Tìm hiểu về thang điểm Glasgow ở trẻ em

Thang điểm Glasgow ở trẻ em còn được gọi là thang đo hôn mê, dùng trong việc đánh giá tình trạng ý thức của người bệnh. Thang điểm Glasgow được sử dụng vì cho kết quả nhanh và tin cậy, trợ giúp y bác sĩ trong những tình huống cần được xử lý khẩn cấp.

Thang điểm Glasgow ở trẻ em được đưa ra lần đầu vào năm 1974. Đây là thang đo đánh giá tình trạng suy giảm ý thức và hôn mê ở người bệnh. Đến nay, thang đo được hiệu chỉnh nhiều lần và hiện tại là thước đo chuẩn, được sử dụng rộng rãi trong việc khám chữa bệnh trên toàn thế giới.

Thang điểm Glasgow trẻ em được dùng trong lần đầu khám chữa bệnh ở bệnh nhi chấn thương phần đầu và thường được sử dụng kết hợp với chẩn đoán hình ảnh để định hướng cho y bác sĩ trong việc cấp cứu cũng như điều trị những chấn thương não.

Thang điểm Glasgow cho trẻ em cũng được dùng khi nhập viện điều trị để có thể đánh giá chuẩn xác tình trạng của bệnh nhân sau khi điều trị, có cải thiện hay tiến triển xấu hơn.

Thang điểm Glasgow cho trẻ em bao gồm 3 tiêu chí là: Đáp ứng vận động, đáp ứng mắt và đáp ứng lời nói. Mỗi tiêu chí được đánh giá phù hợp với độ tuổi của trẻ và dựa vào đó y bác sĩ có thể đánh giá được ý thức của bệnh nhi.

2.1 Tiêu chí 1 của thang điểm Glasgow trẻ em - Đáp ứng vận động

Thang điểm Glasgow ở trẻ em trên 1 tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ làm đúng theo động tác do y bác sĩ yêu cầu: 5 điểm.
• Trẻ không làm đúng động tác do y bác sĩ yêu cầu, trẻ có thể gạt tay của y bác sĩ khi bị kích thích và gây cảm giác đau: 4 điểm.
• Trẻ chỉ có thể co gập tay chân trong trường hợp bị kích thích gây cảm giác đau chứ không thể không gạt tay ra được: 3 điểm.
• Trẻ cử động được chân tay khi bị kích thích gây cảm giác đau: 2 điểm.
• Trẻ đáp ứng bằng cách duỗi cứng tay chân hoặc không có đáp ứng: 1 điểm .

Thang điểm Glasgow ở trẻ em dưới 1 tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ có thể khua tay, đưa tay, bú tay như tự nhiên: 6 điểm.
• Trẻ không có những động tác tự nhiên như khua tay, bú tay nhưng khi bị kích thích gây đau vẫn có thể gạt tay ra: 5 điểm.
• Trẻ chỉ co gập tay chân khi bị đau và không gạt tay được: 4 điểm.
• Trẻ chỉ cử động được một cách dị hình khi bị kích thích gây đau như co 2 tay, duỗi 2 chân: 3 điểm.
• Trẻ đáp ứng bằng cách duỗi cứng tay chân: 2 điểm.
• Trẻ hoàn toàn không có đáp ứng: 1 điểm.

2.2 Tiêu chí 2 của thang điểm Glasgow trẻ em - Đáp ứng mắt

Thang điểm Glasgow ở trẻ em trong mọi độ tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ mở mắt bình thường, tự nhiên: 4 điểm.
• Trẻ không thể mở mắt bình thường, tự nhiên, chỉ mở được khi nghe gọi to: 3 điểm.
• Trẻ chỉ có thể mở mắt trong trường hợp bị kích thích gây cảm giác đau: 2 điểm.
• Trẻ không thể mở mắt ngay cả trong trường hợp bị kích thích gây cảm giác đau: 1 điểm.

2.3 Tiêu chí 3 của thang điểm Glasgow trẻ em - Đáp ứng lời nói

Thang điểm Glasgow ở trẻ em trên 5 tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ có thể trả lời đúng được câu hỏi về không gian và thời gian: 5 điểm.
• Trẻ có thể trả lời được câu hỏi nhưng trả lời sai: 4 điểm.
• Trẻ chỉ có thể trả lời một cách rời rạc và lời nói của trẻ không có nghĩa: 3 điểm.
• Trẻ chỉ có thể phát âm được, chứ không nói được khi nghe câu hỏi lớn hoặc khi bị kích thích gây cảm giác đau: 2 điểm.
• Trẻ chỉ im lặng dù có bị kích thích gây cảm giác đau: 1 điểm.

Thang điểm Glasgow ở trẻ em từ 2 đến 5 tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ có thể nói được những từ hoặc câu nói có nghĩa: 5 điểm.
• Trẻ có thể nói được nhưng câu nói của trẻ không có nghĩa: 4 điểm.
• Trẻ chỉ la hét hoặc khóc: 3 điểm.
• Trẻ chỉ có thể phát ra âm thanh chứ không thành từ hoặc câu: 2 điểm.
• Trẻ không có bất kỳ phản ứng: 1 điểm.

Thang điểm Glasgow ở trẻ em từ 0 đến 23 tháng tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ cười được, khóc được để đòi mẹ: 5 điểm.
• Trẻ có khóc và có thể dỗ để trẻ nín: 4 điểm
• Trẻ chỉ la hét hoặc khóc: 3 điểm.
• Trẻ chỉ có thể phát ra âm thanh chứ không thành từ được: 2 điểm.
• Trẻ hoàn toàn không có phản ứng nào: 1 điểm.

2.4 Kết quả của thang điểm Glasgow ở trẻ em

Sau khi đánh giá thang điểm theo từng tiêu chí đáp ứng, y bác sĩ sẽ có kết quả cụ thể như sau và dựa vào đó để cho biết tình trạng ý thức của bệnh nhi:

• Điểm Glasgow dưới 7 điểm: Trẻ bị hôn mê.
• Điểm Glasgow là 8 điểm: Khoảng 50% trẻ bị hôn mê.
• Điểm Glasgow trên 8 điểm: Trẻ cần được theo dõi thêm vì vẫn có đáp ứng.

Đối với những bệnh nhi bị chấn thương đầu, thang điểm Glasgow có giá trị cao để đánh giá tình trạng hôn mê và theo dõi tổn thương. Tuy nhiên, đối với một số trường hợp bệnh nhân, thang điểm Glasgow trẻ em vẫn còn hạn chế và làm ảnh hưởng đến sự thống nhất kết quả khi áp dụng:

• Trẻ bị rối loạn tâm lý hoặc có dùng thuốc thần kinh.
• Trẻ bị khiếm thính hoặc chức năng tai kém.
• Trẻ đã được đặt mở khí quản.
• Trẻ có tiền sử bệnh lý thần kinh hoặc có tổn thương về mặt trí tuệ.

Ngoài ra, việc sử dụng thang điểm Glasgow trẻ em trong đánh giá để cho kết quả chuẩn xác còn phụ thuộc vào trình độ và kinh nghiệm của người đánh giá.

Hiện nay, thang điểm Glasgow ở trẻ em vẫn được xem là một công cụ hữu ích và được sử dụng rộng rãi trong việc kiểm tra, đánh giá và thăm khám tình trạng tổn thương sọ não ở bệnh nhân nhi.