Siêu âm màu thai nhi và những điều mẹ nên lưu ý

Siêu âm là phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh, giúp đánh giá được chức năng, cấu trúc của tim thai. Có nhiều loại siêu âm khác nhau, trong đó siêu âm màu là phương pháp có thể nhìn thấy hình ảnh thai nhi rõ hơn, cung cấp nhiều thông tin hơn.

Siêu âm màu là phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh có màu, bao gồm siêu âm 3D và siêu âm 4D. Trong đó siêu âm 3D là siêu âm 3 chiều, có thể nhìn thấy kích thước thận của thai nhi, nhìn rõ được khuôn mặt, cũng như soi được các tạng và các mô của thai nhi. Siêu âm 4D dựa trên phương pháp siêu âm 3D nhưng cho ra hình ảnh động, có thể thấy được hình ảnh thai nhi đang chuyển động.

Siêu âm màu là phương pháp hỗ trợ bác sĩ trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi, đồng thời phát hiện sớm những dị tật bất thường ở trẻ. Đây là bước kiểm tra sức khỏe cơ bản quan trọng nhất cho thai phụ. Tuy nhiên hầu hết những lần siêu âm được bác sĩ thực hiện định kỳ là siêu âm 2D. Thủ thuật này vẫn thu về được hình ảnh của thai nhi nhưng còn nhiều hạn chế. Siêu âm màu sẽ khắc phục được tình trạng này, cho ra hình ảnh tốt hơn.

Ngoài ra, siêu âm màu thai nhi giúp cho bố mẹ có thế nhìn thấy thai nhi rõ hơn, lưu giữ lại hình ảnh đẹp làm kỷ niệm. Trong nhiều trường hợp khác, quá ngày dự sinh mà mẹ chưa sinh được, nhờ phương pháp siêu âm màu có thể phát hiện được ngôi thai ngược và đưa ra quyết định mổ kịp thời.

Các mốc quan trọng mà bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm doppler màu thai nhi bao gồm:

• Từ tuần thứ 11 đến tuần thứ 16 của thai kỳ: xác định vị trí của thai ở trong hay ở ngoài tử cung, số lượng thai nhi và ngày dự sinh. Đo độ mờ da gáy nhằm phát hiện hội chứng down, phát hiện sớm một số dị tật bẩm sinh như thoát vị rốn, vô sọ,... chẩn đoán những bất thường trong nhiễm sắc thể.
• Từ tuần thứ 17 đến tuần thứ 19
• Từ tuần thứ 20 đến tuần thứ 23: theo dõi và phát hiện những bất thường của thai nhi, nhau thai, nước ối và dị tật sứt môi hở hàm ếch, tình trạng nội tạng của thai nhi.
• Từ tuần thứ 31 đến tuần thứ 34: theo dõi, phát hiện những vấn đề tim mạch, não và mạch máu,... Ngoài ra, cũng biết được tình trạng cân nặng, ngôi thai và nước ối của thai nhi để thai phụ chuẩn bị cho lần sinh nở tới.

Ngoài ra, nếu bác sĩ nghi ngờ hay phát hiện ra dị tật, có thể sẽ được chỉ định thực hiện thêm thủ thuật siêu âm màu để kiểm tra lại. Trong một số trường hợp, thai phụ có thể phải làm thêm một số xét nghiệm khác như nội soi thai nhi, chọc dò dịch ối,...

Những dị tật của thai nhi thường được phát hiện trong một số thời điểm nhất định. Do đó, nếu không kiểm tra thường xuyên có thể bỏ lỡ hoặc phát hiện muộn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Siêu âm màu thai nhi có thể được thực hiện bất kỳ lúc nào. Thời gian tốt nhất là khoảng 1 tháng/ lần hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ. Theo lý thuyết, siêu âm không gây hại cho thai phụ và thai nhi.

Tuy nhiên, khi thực hiện có thể gây khó chịu cho em bé. Đặc biệt trong giai đoạn 2 tháng đầu thai kỳ, khi em bé mới hình thành thì chưa nên thực hiện siêu âm thai có màu.

Hơn nữa, nếu như thai phụ lạm dụng việc siêu âm, những bức xạ từ máy siêu âm có thể làm tăng thân nhiệt của mẹ, làm não bộ của thai nhi tổn thương và dẫn tới dị tật bẩm sinh.

Vào tuần thứ 22 đến tuần thứ 23 của thai kỳ, siêu âm thai có màu sẽ giúp mẹ kiểm tra được các dị vật biểu hiện bên ngoài hình thái như hở hàm ếch, dị dạng ở các bộ phận, dị tật môi bẩm sinh,.... Tuần thứ 31-32 thai kỳ, siêu âm màu lại có ý nghĩa trong việc kiểm tra tổng quát sức khỏe của thai kỳ. Nếu phát hiện vấn đề bất thường, bác sĩ sẽ xem xét việc đình chỉ thai kỳ khẩn cấp. Do đó, các bà mẹ hãy tuân theo chỉ dẫn khám thai định kỳ của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả thai phụ và thai nhi.

Để việc siêu âm diễn ra thuận lợi, đặc biệt đối với những bà mẹ có con lần đầu chưa có kinh nghiệm thì cần lưu ý một số điều khi siêu âm như:

• Mang theo kết quả siêu âm của lần trước đó.
• Uống nhiều nước và nhịn tiểu trước khi siêu âm. Việc này giúp làm tăng bàng quang để nhìn rõ thai nhi hơn.
• Mặc quần áo thoải mái, rộng rãi
• Ghi nhớ lịch hẹn của lần siêu âm tiếp theo.

Tóm lại, siêu âm màu thai nhi là phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhằm đánh giá cấu trúc, chức năng và chẩn đoán sớm những bất thường ở thai nhi. Siêu âm màu cho ra hình ảnh thai nhi tốt hơn siêu âm đen trắng. Siêu âm màu thai nhi không gây hại cho mẹ và bé, tuy nhiên nếu lạm dụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.