Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phụ khoa khá phổ biến hiện nay. Dù không đe dọa đến tính mạng nhưng bệnh lại gây ra không ít khó khăn trong cuộc sống và khả năng sinh sản của phụ nữ. Do đó, người bệnh nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. Lạc nội mạc tử cung là gì?
Tình trạng lạc nội mạc tử cung xảy ra khi các mô vốn dĩ nằm trong tử cung lại phát triển ra ngoài và lan đến ống dẫn trứng, thường xuất hiện ở vùng xương chậu hay bụng. Bên cạnh đó, những mô này cũng có khả năng xâm lấn các cơ quan khác như buồng trứng và ống dẫn trứng.
Các mô này cũng giống như những mô tử cung bình thường khác - tích tụ và bong ra theo chu kỳ kinh nguyệt của người bệnh. Tuy nhiên, khi mô phát triển ngoài tử cung, máu không thể thoát ra ngoài mà lại tích tụ bên trong, gây chảy máu bên trong, nhiễm trùng hoặc u nang.
Ngoài ra, bệnh thường liên quan đến các cơ quan như ống dẫn trứng, buồng trứng, ruột hoặc mô trong sàn chậu. Khi các mô lạc nội mạc bị kích thích sẽ gây đau đớn, hình thành mô sẹo và các túi chứa dịch, làm giảm khả năng sinh sản.
Trong đó, các yếu tố như vị trí, độ sâu, kích thước và số lượng mô sẽ được sử dụng để phân loại cũng như xác định giai đoạn bệnh.

2. Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung
Hiện tại, nguyên nhân chính xác gây ra bệnh này vẫn chưa được xác định. Các nhà nghiên cứu cho rằng lạc nội mạc tử cung có thể bắt nguồn từ những yếu tố sau:
- Dòng kinh chảy ngược
- Yếu tố di truyền
- Các vấn đề liên quan đến hệ miễn dịch
- Hormone
- Phẫu thuật
3. Triệu chứng lạc nội mạc tử cung
Đau xương chậu trong kỳ kinh nguyệt là triệu chứng điển hình của lạc nội mạc tử cung. Người bệnh còn có thể gặp phải cơn đau khi quan hệ tình dục, nhu động ruột hoạt động hoặc đi tiểu.
Hơn nữa, những triệu chứng phổ biến khác ở người bệnh còn bao gồm:
- Trong thời gian hành kinh, vùng chậu bị đau và cơn đau càng trở nên trầm trọng hơn theo thời gian.
- Vùng thắt lưng và bụng có cảm giác đau.
- Đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục.
- Tiểu tiện và đại tiện bị đau khi đến kỳ kinh nguyệt.
- Chu kỳ kinh nguyệt có lượng máu kinh nhiều hoặc kéo dài hơn.
- Máu xuất hiện trong phân hoặc nước tiểu và có hiện tượng chảy máu âm đạo sau quan hệ tình dục.
- Táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, mệt mỏi, buồn nôn hoặc nôn, đặc biệt vào thời gian hành kinh.
- Đau đớn trong kỳ kinh nguyệt.
- Vô sinh.
Các triệu chứng của bệnh thường không bị ảnh hưởng bởi các giai đoạn của bệnh. Chẳng hạn, một người ở giai đoạn 1 sẽ bị đau nghiêm trọng hơn so với người ở giai đoạn 4, trừ trường hợp vô sinh. Tuy nhiên, những phụ nữ bị bệnh ở giai đoạn 3 hoặc 4 có khả năng sẽ gặp khó khăn trong quá trình mang thai cao hơn so với những người mắc bệnh ở giai đoạn 1 hoặc 2.
Do đó, nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ vì có thể gặp phải một số triệu chứng khác của bệnh.
4. Các giai đoạn lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung thường được chẩn đoán bằng nhiều cách khác nhau. Theo Hiệp hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ, các bác sĩ xác định giai đoạn của bệnh dựa vào việc mô nội mạc tử cung lan rộng như thế nào, mức độ xâm lấn sâu ra sao và các khu vực nào trong cơ thể bị ảnh hưởng bởi sự phát triển bất thường này.
Bệnh được phân thành 4 giai đoạn dựa trên các yếu tố đã nêu:
- Giai đoạn 1: Số lượng và kích thước của các khối lạc nội mạc tử cung khá ít và có thể xuất hiện ở một số cơ quan khác trên cơ thể như khu vực xương chậu hoặc bụng. Tình trạng mô sẹo có rất ít hoặc không có.
- Giai đoạn 2: Trong giai đoạn 2, nội mạc tử cung được cấy ghép có chiều dài và độ sâu tăng hơn so với giai đoạn trước. Chúng thâm nhập sâu hơn vào mô và hình thành một số mô sẹo.
- Giai đoạn 3: Độ sâu cấp ghép của nội mạc tử cung diễn ra ngày càng nặng ở giai đoạn này. Người bệnh cũng có thể xuất hiện các khối u nang nhỏ trên cả hai buồng trứng hoặc chỉ một bên kèm theo các dải mô sẹo dày, được gọi là chất kết dính.
- Giai đoạn 4: Giai đoạn này được xem là nặng nề nhất khi các mô cấy ghép trở nên dày đặc và bám sâu. Ngoài ra, một hoặc cả hai buồng trứng còn xuất hiện các khối u nang lớn.
Nhìn chung, không phải lúc nào lạc nội mạc tử cung cũng chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn khác theo thứ tự. Khi không điều trị, tình trạng này có thể không thay đổi, tệ đi hoặc tốt hơn.

5. Phân loại lạc nội mạc tử cung
Dựa trên khu vực trong khung chậu hoặc vùng bụng bị tác động, bệnh được xác định và phân thành bốn loại chính như sau:
- Hẹp nội mạc tử cung: Một màng mỏng gọi là phúc mạc bao phủ xương chậu và vùng bụng của người bệnh. Lớp màng này đồng thời bao quanh phần lớn các cơ quan nằm trong các khoang này. Tình trạng này xảy ra khi mô nội mạc tử cung gắn vào phúc mạc - đây là mức độ nhẹ nhất của bệnh.
- Lạc nội mạc tử cung: Bệnh lý này được nhận biết qua các u nang chứa máu cũ còn được gọi là u nang sô cô la. Kích thước của những u nang này rất đa dạng và có thể phát triển ở nhiều vị trí trong vùng bụng hoặc xương chậu nhưng thường gặp nhất là buồng trứng.
- Lạc nội mạc tử cung xâm nhập sâu (DIE): Mô nội mạc tử cung trong trường hợp này đã xâm lấn vào các cơ quan bên trong và ngoài khoang chậu của bệnh nhân. Các cơ quan bị ảnh hưởng bao gồm buồng trứng, ruột, trực tràng hoặc bàng quang. Mặc dù rất hiếm nhưng đôi khi rất nhiều mô sẹo có thể liên kết các cơ quan khác. Tình trạng này chỉ xảy ra ở 1% - 5% bệnh nhân.
- Thành bụng lạc nội mạc tử cung: Mô nội mạc tử cung đôi khi phát triển ở vùng thành bụng với các tế bào gắn vào vết mổ phẫu thuật.

Tóm lại, lạc nội mạc tử cung không thể phòng ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, người bệnh không nên quá lo sợ về căn bệnh này vì không phải trường hợp nào cũng gây vô sinh. Thông thường, bệnh chỉ gây đau cho người bệnh vào thời gian hành kinh. Khi nhận thấy dấu hiệu bệnh, người bệnh hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp Gói khám, sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản, giúp khách hàng phát hiện và điều trị sớm các bệnh phụ khoa bao gồm các bệnh lý viêm nhiễm. Việc phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả, tiết kiệm chi phí. Ngoài ra, gói sàng lọc cũng giúp phát hiện ung thư phụ khoa (như ung thư cổ tử cung) từ giai đoạn sớm, ngay cả khi chưa có triệu chứng.
Dành cho nữ giới, gói khám và sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản này không giới hạn độ tuổi và giúp phát hiện các triệu chứng sau đây:
- Chảy máu âm đạo bất thường
- Các vấn đề về kinh nguyệt như chu kỳ kéo dài bất thường hay kinh nguyệt không đều
- Dịch âm đạo có mùi hôi, màu sắc thay đổi so với bình thường
- Đau, ngứa ở vùng kín
- Ngoài ra, gói này còn áp dụng cho những nữ giới có các yếu tố nguy cơ như vệ sinh cá nhân không đảm bảo, quan hệ tình dục không an toàn hoặc nạo phá thai.
- Các triệu chứng khác ở khách hàng nữ có thể bao gồm: đau vùng kín, ngứa, dịch âm đạo không bình thường và chảy máu âm đạo bất thường.
Với hơn 13 năm kinh nghiệm tại Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng, Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền đã hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về siêu âm sản khoa, phẫu thuật nội soi và nội soi tử cung tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Bác sĩ hiện đang công tác tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng với chuyên môn Sản phụ khoa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.