Bạch cầu trung tính là gì? Vì sao bạch cầu trung tính giảm

Bạch cầu là một trong các thành phần tế bào của máu có chức năng miễn dịch nhằm bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của các tác nhân như vi khuẩn, virus, ký sinh trùng,... Bên cạnh đó cũng có rất nhiều loại bạch cầu như trung tính, lympho, mono, ái toan, ái kiềm đáp ứng với từng loại tác nhân vi khuẩn khác nhau sẽ có những sự thay đổi khác nhau.

Bạch cầu trung tính (Neutrophil) là một loại bạch cầu phổ biến được tạo ra bởi tủy xương và có chức năng quan trọng là thực bào giúp tấn công các vi khuẩn ngay khi những sinh vật này xâm nhập vào cơ thể. Ở trong máu bình thường bạch cầu đa nhân trung tính có giá trị khoảng 2-8 g/l, tương đương với 43-76% tổng số bạch cầu.

Số lượng bạch cầu trung tính được dùng trong thực hành lâm sàng nhằm ức tính khả năng của cơ thể chống lại nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm khuẩn. Bệnh nhân được xác định giảm bạch cầu trung tính khi số lượng tuyệt đối trong máu dưới 2000/μl và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn khi số lượng dưới 1000/μl. Tình trạng bạch cầu trung tính giảm có thể là do giảm sản xuất hoặc tăng phá hủy ở ngoại vi.

Có 4 loại giảm bạch cầu trung tính chính gồm:

• Giảm bạch cầu trung tính bẩm sinh: Tình trạng giảm bạch cầu trung tính ngay khi mới sinh ra của trẻ em còn được gọi là hội chứng Kostmann. Bệnh khiến mức bạch cầu trung tính trong máu trẻ rất thấp dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Giảm bạch cầu trung tính chu kỳ: Vẫn là một loại giảm bạch cầu từ lúc sinh ra nhưng giảm bạch cầu trung tính chu kỳ sẽ làm cho số lượng bạch cầu trung tính thay đổi trong chu kỳ 21 ngày. Số lượng bạch cầu sẽ giảm từ bình thường xuống thấp và có thể kéo dài vài ngày, thời gian còn lại số lượng bạch cầu bình thường và chu kì khởi động lại từ đầu.
• Giảm bạch cầu trung tính tự miễn dịch: Là khi cơ thể tạo ra các kháng thể chống lại bạch cầu trung tính khiến số lượng bạch cầu giảm nhanh
• Giảm bạch cầu trung tính vô căn: Là các loại giảm bạch cầu có thể phát triển bất cứ lúc nào, ở bất kỳ đối tượng nào nhưng không rõ nguyên nhân.

Giảm bạch cầu trung tính do nguyên nhân giảm sản xuất:

• Do các vấn đề trong tủy xương làm giảm sản xuất bạch cầu trung tính
• Thiếu dinh dưỡng, thiếu B12, folat
• Trẻ bẩm sinh khi sinh ra có vấn đề liên quan đến sản xuất tế bào máu
• Bệnh bạch cầu, loạn sản tủy, thiếu máu bất sản, thâm nhiễm tủy xương gây ảnh hưởng đến tủy xương
• Suy tủy
• Hóa trị hoặc xạ trị.

Giảm bạch cầu trung tính do nguyên nhân tăng phá hủy ở ngoại vi:

• Các loại nhiễm trùng như bệnh lao, sốt xuất huyết
• Nhiễm virus: Epstein- Barr, cytomegalovirus, HIV, viêm gan siêu vi
• Do hệ miễn dịch của cơ thể nhắm vào các tế bào bạch cầu trung tính: bệnh Crohn, viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh Lupus
• Cường lách (hội chứng Felty, lách to sung huyết, bệnh Gaucher)

Ngoài ra, giảm bạch cầu trung tính do sử dụng một số loại thuốc như: Kháng sinh, thuốc huyết áp, thuốc tâm thần, thuốc động kinh,...

Phương pháp điều trị giảm bạch cầu trung tính còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng cũng như nguyên nhân của tình trạng này. Trong các trường hợp giảm bạch cầu trung tính nhẹ có thể không cần điều trị. Các phương pháp điều trị giảm bạch cầu trung tính có thể là:

• Kháng sinh điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn nếu nguyên nhân chủ yếu do nhiễm trùng

• Phương pháp sử dụng yếu tố kích thích dòng bạch cầu hạt (G-CSF) giúp kích thích tủy xương tạo ra nhiều tế bào máu trắng hơn. Phương pháp được sử dụng cho một số loại giảm bạch cầu trung tính kể cả bẩm sinh giúp cứu sống nhiều trường hợp trẻ nhỏ mắc phải
• Thay đổi thuốc nếu giảm bạch cầu trung tính do thuốc
• Truyền bạch cầu hạt
• Cấy ghép tế bào gốc giúp điều trị một số loại giảm bạch cầu nặng do các vấn đề về tủy xương gây ra.

XEM THÊM

• Bạch cầu tăng cao cảnh báo bệnh gì?
• Bạch cầu giảm trong trường hợp nào?
• Số lượng bạch cầu trong cơ thể là bao nhiêu?