản xuất mồ hôi.
• Các vấn đề về cảm giác: Rối loạn xử lý cảm giác cũng như các vấn đề về giác quan đôi khi đi kèm với chứng tự kỷ, có thể khiến một người nhạy cảm hơn với nhiệt.
• Tình trạng thần kinh: Các tình trạng y tế ảnh hưởng đến não và tủy sống như chấn thương tủy sống có thể làm tăng độ nhạy cảm với nhiệt bằng cách thay đổi cách cơ thể hoặc não xử lý nhiệt hoặc bằng cách ức chế khả năng điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể.
• Bệnh đa xơ cứng (MS) có thể ảnh hưởng đến lớp vỏ bảo vệ hoặc myelin của các dây thần kinh trong hệ thần kinh trung ương. Nếu myelin hư hỏng, các tín hiệu thần kinh của cơ thể sẽ bị gián đoạn và dẫn đến không dung nạp nhiệt.
• Các vấn đề về hệ thống nội tiết: Hệ thống nội tiết giúp cơ thể điều chỉnh một loạt các chức năng. Cường giáp là bệnh xuất hiện khi tuyến giáp sản sinh ra quá nhiều hormone thyroxine. Thyroxine ảnh hưởng đến việc điều chỉnh sự trao đổi chất của cơ thể. Sự dư thừa hormone này có thể khiến quá trình trao đổi chất trong cơ thể tăng lên dẫn đến nhiệt độ cơ thể cao hơn. Bệnh Graves là nguyên nhân phổ biến nhất của cường giáp. Đây là một rối loạn tự miễn dịch khiến tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp.
• Thể chất kém hơn: Đối với một số người không dung nạp nhiệt là dấu hiệu của tình trạng tim mạch và hô hấp kém. Vào năm 2014, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người có nhiều dấu hiệu không chịu được nhiệt cũng bị kém về thể chất hơn.

Những người mắc chứng không dung nạp nhiệt nên thảo luận về các triệu chứng của họ với bác sĩ, đặc biệt nếu các triệu chứng xuất hiện đột ngột hoặc tiến triển nặng hơn.

Để điều trị chứng không dung nạp nhiệt, các bác sĩ sẽ tập trung điều trị bất kỳ tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nào. Phương pháp điều trị sẽ rất khác nhau tùy thuộc vào tình trạng cơ bản của từng người bệnh. Ví dụ, những người bị bệnh Graves có thể cần liệu pháp phóng xạ để khôi phục mức tuyến giáp bình thường. Trong nhiều trường hợp, chứng không dung nạp nhiệt hoàn toàn không thể ngăn ngừa hoặc điều trị được. Một người bị chấn thương tủy sống có thể gặp khó khăn trong nhiệt độ quá cao cho dù họ chọn phương pháp điều trị nào. Tránh nóng nếu có thể và áp dụng các chiến lược để quản lý an toàn, bất kỳ thời gian cần thiết nào trong điều kiện nắng nóng sẽ hữu ích về mặt lâu dài. Các cách để quản lý khả năng chịu nhiệt bao gồm:

• Tránh ánh nắng trực tiếp
• Ở trong môi trường mát mẻ
• Bổ sung nước cho cơ thể
• Mặc quần áo rộng rãi, sáng màu, mặc các loại vải cotton nhẹ để không khí tiếp cận làn da của bạn và làm mát cơ thể
• Tránh uống rượu khi trời nóng
• Tắm nước mát hoặc bơi trong hồ bơi
• Tránh các hoạt động gắng sức khi thời tiết nóng hoặc trong phòng ấm

Những người không dung nạp nhiệt nên tự theo dõi cẩn thận các dấu hiệu của bệnh như buồn nôn, chóng mặt, nôn mửa, nhanh đổ mồ hôi rất nhiều, chuột rút cơ bắp, đau đầu, cực kỳ mệt mỏi hoặc ngất xỉu, thay đổi tâm trạng.

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức khi cơ thể không có khả năng đổ mồ hôi, ngay cả khi nhiệt độ cơ thể trên 103 ° F hoặc lú lẫn mất ý thức.

Theo dõi các tình trạng sức khỏe, có thể gây ra chứng không dung nạp nhiệt sẽ giúp ngăn ngừa các triệu chứng. Các giải pháp kiểm soát nhiệt bạn có thể thực hiện như:

• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
• Vận động nhiều để duy trì thể lực
• Hạn chế hoặc tránh sử dụng rượu và ma túy, vì chúng có thể làm tăng nhạy cảm với nhiệt
• Kiểm soát lượng đường trong máu
• Uống nhiều nước

Các hoạt động ngoài trời như bơi lội và các lễ hội trong thời tiết ấm áp thường rất cuốn hút đối với chúng ta. Nhưng đối với những người không chịu được nhiệt thì đó là một trở ngại lớn. Tuy nhiên, chiến lược xử lý phù hợp và một vài biện pháp làm mát có thể giúp bạn dễ kiểm soát hơn với cảm giác nóng.

Không chịu được nhiệt có thể là dấu hiệu về sức khỏe tổng thể của một người. Bất kỳ ai gặp phải tình trạng không dung nạp nhiệt, cho dù mới xuất hiện hoặc có tình trạng trầm trọng hơn nên nói chuyện với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Nguồn tham khảo: healthline.com - medicalnewstoday.com