Các bước trong quy trình phá thai bằng thuốc 9 tuần vô kinh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BSCK II Phạm Thị Tuyết Mai - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Phá thai nội khoa hay còn gọi là phá thai bằng thuốc uống do hiệu quả, an toàn, chi phí thấp nên phương pháp này ngày càng được lựa chọn rộng rãi, đây là phương pháp đưa thuốc vào cơ thể nhằm gây hiện tượng sẩy thai tự nhiên.

Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ phá thai cao trên thế giới, ước tính trên cả nước hàng năm có khoảng hơn 500.000 trường hợp phá thai. Có hai hình thức phá thai được sử dụng hiện nay là phá thai ngoại khoa và phá thai nội khoa. Trong đó phá thai ngoại khoa là hình thức đưa dụng cụ vào lòng tử cung để lấy thai ra, còn phá thai nội khoa hay còn gọi là phá thai bằng thuốc uống, là phương pháp đưa thuốc vào cơ thể nhằm gây hiện tượng sẩy thai tự nhiên.

Phá thai nội khoa do hiệu quả, an toàn và thuận tiện ngày càng được lựa chọn rộng rãi. Hai thuốc được sử dụng trong phương pháp này là là mifepriston và misoprostol. Trong đó, Mifepriston là chất có tác dụng kháng progesterone, làm niêm mạc tử cung không phát triển thuận lợi cho việc làm tổ của trứng thụ tinh. Còn Misoprostol là một dẫn chất của prostaglandin, có tác dụng làm co thắt tử cung để tống thai ra ngoài.

Phá thai nội khoa cần được thực hiện tại các cơ sở y tế bởi các bác sĩ chuyên khoa phụ sản được đào tạo về phá thai nội khoa và thành thạo kỹ thuật phá thai ngoại khoa. Tuy là phương pháp an toàn, ít tai biến nhưng sẽ rất nguy hiểm nếu phụ nữ có thai tự mua thuốc và thực hiện tại nhà.

Phá thai nội khoa đến hết 9 tuần vô kinh là phương pháp gây sẩy thai bằng cách sử dụng phối hợp Mifepriston và Misoprostol cho thai đến hết 9 tuần (63 ngày). Phương pháp này được chỉ định với thai trong tử cung có tuổi thai phù hợp với tuyến được áp dụng. Cụ thể là:

• Cơ sở y tế tuyến trung ương: Áp dụng cho tuổi thai đến hết 63 ngày
• Cơ sở y tế tuyến tỉnh: Áp dụng cho tuổi thai đến hết 56 ngày
• Cơ sở y tế tuyến huyện: Áp dụng cho tuổi thai đến hết 49 ngày

Trước khi thực hiện, phụ nữ có nhu cầu phá thai sẽ được bác sĩ thăm khám lâm sàng, siêu âm thai để đánh giá chính xác tuổi thai, bác sĩ sẽ khai thác tiền sử nội ngoại khoa của thai phụ, tiền sử dị ứng. Phá thai bằng thuốc uống chống chỉ định tuyệt đối ở những thai phụ dị ứng với mifepriston, misoprostol hoặc có các vấn đề sức khỏe như:

• Bệnh lý tuyến thượng thận
• Điều trị corticoid lâu ngày
• Các bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, tắc mạch hoặc có tiền sử tắc mạch, hẹp van 2 lá.
• Thiếu máu nặng, rối loạn đông máu, sử dụng thuốc chống đông

Cần xem xét cẩn trọng khi thực hiện phá thai nội khoa 9 tuần thai ở phụ nữ đang cho con bú. Ở những phụ nữ đang đặt dụng cụ tử cung, có thể lấy dụng cụ trước khi phá thai bằng thuốc. Ở những phụ nữ viêm nhiễm đường sinh dục cấp tính cũng cần điều trị trước khi thực hiện.

3.1. Tư vấn bệnh nhân phương pháp phá thai bằng thuốc uống

Việc tư vấn thường được thực hiện bởi nữ hộ sinh đã được đào tạo làm công tác tư vấn. Phụ nữ có nhu cầu phá thai sẽ được giới thiệu quy trình phá thai bằng thuốc, các triệu chứng xuất hiện sau khi uống thuốc, hiệu quả của phương pháp. Nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc tái khám đúng hẹn và khẳng định thai phụ phải chấp nhận phá thai ngoại khoa (nạo hút thai) nếu phá thai bằng thuốc thất bại.

Thai phụ cũng sẽ được giới thiệu về các tác dụng phụ của thuốc, cách theo dõi và tự chăm sóc sau dùng thuốc, nhấn mạnh các triệu chứng cần phải đến các cơ sở y tế ngay để được kiểm tra cùng các thông tin liên lạc trong những tình huống cấp cứu. Ngoài ra, thai phụ cũng được cung cấp thông tin về khả năng có thai lại sau phá thai bằng thuốc, tư vấn để lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp.

3.2. Quy trình phá thai 9 tuần bằng thuốc

• Thai đến hết 49 ngày: Thai phụ sẽ được cho uống 200mg mifepriston tại cơ sở y tế, theo dõi 15 phút sau uống. Từ 36-48 giờ kể từ khi uống mifepriston, thai phụ uống hoặc ngậm dưới lưỡi 400 mcg misoprostol. Việc uống misoprostol có thể được thực hiện tại cơ sở y tế hoặc tại nhà.
• Thai từ 50 đến 63 ngày: Uống 200mg mifepriston. Sau 36-48 giờ uống mifepristone, tiến hành ngậm dưới lưỡi 800 mcg misoprostol, nếu nôn nhiều có thể đặt túi cùng sau. Việc sử dụng hai loại thuốc phải được thực hiện tại cơ sở y tế, theo dõi sau dùng thuốc ít nhất 3 giờ.

3.3. Theo dõi bệnh nhân sau khi phá thai bằng thuốc uống

Sau khi uống thuốc, thai phụ sẽ được theo dõi dấu hiệu sinh tồn 1 lần/giờ trong 3 giờ đầu. Theo dõi tình trạng đau bụng, ra máu âm đạo và các tác dụng phụ của thuốc có thể gặp như nôn, buồn nôn, sốt, tiêu chảy. Cho thai phụ sử dụng thuốc giảm đau nếu cần.

Sau 2 tuần phá thai bằng thuốc, thai phụ sẽ tái khám để bác sĩ đánh giá kết quả điều trị. Nếu sẩy thai hoàn toàn, việc điều trị xem như kết thúc. Nếu qua siêu âm, phát hiện thai phụ còn sót nhau, sót thai, thai lưu, bác sĩ sẽ cho thai phụ dùng 400-600 mcg misoprostol uống/ngậm dưới lưỡi hoặc hút buồng tử cung. Nếu thai tiếp tục phát triển phải sử dụng phương pháp hút thai. Nếu có hiện tượng ứ máu trong buồng tử cung, tùy theo mức độ, có thể điều trị nội khoa hoặc hút buồng tử cung.

• Chảy máu nhiều: Tình trạng chảy máu nhiều được xác định khi máu âm đạo ra ướt đẫm 2 bằng vệ sinh dày trong 1 giờ và kéo dài 2 giờ liên tiếp. Khi chảy máu nhiều không ảnh hưởng đến tổng trạng, nếu sẩy thai đang tiến triển và nhau thập thò cổ tử cung, dùng kềm gắp mô nhau ra, cho bệnh nhân dùng có các co hồi tử cung như oxytocin, misoprostol,...Nếu chảy máu ảnh hưởng đến tổng trạng, vừa thực hiện các thủ thuật trên, vừa hồi sức cho bệnh nhân.
• Rong huyết kéo dài, có dấu hiệu thiếu máu: điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa tùy tình trạng bệnh.
• Nhiễm khuẩn: Bệnh nhân có các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau vùng bụng hoặc vùng chậu, dịch tử cung có mùi hôi, ra máu âm đạo kéo dài, bạch cầu tăng, CRP tăng. Người bệnh sẽ được sử dụng kháng sinh liều cao, điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa tùy tình trạng bệnh.

Bs Tuyết Mai đã có trên 30 năm kinh nghiệm khám và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa, đặc biệt trong các phẫu thuật đường dưới, kế hoạch hóa gia đình, phẫu thuật nội soi chuyên môn, xử trí nhiều ca phẫu thuật nặng và khó như:

• Phẫu thuật cắt tử cung, vá màng trinh
• Phẫu thuật u xơ tử cung, ung thư cổ tử cung
• Chích ngừa ung thư cổ tử cung
• Phát hiện sớm ung thư cổ tử cung
• Đốt điện cổ tử cung
• Khám và điều trị nội tiết

Mọi thắc mắc cần được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cũng như quý khách hàng có nhu cầu khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.

XEM THÊM

• Phá thai bằng thuốc: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc và sử dụng, cần làm theo hướng dẫn sau
• Các dấu hiệu có thể gặp sau phá thai bằng thuốc
• Phá thai bằng thuốc dùng cho tuổi thai nào? Các nguy cơ thường gặp