Chẩn đoán phân biệt đau ngực liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD ) là một bệnh lý về đường tiêu hóa (GI) phổ biến, có mức độ phổ biến trên toàn thế giới và tỷ lệ lưu hành cao ở các nước phương Tây. Tổn thương mô liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản bao gồm từ viêm thực quản đến Barrett thực quản và ung thư biểu mô tuyến thực quản; các triệu chứng phiền toái do trào ngược có thể là thực quản (ợ chua, nôn trớ) hoặc ngoài thực quản . Bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể được phân loại thêm bởi sự hiện diện của vết ăn mòn khi khám nội soi (Bệnh trào ngược ăn mòn [ERD] và Bệnh trào ngược không ăn mòn [NERD]) .

Các biểu hiện ngoài thực quản liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản là thường xuyên và đại diện cho một thách thức chẩn đoán và điều trị, có thể liên quan đến phổi, đường hô hấp trên và miệng, biểu hiện với bệnh hen suyễn, viêm thanh quản, ho mãn tính, mòn răng và đau ngực không do tim

Đau ngực liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản là biểu hiện không điển hình thường xuyên nhất của bệnh trào ngược dạ dày thực quản . Mặc dù Phân loại Montreal coi đau ngực không do tim là một hội chứng thực quản, chúng tôi thảo luận riêng về nó với các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh trào ngược dạ dày thực quản điển hình, chẳng hạn như ợ chua và nôn trớ, do sự tương đồng về chẩn đoán và điều trị với biểu hiện ngoài thực quản .

Đau ngực liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản được định nghĩa là các cơn đau vùng sau tái phát lan ra sau lưng, cổ, hàm hoặc cánh tay, có thể kéo dài từ vài phút đến hàng giờ và do tiếp xúc với axit thực quản bệnh lý.

Khi đau ngực không có nguồn gốc tim mạch, nó được định nghĩa là đau ngực không do tim. Đau ngực không do tim bao gồm các nguyên nhân không đồng nhất với các mức độ nghiêm trọng khác nhau: Cơ xương, phổi (viêm phổi, thuyên tắc phổi, ung thư phổi, sarcoidosis, tràn khí màng phổi và tràn khí màng phổi, tràn dịch màng phổi), mạch máu (rối loạn động mạch chủ, tăng áp phổi), rối loạn liên quan đến thuốc, tâm lý và tiêu hoá . Trong số này, căn nguyên thường gặp nhất của đau ngực không do tim là bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Tập trung vào dịch tễ học, Đau ngực không do tim ảnh hưởng đến cả hai giới như nhau, mặc dù nữ giới có xu hướng hỏi ý kiến ​​nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thường xuyên hơn nam giới. Khi lớn tuổi hơn, đau ngực do tim phổ biến hơn, và sau đó tỷ lệ Đau ngực không do tim giảm. Đau ngực là biểu hiện thường gặp khi đến các khoa cấp cứu , mặc dù chỉ 25% số người gặp triệu chứng này đến bệnh viện .

Đau ngực liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản nên được phân biệt với đau ngực không do tim do nhu động thực quản, quá mẫn nội tạng và các rối loạn tương tác ruột-não như đau ngực thực quản chức năng, quá mẫn do trào ngược và ợ chua chức năng .

Rối loạn nhu động thực quản với sự gia tăng biên độ và thời gian của các cơn co thắt thực quản, gây đau. Do vận động thực quản Manometry có thể đo những cơn co thắt này, xác định những thay đổi áp lực dọc theo toàn bộ đường thực quản. Các bất thường về nhu động khác nhau có liên quan đến đau ngực: Rối loạn cơ vòng thực quản dưới, rối loạn vận động thực quản không đặc hiệu, thực quản tăng co bóp, co thắt thực quản đoạn xa và chứng đau thắt ngực. Mối tương quan về thời gian giữa các cơn co thắt liên tục của cơ dọc thực quản và đau ngực thực quản đã được chứng minh .

Bệnh đau ngực cơ năng

Đau ngực cơ năng chiếm hơn 1/3 số bệnh nhân được chẩn đoán Đau ngực không do tim liên quan đến thực quản; Quá mẫn thực quản, với cảm giác đau đớn từ các kích thích bình thường, là cơ chế được đề xuất để giải thích tình trạng này. Mục tiêu điều trị bao gồm kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống, sử dụng thuốc điều hòa thần kinh (như thuốc chống trầm cảm ba vòng, thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc), thuốc thay thế và bổ sung, và can thiệp tâm lý.

Bệnh nhân quá mẫn do trào ngược có các triệu chứng lâm sàng trong các đợt trào ngược có tiếp xúc với acid thực quản bình thường; phương pháp điều trị chính là thuốc điều hòa thần kinh thực quản, trong khi quản lý chống trào ngược bằng phẫu thuật có thể được sử dụng trong một số trường hợp được chọn. Thuốc và điều chỉnh hành vi để giảm các biến cố trào ngược luôn được khuyến cáo.

Cần lưu ý rằng chứng ợ nóng chức năng và quá mẫn do trào ngược có thể trùng lặp với bệnh trào ngược dạ dày thực quản .

Kết luận

Việc chẩn đoán biểu hiện ngoài thực quản liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản không đơn giản và thường là chẩn đoán loại trừ. Nội soi thực quản dạ dày đóng một vai trò phụ, hữu ích hơn nếu có các triệu chứng báo động. Theo dõi pH thực quản trong 24 giờ có liên quan trong quá trình chẩn đoán các biểu hiện ngoài thực quản . Thử nghiệm này cho phép chẩn đoán các hiện tượng trào ngược axit trong thực quản và khi sử dụng theo dõi trở kháng pH, các chất trào ngược của cả vật liệu có tính axit và không axit vào thực quản cũng có thể được xác định. Xét nghiệm PPI thường được sử dụng như bước chẩn đoán đầu tiên. Trong các trường hợp không điển hình, các công cụ chẩn đoán như nội soi thanh quản và nội soi phế quản có thể hữu ích để phát hiện các bất thường liên quan đến tổn thương do trào ngược.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ uy tín được nhiều bệnh nhân tin cậy trong thực hiện kỹ thuật chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa, bệnh lý gây tiêu chảy mạn tính, bệnh Crohn, niêm mạc dạ dày lạc chỗ ở thực quản...Cùng với đó, tại Bệnh viện Vinmec, sàng lọc ung thư dạ dày, polyp dạ dày được thực hiện thông qua nội soi dạ dày với máy nội soi Olympus CV 190, với chức năng NBI (Narrow Banding Imaging - nội soi với dải tần ánh sáng hẹp) cho kết quả hình ảnh phân tích bệnh lý niêm mạc rõ nét hơn so với nội soi thông thường, phát hiện các tổn thương viêm loét đại tràng, các tổn thương ung thư tiêu hoá giai đoạn sớm...

Bệnh viện Vinmec với cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, luôn tận tâm tận lực trong khám chữa bệnh, khách hàng có thể yên tâm với dịch vụ nội soi dạ dày, thực quản tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

Tài liệu tham khảo

1. Marilena Durazzo, Giulia Lupi, Extra-Esophageal Presentation of Gastroesophageal Reflux Disease: 2020 Update, J Clin Med. 2020 Aug; 9(8): 2559.

1. Vakil N., Van Zanten S.V., Kahrilas P., Dent J., Jones R., Global Consensus Group The Montreal definition and classification of gastroesophageal reflux disease: A global evidence-based consensus. Am. J. Gastroenterol. 2006;101:1900–1920. doi: 10.1111/j.1572-0241.2006.00630.x. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]