Dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư vòm họng

Bài viết được viết bởi TS.BS - Trưởng Khoa Dinh dưỡng, Khoa Khám bệnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Với bệnh nhân ung thư thì dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng suốt trong quá trình điều trị bệnh. Trong suốt quá trình điều trị ung thư, cơ thể phải chống chọi với tế bào ung thư, sự hủy hoại sức khỏe từ điều trị hóa chất và xạ trị, di căn, tái tạo tế bào mới thay thế cho những tế bào bị phá hủy. Trong quá trình điều trị xạ trị, nhiều tế bào bình thường của cơ thể cũng bị phá hủy theo.

Do vậy, với bệnh nhân ung thư thì nhu cầu dinh dưỡng sẽ cao hơn bình thường để duy trì chức năng bình thường của cơ thể. Nếu người bệnh ung thư không được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng thì cơ thể sẽ từ lấy mỡ và cơ để chuyển hóa nhằm duy trì hoạt động bình thường.

Suy dinh dưỡng ở bệnh nhân ung thư là vô cùng nguy hiểm. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giảm cân ở bệnh nhân ung thư sẽ làm tăng tỷ lệ tử vong, giảm đáp ứng với hóa chất điều trị. Chế độ dinh dưỡng cân đối và phù hợp sẽ làm giảm tác dụng phụ trong quá trình điều trị và nhanh phục hồi.

Người bị mắc ung thư cần ăn đầy đủ 4 nhóm chất là chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất ở mức cân đối và phù hợp với tình trạng bệnh. Các tế bào ung thư ái tính với đường. Có nghĩa là khẩu phần càng nhiều đường thì làm cho tế bào ung thư càng phát triển nhanh. Chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân ung thư cần được duy trì đều đặn trong suốt quá trình điều trị bệnh. Tuyệt đối không được ăn kiêng hoặc ăn lệch lạc.

Bệnh nhân ung thư vòm họng thì ăn qua đường miệng gặp nhiều khó khăn hơn. Họ thường mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, sưng miệng/họng, khô miệng, thay đổi khẩu vị và mệt mỏi. Những dấu hiệu trên đều do tác dụng phụ và bệnh gây ra. Do đó, ăn uống đúng cách giúp giảm những dấu hiệu này.

Bệnh nhân ung thư vòm họng nếu còn nuốt được thì nên ăn mềm (cháo/súp, xay nhỏ) ngay từ khi được phát hiện bệnh để tránh làm tổn thương khối u hoặc tổ chức xung quanh, chia nhỏ bữa ăn, ăn nhiều nhất có thể bất cứ lúc nào muốn ăn và ăn ngon miệng. Cần gặp chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn và xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh và tình trạng dinh dưỡng. Thức ăn phải đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Trong trường hợp khối u làm hẹp gây khó nuốt, không nuốt được, tổn thương do xạ trị hoặc bệnh nhân chỉ ăn dưới 60% nhu cầu dinh dưỡng thì nên mở thông dạ dày để nuôi dưỡng càng sớm càng tốt. Tránh để đến khi suy dinh dưỡng hoặc giảm cân mất kiểm soát mới mở thông dạ dày thì việc nuôi dưỡng trở nên khó khăn hơn.

Bổ sung vi chất dinh dưỡng là cần thiết với các bệnh nhân ung thư nói chung. Việc bổ sung vi chất dinh dưỡng cần có tư vấn của bác sĩ điều trị hoặc bác sĩ dinh dưỡng.

Bên cạnh việc bổ sung đủ dinh dưỡng thì hoạt động thể lực mức độ vừa phải và giữ cho tinh thần thoải mái cũng giúp cho việc điều trị bệnh đạt hiệu quả hơn.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị mở thông dạ dày