Giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống

Đau đầu do chọc dò tủy sống là đau đầu xuất hiện sau thủ thuật dùng kim chọc dò tủy sống hoặc chọc cột sống, gây tê ngoài màng cứng. Đây là một trong những biến chứng thường gặp khi thực hiện thủ thuật này.

Chọc dò tủy sống là một thủ thuật để thu và xem xét dịch (chọc dịch não tủy, hoặc CSF) bao quanh não và tủy sống. Chọc dò dịch tủy sống được thực hiện để:

- Tìm một nguyên nhân cho các triệu chứng có thể do nhiễm trùng (như viêm màng não), viêm, ung thư hoặc chảy máu ở khu vực xung quanh não hoặc tủy sống (như xuất huyết dưới nhện).

- Chẩn đoán một số bệnh về não và tủy sống, chẳng hạn như đa xơ cứng hoặc hội chứng Guillain-Barré.

Trong chọc dò tủy sống:

- Một cây kim được chèn cẩn thận vào ống sống thấp ở lưng (vùng thắt lưng).

- Các mẫu của dịch não tủy được thu thập. Các mẫu được nghiên cứu về màu sắc, số lượng tế bào máu, protein, glucose và các chất khác.

- Một số mẫu có thể được đưa vào ống chứa có chất tăng trưởng. Đây được gọi là nuôi cấy.

- Nếu bất kỳ vi khuẩn hoặc nấm phát triển trong môi trường nuôi cấy, nhiễm trùng có thể có mặt.

- Áp lực của dịch não tủy cũng được đo trong suốt quá trình.

Chọc dò tủy sống nói chung là một thủ thuật an toàn. Trong một số trường hợp, rò rỉ dịch não tủy (CSF) có thể phát triển sau khi chọc dò tủy sống. Các triệu chứng của vấn đề này là đau đầu không hết sau 1 đến 2 ngày. Rò rỉ dịch não tủy có thể được xử lý bằng miếng dán máu, trong đó máu của chính người đó được bơm vào khu vực xảy ra rò rỉ để bịt kín chỗ rò rỉ.

Trong quá trình thực hiện thủ thuật chọc dò tủy sống, nếu kim ngoài màng cứng vô tình đi qua màng cứng chứa dịch não tủy, dịch não tủy có thể rò rỉ ra ngoài. Một cơn đau đầu phát triển do vấn đề này được gọi là đau đầu sau khi màng cứng bị đâm thủng.

Đau đầu xuất hiện sau khi chọc dò tủy sống là do có quá nhiều chất lỏng bị rò rỉ qua một lỗ nhỏ ở màng cứng được tạo ra trong quá trình làm thủ thuật. Rò rỉ này làm giảm áp lực dịch não tủy trên não và tủy sống, dẫn đến đau đầu.

Đau đầu do chọc dò tủy sống thường xuất hiện trong vòng 48 giờ sau khi chọc cột sống hoặc gây tê tủy sống.

Đôi khi, gây mê ngoài màng cứng cũng có thể dẫn đến đau đầu cột sống. Mặc dù gây tê ngoài màng cứng được tiêm ngay bên ngoài màng bao quanh tủy sống, đau đầu do chọc cột sống có thể xảy ra nếu màng cứng vô tình bị chọc thủng.

Các biện pháp giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống bao gồm:

- Việc đầu tiên nhằm giảm đau đầu liên quan đến cột sống là cung cấp đầy đủ dịch để tăng áp lực dịch não tủy.

- Đôi khi, dịch truyền tĩnh mạch được cung cấp.

- Các thời điểm khác người bệnh được khuyên uống nhiều caffeine.

- Bác sĩ cũng có thể yêu cầu nghỉ ngơi tại giường nghiêm ngặt 24-48 giờ.

Ngoài ra, nếu một người phát triển đau đầu sau thủ thuật chọc dò tủy sống, bác sĩ gây mê có thể tạo ra một miếng vá bằng máu của người đó để đóng chỗ rò rỉ. Để tạo ra miếng vá bằng máu:

- Bác sĩ gây mê sẽ chọc một cây kim vào chỗ đã chọc kim trước đây hoặc ngay bên cạnh.

- Bác sĩ rút một lượng nhỏ máu từ bệnh nhân và tiêm nó vào khoang ngoài màng cứng.

- Các cục máu đông sẽ đóng kín lỗ gây ra rò rỉ.

Những phương pháp trên nhằm giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống. Bên cạnh đó bệnh nhân cần có chế độ sinh hoạt phù hợp cũng giúp hạn chế nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống.