Khả năng chịu đau và độ nhạy cảm ở nam giới, phụ nữ

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Bùi Ngọc Phương Hòa - Bác sĩ Nội thần kinh - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Có hai bước để cảm thấy đau. Đầu tiên là bước sinh học, ví dụ như ngứa da hoặc đau đầu. Những cảm giác này báo hiệu cho não biết rằng cơ thể đang gặp rắc rối. Bước thứ hai là nhận thức của bộ não về cơn đau - chúng ta bỏ qua những cảm giác này và tiếp tục các hoạt động của mình hay chúng ta dừng mọi thứ lại và tập trung vào triệu chứng đau đó.

Bác sĩ Doris Cope người đứng đầu Chương trình Y học Đau tại Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh chia sẻ rằng: Đau là sự truyền dẫn thần kinh và sinh hóa của một cảm giác khó chịu và một trải nghiệm cảm xúc. Đau mãn tính thực sự thay đổi cách tủy sống, dây thần kinh và não xử lý các kích thích khó chịu gây ra quá mẫn cảm, nhưng não và cảm xúc có thể làm giảm hoặc tăng cường cơn đau. Những kinh nghiệm và chấn thương trong quá khứ ảnh hưởng đến sự nhạy cảm của một người với nỗi đau.

Điều trị đau và nhận thức của mọi người đối với các triệu chứng của bệnh nhân là một thách thức lớn ở nhiều quốc gia. Cơn đau mãn tính được báo cáo bởi:

• 30% người lớn từ 45 đến 64 tuổi
• 25% người lớn từ 20 đến 44 tuổi
• 21% người lớn từ 65 tuổi trở lên

Phụ nữ có nhiều cơn đau hơn nam giới (27,1% so với 24,4%), mặc dù liệu khả năng chịu đau ở nữ giới có thực sự tốt hơn khả năng chịu đau của nam giới hay không vẫn còn là một cuộc tranh luận khoa học.

Đau đớn gây ra tác hại đáng kể về mặt tinh thần, thể chất và kinh tế. Cơn đau không mong muốn có thể dẫn đến chi phí chăm sóc sức khỏe và thu nhập bị giảm và năng suất bị mất ước tính trị giá 100 tỷ đô la mỗi năm.

Đau có thể đang gia tăng trên thế giới vì tuổi tác và cân nặng quá mức góp phần gây đau và khó chịu. Dân số đang sống lâu hơn khi về già, và 2/3 dân số bị thừa cân hoặc béo phì.

Loại đau mãn tính phổ biến nhất là đau lưng trong khi đó cơn đau cấp tính phổ biến nhất là đau cơ xương do chấn thương thể thao.

Khả năng chịu đau bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, cơ thể và lối sống của con người. Dưới đây là một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến khả năng chịu đau:

• Trầm cảm và lo lắng có thể khiến một người nhạy cảm hơn với cơn đau.
• Các vận động viên có thể chịu được nhiều cơn đau hơn những người không tập thể dục.
• Những người hút thuốc hoặc béo phì cho biết họ bị đau nhiều hơn.
• Các yếu tố sinh học - bao gồm di truyền, chấn thương như tổn thương tủy sống và các bệnh mãn tính như tiểu đường gây tổn thương dây thần kinh - cũng định hình cách chúng ta giải thích cơn đau.

Một số yếu tố sinh học đáng ngạc nhiên cũng có thể đóng một vai trò trong khả năng chịu đau. Ví dụ, nghiên cứu gần đây cho thấy một bên của cơ thể bạn có thể bị đau khác với bên còn lại.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neuroscience Letters số ra tháng 12 năm 2009 cho thấy những người tham gia nghiên cứu thuận tay phải có thể chịu đựng được nhiều cơn đau ở tay phải hơn là tay trái. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng phụ nữ nhạy cảm với cơn đau hơn nam giới; nhưng phụ nữ và nam giới ngang nhau về khả năng chịu đựng cường độ đau.

Tay thuận - tay phải của bạn, nếu bạn thuận tay phải - có thể giải thích cơn đau nhanh hơn và chính xác hơn so với tay không thuận, điều này có thể giải thích tại sao bên thuận có thể chịu đựng lâu hơn. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sự thống trị của bàn tay cũng có thể liên quan đến phần não của bạn, nơi giải thích cơn đau.

Một yếu tố đáng ngạc nhiên khác là màu tóc có thể phản ánh khả năng chịu đau. Vào năm 2009, các nhà nghiên cứu đã báo cáo trên Tạp chí của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ cho thấy những người tóc đỏ nhạy cảm hơn với cảm giác đau và có thể cần gây mê nhiều hơn cho các thủ thuật nha khoa.

Đặc biệt tại sao lại có tóc đỏ? Các nhà nghiên cứu cho biết, những người tóc đỏ có xu hướng đột biến gen gọi là thụ thể melanocortin-1 (MC1R), là thứ giúp làm cho tóc của họ có màu đỏ. MC1R thuộc về một nhóm các thụ thể bao gồm các thụ thể đau trong não. Các nhà nghiên cứu cho rằng một đột biến trong gen đặc biệt này dường như ảnh hưởng đến độ nhạy cảm với cơn đau.

Chúng ta có các thụ thể khác nhau đối với cơn đau trong cơ thể và những thụ thể đó phản ứng khác nhau, cho dù bạn đang dùng aspirin hay acetaminophen.

Cấu tạo sinh học của một người có thể ảnh hưởng đến việc liệu họ có phát triển khả năng kháng thuốc giảm đau hay không, có nghĩa là một phương pháp điều trị đã từng có tác dụng không còn làm dịu cơn đau. Đây có thể là một "vòng luẩn quẩn" cần phải phá vỡ. "Bạn sử dụng nhiều phương pháp điều trị hơn và trở nên khoan dung hơn và bạn trở nên ít hoạt động hơn và đau nhiều hơn."

Chúng ta không thể thay đổi các thụ thể di truyền của mình, và thậm chí không thay đổi màu tóc của bạn hoặc bạn viết bằng tay nào cũng có thể khiến bạn nhạy cảm với cơn đau. Tuy nhiên, có những cơ chế đối phó có thể ảnh hưởng đến nhận thức của não về cơn đau.

Các nhà nghiên cứu đã tập trung vào việc cố gắng thay đổi cách giải thích tâm lý về nỗi đau bằng cách phục hồi tâm trí. Bạn có thể thay đổi nhận thức [về cơn đau] trên não. Bạn đã không thay đổi nhận thức về các dây thần kinh.

Các biện pháp thay thế, chẳng hạn như các kỹ thuật thư giãn như phản hồi sinh học, dạy mọi người cách chuyển hướng tâm trí khỏi tập trung vào cơn đau.

Mọi người có thể trao quyền cho bản thân bằng cách học các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như tập thở khi sinh con tự nhiên. Khi nói đến nỗi đau, tâm trí về vật chất có thể hoạt động. Thiền, giảm tập trung về cơn đau và thái độ tích cực là những điều mọi người có thể tự làm để giảm bớt đau đớn.

Nguồn tham khảo: webmd.com