Co thắt âm đạo: Nguyên nhân, cách điều trị

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Trương Nghĩa Bình - Bác sĩ chuyên khoa Sản - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Co thắt âm đạo là hội chứng xảy ra khi cơ bắp ở âm đạo không co thắt hoặc liên tục co bóp khi có vật thể cố gắng xuyên âm đạo. Kết quả là các cơn co thắt có thể ngăn ngừa việc quan hệ tình dục hoặc gây ra đau đớn.

Điều này có thể xảy ra khi bạn tình cố gắng thâm nhập hoặc khi một phụ nữ chèn một băng vệ sinh hoặc thậm chí khi một người phụ nữ chạm vào gần khu vực âm đạo của họ.

Hội chứng co thắt âm đạo không can thiệp vào sự kích thích tình dục nhưng hội chứng này có thể ngăn sự xâm nhập. Một sự kiểm tra vùng chậu nhẹ thường không gây ra các cơn co thắt. Không có bất thường về thể chất góp phần vào tình trạng này.

Các chuyên gia không biết chính xác có bao nhiêu phụ nữ bị chứng co thắt âm đạo nhưng tình trạng này được xem là không phổ biến.

Trên thực tế, các bác sĩ vẫn chưa biết nguyên nhân gây ra chứng co thắt âm đạo là gì. Tình trạng này có liên quan đến việc bị lạm dụng tình dục trong quá khứ hoặc chấn thương, qua sự giao hợp đau đớn và các yếu tố cảm xúc. Trong một số trường hợp, không thể tìm ra nguyên nhân trực tiếp.

2.1. Co thắt đau âm đạo có thể nguyên phát trong đời sống tình dục của người nữ

Một số phụ nữ không có hiểu biết về chính cơ thể mình, nghĩ rằng âm đạo rất bé, rất hẹp hoặc có màng trinh dày che chắn nên sợ đau khi quan hệ tình dục. Nếu là nguyên nhân này thì chỉ cần giúp người phụ nữ có hiểu biết hơn về cơ thể mình và trục trặc có thể qua đi trong thời gian ngắn. Có khi người phụ nữ có những xung đột nội tâm vô thức, ví dụ lo sợ sinh con... hoặc người phụ nữ có hiểu biết về cơ thể nhưng do quá nhạy cảm nên bị ức chế khi quan hệ tình dục diễn ra trong môi trường không thuận lợi, không kín đáo, không an toàn nên dẫn đến co thắt.

Một số yếu tố góp phần gây co âm đạo nguyên phát: hội chứng viêm âm hộ phần tiền đình, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm âm đạo do nấm, đã từng bị lạm dụng tình dục, bị cưỡng bức hay tấn công tình dục, chứng kiến cảnh lạm dụng tình dục hay thể chất ở người khác, chứng kiến cảnh bạo hành gia đình hay xung đột thời nhỏ, sợ bị đưa vào âm đạo do ám ảnh với lời đồn đại đau khi rách màng trinh hay khi quan hệ tình dục lần đầu...

2.2. Giải thích theo quan điểm phân tâm

Phân tâm cổ điển cho rằng co thắt âm đạo là do những xung đột tâm - tính dục không được giải quyết từ thời ấu thơ. Phụ nữ bị rối loạn này là người đã bị cắm chốt hoặc thoái triển ở giai đoạn (hoặc trước) Oedipe. Theo Abraham (1956), trong một số trường hợp nặng, người phụ nữ không đủ khả năng chuyển di năng lượng libido từ cha sang chồng hoặc bạn tình. Trong nhiều trường hợp khác, người phụ nữ vẫn bị cắm chốt ở mẹ của họ. Những trường hợp như vậy có tiên lượng xấu.

2.3. Giải thích theo quan điểm hành vi

Theo lí thuyết hành vi, co thắt âm đạo là một phản ứng ám ảnh đối với các trải nghiệm âm tính thực hoặc tưởng tượng có liên quan đến giao hợp. Sợ hãi hoặc lo âu ở mức độ cao gây ra hoạt hoá hệ thần kinh giao cảm và một trong những hệ quả của nó là làm co cơ âm đạo không chủ ý. Sự sợ hãi, ở một khía cạnh khác, cũng có thể xuất phát từ kém hiểu biết về những vấn đề tình dục.

Ngoài ra còn có 3 yếu tố khác có thể làm tăng phản ứng sợ hãi (Ward & Ogden, 1994). Thứ nhất người mẹ sợ giao hợp thì sự sợ hãi đó có thể truyền sang con gái. Thứ hai, kinh nghiệm tình dục có thể gắn liền sự đau đớn đối với người phụ nữ và nhớ lại nỗi đau chính là sự kích hoạt các triệu chứng: gần 3/4 số phụ nữ bị co thắt âm đạo trong nghiên cứu của Ward & Ogden bị sợ hãi dạng này. Yếu tố thứ 3 là sợ bị trừng phạt do quan hệ tình dục. Ward & Ogden (1994) cho thấy nhiều phụ nữ có chứng co thắt âm đạo thường có mặc cảm tự buộc tội về tình dục. Mặc cảm này xuất phát từ quan niệm cho rằng “tình dục là không tốt”, nên họ sợ bị trừng phạt vì đã quan hệ tình dục. Chấn thương tình dục thời thơ ấu và những niềm tin tôn giáo cũng có thể góp phần tăng thêm nỗi sợ hãi hoặc tự buộc tội vì đã quan hệ tình dục.

Hội chứng này không phổ biến như các bệnh về tình dục khác. Rối loạn chức năng tình dục có thể xảy ra ở cả nam giới và phụ nữ và thường có thể được điều trị. Đó không phải là lỗi của bạn và bạn không có gì phải xấu hổ về tình trạng này. Tuy nhiên, những rối loạn này có thể gây trở ngại đến các mối quan hệ và chất lượng cuộc sống.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh như:

• Lạm dụng tình dục nhiều;
• Chấn thương;
• Có quá khứ đau đớn khi quan hệ;
• Các yếu tố cảm xúc.

Đau mạn tính thường là dấu hiệu đầu tiên của phụ nữ khi mắc chứng co thắt âm đạo. Cơn đau chỉ xảy ra khi có sự thâm nhập và thường biến mất sau khi không có sự thâm nhập nhưng không phải luôn luôn.

Phụ nữ đã mô tả cơn đau như một cảm giác rát hoặc cảm giác như vừa bị đánh, đẩy vào một bức tường.

Nhiều phụ nữ bị chứng co thắt âm đạo cũng cảm thấy không thoải mái khi chèn băng vệ sinh hoặc trong khi bác sĩ kiểm tra khung xương chậu.

Các bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng những thông tin thu thập được từ việc khám sức khỏe để xác định tình trạng này.

Bác sĩ có thể cần hỏi bạn một số câu hỏi cá nhân để tìm hiểu thêm về tình trạng của bạn. Trong một số trường hợp, bạn cần phải kiểm tra âm đạo để loại trừ nguyên nhân cơ thể gây ra chứng co thắt âm đạo như chấn thương, nhiễm trùng hoặc dây thần kinh giãn quá mức khi mở âm đạo.

Sau khi bác sĩ chẩn đoán chứng co thắt âm đạo, họ có thể khuyên bạn lựa chọn điều trị như sau:

Các bài tập Kegel

Bạn thực hiện bằng cách ép các cơ sử dụng để ngăn chặn dòng nước tiểu khi đi tiểu. Để thực hiện các bài tập Kegel, hãy liên tục siết chặt và thư giãn các cơ sàn chậu, kiểm soát âm đạo, trực tràng và bàng quang.

Bạn co bóp các cơ, giữ từ 2 đến 10 giây, sau đó thư giãn các cơ. Bạn thực hiện khoảng 20 bài tập Kegel mỗi lần. Bạn có thể tập nhiều lần trong ngày.

Sau vài ngày, bạn chèn một ngón tay, lên đến khớp đầu tiên vào bên trong âm đạo trong khi tập. Bạn cần phải cắt móng tay và sử dụng một chất bôi trơn. Bạn nên tập trong bồn tắm, nơi mà nước là chất bôi trơn tự nhiên. Bắt đầu bằng một ngón tay và làm theo cách như vậy đến khi lên đến ba ngón tay. Bạn sẽ cảm thấy cơ bắp âm đạo đang co lại quanh ngón tay và bạn có thể rút ngón tay ra nếu bạn không cảm thấy thoải mái.

Đối với phụ nữ có hội chứng âm đạo liên quan đến sợ hãi hoặc lo lắng, liệu pháp này sẽ giúp ích.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế hiện có Gói khám và tư vấn các rối loạn chức năng tình dục ở nữ giới, dành cho khách hàng là nữ giới trong lứa tuổi từ 18 đến 65 tuổi hoặc lớn tuổi hơn có nhu cầu khám, tư vấn, và điều trị các rối loạn chức năng tình dục.

Khi đăng ký gói khám và tư vấn các rối loạn chức năng tình dục nữ giới, khách hàng sẽ được:

• Khám chuyên khoa Phụ khoa
• Khám phụ khoa, khám vú
• Siêu âm tử cung buồng trứng qua đường bụng
• Thực hiện các xét nghiệm khác....