Xử trí tật dính thắng lưỡi ở trẻ nhỏ

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Nguyễn Hùng Tiến - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Dính dây thắng lưỡi là một trong những dị tật bẩm sinh mà trẻ có thể mắc phải do dây thắng lưỡi bị ngắn và làm hạn chế những cử động bình thường của đầu lưỡi. Theo thống kê, có khoảng 5% trẻ sơ sinh mắc phải dị tật này, với tỷ lệ ở bé trai nhiều hơn bé gái.

Bất cứ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ nào cũng có nguy cơ mắc phải tật dính dây thắng lưỡi, tùy vào mức độ nặng nhẹ và độ tuổi của trẻ mà có những biểu hiện cụ thể ra bên ngoài. Cha mẹ có thể nhận biết tật dính dây thắng lưỡi ở trẻ thông qua những biểu hiện như:

• Dây thắng lưỡi bị ngắn một cách bất thường;
• Dây thắng lưỡi bị dính vào ngay cạnh đầu lưỡi hoặc đầu lưỡi;
• Trẻ không thể đưa lưỡi chạm vào răng cửa hàm trên;
• Không thể đưa đầu lưỡi ra khỏi răng cửa hàm dưới quá 1 - 2 mm;
• Gặp phải khó khăn khi đưa lưỡi chuyển động sang 2 bên;
• Khi bé thè lưỡi ra ngoài thì nhìn thấy hình trái tim.

Việc chẩn đoán xác định dính dây thắng lưỡi rất quan trọng trong việc đưa ra phác đồ điều trị cho trẻ. Có thể chẩn đoán bằng cách đo chiều dài của dây thắng lưỡi từ chỗ sàn miệng đến mặt dưới của lưỡi, nếu nhỏ hơn 16mm thì có nghĩa trẻ đã bị dính thắng lưỡi.

Tật dính dây thắng lưỡi ở trẻ nhỏ có những mức độ sau:

• Độ 1: Bị dính nhẹ với độ dài 12- 16 mm;
• Độ 2: Bị dính nhẹ với độ dài 8 -11 mm;
• Độ 3: Bị dính nhẹ với độ dài 3- 7 mm;
• Độ 4: Bị dính nhẹ với độ dài dưới 3 mm.

Trẻ bị dính dây thắng lưỡi ở độ 1 và độ 2 cần theo dõi thêm, trường hợp dính dây thắng lưỡi ở độ 3 và độ 4 thì cần phải phẫu thuật dính thắng lưỡi. Tuy nhiên để xác định có cần phải phẫu thuật dính thắng lưỡi ở trẻ hay không thì cần phải đến bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt để được khám và chẩn đoán đúng tình trạng.

Tật dính dây thắng lưỡi không chỉ gây ảnh hưởng đến phát âm của trẻ mà còn khiến cho trẻ gặp nhiều khó khăn khi nói, làm cho giọng nói bị ngọng. Ngoài ra, dính dây thắng lưỡi còn gây ra nhiều ảnh hưởng khác như:

• Khó khăn trong việc ăn uống do khi nuốt lưỡi bị co lại một cách khó khăn, vì thế mà trẻ biếng ăn, chậm lớn;
• Mất thẩm mỹ hàm răng vì tật dính thắng lưỡi có thể làm cho răng cửa hàm dưới bị nghiêng hoặc có khe hở.

Phanh lưỡi hay thắng lưỡi chính là một màng niêm mạc mỏng có hình tam giác được dính từ sàn miệng đến mặt dưới của lưỡi. Trẻ bị dính dây thắng lưỡi sẽ bị hạn chế chuyển động của lưỡi hơn so với bình thường, ở mức độ nặng nếu không tiến hành xử trí sẽ khiến cho trẻ khó bú, chậm tăng cân, làm đau núm vú của mẹ, khi trẻ lớn có khả năng khó phát âm một số âm tiết.

Hầu hết các bậc phụ huynh khi biết con bị dính thắng lưỡi đều tỏ ra lo lắng và không biết nếu phẫu thuật cắt dính thắng lưỡi có nguy hiểm không. Trên thực tế, phẫu thuật dính thắng lưỡi ở trẻ thực hiện khá đơn giản, không hề gây nguy hiểm, tuy nhiên cha mẹ cần phải lựa chọn cơ sở y tế uy tín với hệ thống cơ sở vật chất, máy móc, thiết bị y tế đảm bảo để cuộc phẫu thuật diễn ra thuận lợi, an toàn.

Trẻ sơ sinh nếu bị tật dính dây thắng lưỡi độ 3, độ 4 thì có thể thực hiện phẫu thuật lúc 3 tháng tuổi.

Tùy vào từng độ tuổi mà phương pháp sẽ được thực hiện khác nhau, tuy nhiên, đa số chỉ cần gây tê tại chỗ (thực hiện tại phòng khám) và nếu gây mê toàn thân thì cần phải nhập viện để tiến hành. Trẻ được cắt dính dây thắng lưỡi bằng gây tê có thể ra về ngay trong ngày và sử dụng thuốc giảm đau thông thường, có thể uống sữa lạnh hay bú mẹ sau 30 phút cắt.

Khi thấy trẻ có biểu hiện của dính thắng lưỡi, cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị. Tại đây có đội ngũ bác sĩ chuyên môn Răng-Hàm-Mặt được đào tạo bài bản, giàu chuyên môn và kinh nghiệm; hệ thống trang thiết bị hiện đại, đạt chuẩn quốc tế; chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp, cho hiệu quả chẩn đoán và điều trị cao.