Cảnh giác cạn ối cuối thai kỳ

Cạn ối trong bất kỳ thời điểm nào của thai kỳ cũng tiềm ẩn những nguy cơ đối với thai nhi. Cạn ối cuối thai kỳ càng nguy hiểm và yêu cầu cần xử lý sớm để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé. Vậy thế nào là cạn ối cuối thai kỳ và hiện tượng này nguy hiểm như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ làm rõ các vấn đề này.

Nước ối là một dung dịch đóng vai trò như phần đệm giữa thai và tử cung, tránh cho thai nhi khỏi những va đập, chấn động khi người mẹ vận động. Lượng nước ối sẽ thay đổi và được duy trì theo từng giai đoạn của thai kỳ để đảm bảo sự phát triển bình thường của thai nhi.

Từ tuần thai thứ 20, thai nhi sẽ bắt đầu nuốt nước ối và nước ối lại được tái hấp thu qua da của thai nhi, dây rốn và màng ối. Do vậy nước ối là một dịch luân lưu. Thể tích nước ối khi thai nhi được 4-8 tuần là 50ml và tăng lên đến 1000ml vào tuần thai thứ 38.

Hiện tượng cạn ối xuất hiện khi thai nhi đủ tháng, tức là từ 38-40 tuần, bánh rau bị già hóa và không tiết ra nước nữa khiến nước ối cạn dần.

Bà bầu khi bị cạn nước ối thường không có biểu hiện rõ ràng và thường bị nhầm lẫn với các biểu hiện của việc sắp sinh. Nếu thai lớn, mẹ bầu có thể sẽ thấy nước ối rò rỉ qua âm đạo, đặc biệt dễ nhận biết khi đóng băng vệ sinh. Hiện tượng này gọi là rò ối, bà bầu khi bị rò ối thì nước sẽ cạn rất nhanh.

Để đánh giá chính xác nhất tình trạng nước ối, bác sĩ sẽ chỉ định thai phụ thực hiện siêu âm. Trong siêu âm thai sẽ có một chỉ số bắt buộc phải đo là chỉ số AFI (amniotic fluid index) hay chỉ số ối. Bác sĩ sẽ chia phần bụng của mẹ thành 4 khoang bằng 1 đường kẻ dọc và 1 đường kẻ ngang, khoang ối của bốn phần này cộng lại sẽ ra chỉ số AFI. Đối với thai từ 16-41 tuần tuổi, chỉ số AFI trung bình là 12-16.

Hiện tượng cạn nước ối rất nguy hiểm cho thai nhi, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển dạ. Có thể tưởng tượng thai nhi như một quả bóng nằm trong túi nước: nếu lượng nước nhiều thì khi tác động vào túi rất khó để ảnh hưởng đến quả bóng bên trong; nhưng nếu nước bị cạn đi, quả bóng sẽ dễ dàng bị ảnh hưởng bởi những tác động nhẹ từ bên ngoài. Nước ối cạn nhanh khi chuyển dạ rất nguy hiểm, bởi lúc này tử cung co bóp mạnh sẽ siết chặt vào thai khiến thai nhi dễ bị ngạt, gây suy thai và có khả năng tử vong rất cao.

Chính vì vậy đối với những thai già tháng, nếu kết quả siêu âm cho thấy bánh rau bị vôi hóa hoặc có hiện tượng nước ối ít ở tuần 38 hoặc nước ối ít ở tuần 39 trở lên thì bà bầu cần nhập viện ngay để điều trị. Nếu lượng nước ối dưới 60ml thì thai phụ cần được theo dõi chặt chẽ bằng máy theo dõi tim thai (monitor sản khoa), trong trường hợp suy thai thì cần được can thiệp ngay bằng các biện pháp đình chỉ thai nghén như đẻ chỉ huy, mổ lấy thai. Khi đó, mẹ bầu và người thân cần chuẩn bị tâm lý và sẵn sàng đồ đạc cho việc sinh nở bất cứ lúc nào.

Cạn nước ối cuối thai kỳ hoặc bất kỳ thời điểm nào trong quá trình mang thai cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sự sống và sự phát triển của thai nhi, trong một số trường hợp việc xử lý sẽ rất phức tạp và khó tiên lượng. Do vậy mẹ bầu nên phòng ngừa từ sớm hiện tượng cạn nước ối bằng cách thực hiện chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý cũng như khám thai định kỳ đầy đủ. Một số lưu ý cho phụ nữ mang thai để dự phòng nước ối bị cạn như sau:

• Cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân đối 4 thành phần gồm: Chất đạm, tinh bột, chất béo và vitamin (có trong rau củ quả), chú ý tăng cường chất đạm để thai nhi phát triển tốt;
• Nên ăn nhiều tôm, cua vì chúng là những thực phẩm giàu canxi và đạm, có thể kết hợp cùng các loại thịt như thịt gà, thịt bò, trứng hay các loại cá

• Bổ sung một số dưỡng chất cần thiết bằng thuốc. Các loại dưỡng chất cần bổ sung gồm:
  • Sắt: Mục đích là để đề phòng thiếu máu do thiếu sắt;
  • Canxi: Giúp phòng ngừa loãng xương đối với mẹ và giúp bé có đủ canxi để phát triển chiều cao;
  • Vitamin tổng hợp dành cho phụ nữ có thai: Có tác dụng giúp mẹ khỏe mạnh hơn, giảm ốm nghén.
• Tiêm phòng uốn ván đầy đủ cho mẹ và cho con khi thai nhi được 20 tuần tuổi trở lên. Lịch tiêm như sau: tiêm 2 mũi, mũi sau cách mũi trước ít nhất 1 tháng và trước thời điểm sinh ít nhất 1 tháng;
• Khám thai và quản lý thai đầy đủ.

Cạn nước ối có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào của thai kỳ và đặc biệt nguy hiểm cho thai nhi trong giai đoạn chuyển dạ. Chính vì vậy trong tất cả các trường hợp bị chẩn đoán suy giảm nước ối, mẹ bầu cần nhập viện ngay để được theo dõi, can thiệp kịp thời. Nếu thai nhi đã đủ tháng thì cần mổ lấy thai ngay để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

Để thai kỳ diễn ra thuận lợi, mẹ tròn con vuông thì vai trò của việc khám thai định kỳ là không thể xem thường, đặc biệt việc theo dõi sức khỏe thai nhi sẽ càng toàn diện hơn nếu mẹ bầu chọn cho mình những gói chăm sóc thai sản do các bệnh viện lớn và uy tín cung cấp.

Chương trình Chăm sóc Thai sản được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn được đánh giá rất cao trong số những dịch vụ chăm sóc thai sản tại Việt Nam. Vinmec có đội ngũ y bác sĩ, được chọn lọc với những tiêu chuẩn về y đức và chuyên môn khắt khe nhất. Vinmec cũng là bệnh viện luôn chú trọng ứng dụng những tiến bộ y khoa mới và tiên tiến trên thế giới vào việc khám, chẩn đoán và điều trị bệnh, giúp điều trị hiệu quả không chỉ hiện tượng cạn ối trong thai kỳ mà còn nhiều bất thường khác ở phụ nữ mang thai.

Các kỹ thuật thai sản tại Vinmec dù đơn giản hay phức tạp cũng đều được kiểm soát quy trình chặt chẽ, bài bản, nghiêm túc và đề cao sự trách nhiệm. Đặc biệt chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp, không gian bệnh viện văn minh, sang trọng sẽ tạo cho bà bầu cảm giác thoải mái, an tâm nhất, bởi Vinmec thấu hiểu phụ nữ mang thai là đối tượng cần được nâng niu, bảo vệ đến thế nào.