Âm đạo của bạn thay đổi thế nào sau khi sinh con?

Bài viết được duyệt chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long

Sự thay đổi của âm đạo sau sinh diễn ra tự nhiên, khiến bạn cảm thấy rộng hơn, khô hoặc đau trong một thời gian. Một số sản phụ còn bị rách, cắt và khâu tầng sinh môn (da giữa âm đạo và hậu môn). Tuy nhiên bạn cũng không cần quá lo lắng vì hiện nay Y học hiện đại đã phát triển hơn, có nhiều cách để phẫu thuật, phục hồi âm đạo sau khi sinh.

Âm đạo của phụ nữ sau sinh thường có thể trông rộng hơn so với trước đây, kèm theo bầm tím hoặc sưng tấy. Bạn cũng sẽ cảm thấy vùng kín của mình mềm và lỏng lẻo hơn, nhưng điều này là hoàn toàn bình thường.

Tình trạng sưng và rộng âm đạo sẽ bắt đầu giảm vài ngày sau khi em bé chào đời. Âm đạo của bạn có thể sẽ không trở lại hoàn toàn như trước khi sinh, nhưng đây không phải là vấn đề lớn. Nếu cảm thấy lo lắng, sản phụ có thể hỏi bác sĩ để được tư vấn kỹ hơn.

Các chuyên gia y tế luôn khuyến nghị bà mẹ sau sinh thực hiện bài tập sàn chậu, hay còn gọi là tập Kegel, nhằm giúp săn chắc cơ và phục hồi âm đạo sau sinh. Bài tập này còn có tác dụng ngăn nước tiểu bị rò rỉ (tiểu không kiểm soát) và tăng khoái cảm khi quan hệ tình dục.

Trải qua hành trình mang thai và sinh nở, sàn chậu sẽ yếu sau khi sinh. Do đó, bạn có thể gặp khó khăn trong việc nhịn tiểu, đặc biệt là khi cười hoặc ho trong vòng 6 tuần sau sinh. Són tiểu sau sinh là bình thường và chỉ tồn tại trong một thời gian nhất định. Nếu bạn bị chấn thương, hoặc bị rách cấp độ II trở lên, bạn có thể bị tiểu không tự chủ trong tối đa 3 tháng sau sinh. Sản phụ không bị rách hoặc tổn thương trực tiếp đến sàn chậu thì “không được tè ra quần” sau 3 tháng.

Không ít phụ nữ gặp phải tình trạng són tiểu sau khi sinh con, nhưng hầu hết trường hợp đều có thể hạn chế được nhờ các bài tập sàn chậu. Bạn có thể thực hiện các bài tập sàn chậu bất cứ nơi đâu và bất cứ lúc nào, dù là ngồi, nằm hay đứng. Cách tập như sau:

• Siết và co vào hậu môn cùng một lúc, đồng thời bóp và kéo âm đạo lên trên
• Co bóp nhanh chóng, siết chặt và thả lỏng các cơ liên tục
• Sau đó giảm nhịp độ từ từ, siết và giữ càng lâu càng tốt trước khi thả lỏng, nhưng không quá 10 giây
• Lặp lại mỗi nhịp 10 lần, tập 4 - 6 lần mỗi ngày.

Người mới bắt đầu có thể xác định cơ sàn chậu bằng cách tưởng tượng như đang nín nhịn đi đại tiện, giữ chiếc tampon bên trong âm đạo hoặc ngừng ngang dòng nước tiểu. Bạn có thể thực hiện bài tập này trong khi giặt giũ, xếp hàng trong siêu thị hoặc xem TV.

Sau khi sinh con, tình trạng âm đạo khô hơn bình thường cũng rất phổ biến. Nguyên nhân có liên quan đến lượng estrogen trong cơ thể suy giảm thấp hơn so với khi bạn mang thai.

Những bà mẹ đang cho con bú thậm chí còn có mức độ estrogen thấp hơn, do đó tình trạng khô hạn cũng biểu hiện rõ ràng hơn. Theo các chuyên gia, khi bạn ngừng cho con bú và kinh nguyệt trở lại theo chu kỳ, mức độ estrogen sẽ khôi phục bằng trước khi mang thai. Lúc này, tình trạng khô âm đạo sẽ được cải thiện.

Nếu đã bắt đầu quan hệ tình dục trở lại nhưng tình trạng khô hạn làm cản trở, phụ nữ sau sinh có thể sử dụng chất bôi trơn mua ở hiệu thuốc, siêu thị hoặc trên mạng từ nguồn uy tín. Trong trường hợp có sử dụng bao cao su latex hoặc polyisoprene, hãy đảm bảo chọn mua chất bôi trơn gốc nước. Các sản phẩm gốc dầu như kem dưỡng ẩm và kem dưỡng da, có thể làm cho bao cao su bị rách.

Thay vì lo lắng một mình, phụ nữ nên tâm sự với người bạn đời để cả hai cùng tìm cách giải quyết nếu đời sống tình dục sau sinh gặp trục trặc, vẫn chưa thể ổn định trở lại. Nếu sự thay đổi của âm đạo sau sinh, cụ thể là khô hạn, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn và chưa thể tìm ra cách, hãy trình bày với bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ.

Khu vực âm đạo có thể cảm thấy đau hoặc nhức ngay sau khi sinh con. Tình trạng này thường được cải thiện trong vòng 6 - 12 tuần tiếp theo. Trong thời gian này, các chuyên gia cũng khuyến nghị phụ nữ thực hiện các bài tập sàn chậu để giúp phục hồi âm đạo sau sinh.

Tầng sinh môn của bạn có thể cảm thấy đau, đặc biệt là nếu bạn cần phải khâu lại vết rách hoặc vết cắt khi chuyển dạ. Thuốc giảm đau thường sẽ hữu ích, nhưng bà mẹ đang cho con bú cần hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi mua bất kỳ loại thuốc giảm đau không kê đơn nào.

Giữ sạch sẽ vùng đáy chậu đang có vết thương đóng vai trò rất quan trọng. Vì vậy, sản phụ phải luôn:

• Rửa tay trước và sau khi thay băng vệ sinh
• Đảm bảo thay băng ngay khi cần.
• Tắm vòi sen mỗi ngày.

Trong thời gian chờ vết khâu tầng sinh môn lành lại, hãy đến bác sĩ kiểm tra nếu bạn bị đau nhiều, khó chịu, hoặc nhận thấy có mùi bất thường. Mặc dù sưng đau tầng sinh môn là phổ biến, nhưng bạn cũng không nên bỏ qua những cơn đau dai dẳng và khó chịu sau khi vết thương đã lành và bắt đầu tiếp tục các hoạt động bình thường. Tùy thuộc vào kích thước của vết thương, sản phụ có thể bị sẹo khi vết rách hoặc vết cắt lành lặn.

Không có thời điểm cụ thể để bắt đầu quan hệ tình dục trở lại sau khi bạn sinh con. Tuy nhiên cả hai không nên quá vội vàng. Trải nghiệm của mỗi người là cực kỳ khác nhau và điều quan trọng là bạn cần phải sẵn sàng. Nếu “chuyện yêu” khiến bạn cảm thấy đau đớn thì sẽ không còn được vui vẻ và thoải mái.

Nếu âm đạo của bạn bị khô hạn, hãy thử dùng chất bôi trơn trong khi giao hợp để xem liệu có tác dụng không. Trong trường hợp bạn có cảm giác khó chịu xung quanh đáy chậu, hãy đến bác sĩ kiểm tra vết thương có ổn và đang lành dần không. Ngoài tình trạng khô do hormone, rách và cắt tầng sinh môn có thể ảnh hưởng đến thời gian sự thoải mái và phục hồi âm đạo sau sinh, đồng thời mô sẹo cũng sẽ gây đau dữ dội khi bị tác động, chèn ép. Sàn chậu lỏng lẻo cũng làm giảm cơ hội đạt cực khoái ở phụ nữ.

Phụ nữ sau sinh ít có ham muốn quan hệ tình dục hơn trước đây cũng là điều bình thường. Các ông bố bà mẹ mới đang phải chăm sóc một em bé đều cảm thấy rất mệt mỏi, thậm chí là căng thẳng và áp lực. Thay vì chỉ im lặng chịu đựng và lảng tránh chuyện ấy, phụ nữ sau sinh nên chia sẻ với người bạn đời để cả hai cùng nhau giải quyết. Nếu bạn tiếp tục cảm thấy đau khi quan hệ tình dục, hãy nhờ bác sĩ thăm khám để tìm ra nguyên nhân.

Lưu ý, phụ nữ có khả năng tiếp tục mang thai vào 3 tuần sau khi sinh, vì vậy đừng quên áp dụng các biện pháp tránh thai khi quan hệ.

Video đề xuất:

Tóm lại khi sinh thường, em bé sẽ đi qua cổ tử cung và ra ngoài qua âm đạo. Các cơ quan vùng chậu buộc phải căng ra hết mức để giúp em bé chào đời, dẫn đến suy yếu và tổn thương. Vì vậy, không có gì lạ nếu phụ nữ cảm thấy âm đạo thay đổi sau sinh con, trở nên lỏng lẻo hoặc khô hơn bình thường, kèm theo cảm giác đau nhức, nhất là khi quan hệ tình dục. Tất cả những vấn đề này đều có thể và nên được giải quyết bởi các bài tập sàn chậu, phối hợp chặt chẽ với bác sĩ vật lý trị liệu.

Nguồn tham khảo: healthline.com, .nhs.uk