Sốt ở trẻ sơ sinh: Dấu hiệu sốt, nhiệt độ nào là an toàn?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Cao Thị Thanh - Bác sĩ Nhi - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng. Bác sĩ Thanh đã có thời gian công tác 25 năm trong điều trị các bệnh lý Nhi sơ sinh.

Sốt ở trẻ sơ sinh có thể là một trong những triệu chứng đáng sợ đối với cha mẹ, đặc biệt là khi thân nhiệt trẻ sơ sinh tăng cao hoặc trẻ sơ sinh sốt cao khi chỉ mới được vài tuần tuổi. Dưới đây là những dấu hiệu sốt ở trẻ sơ sinh và mức nhiệt độ an toàn.

Em bé bị sốt có thể biểu hiện khác lạ, ví dụ như cáu kỉnh và quấy khóc nhiều hơn bình thường. Ngoài ra, các triệu chứng sốt ở trẻ sơ sinh còn bao gồm:

• Ngủ kém
• Ăn uống kém
• Không còn hứng thú chơi đùa
• Ít hoạt động hoặc thậm chí hôn mê
• Co giật hoặc động kinh

Sốt cũng có thể dẫn đến mất nước nếu trẻ không chịu uống, bú không ngon miệng hoặc bị nôn. Trẻ nhỏ có thể đã bị mất nước nhanh chóng khi có các triệu chứng bao gồm:

• Khóc không ra nước mắt
• Khô miệng
• Tã ít ướt hơn

Bạn vẫn có thể chờ xem cơn sốt có tự khỏi hay không nếu như bé không có vẻ khó chịu, vẫn ngủ, ăn hoặc chơi bình thường.

2.1. Thân nhiệt cao / thấp

Nếu em bé của bạn dưới 3 tháng và có nhiệt độ trực tràng hậu môn từ 100,4°F (38°C) trở lên, hãy gọi cho bác sĩ.

Trẻ sơ sinh gặp khó khăn trong việc tự điều chỉnh nhiệt độ cơ thể khi bị ốm. Điều này có nghĩa là bé có thể bị lạnh thay vì nóng. Nếu trẻ sơ sinh có nhiệt độ thấp hơn 97°F (36°C), bố mẹ cũng cần gọi cho bác sĩ.

2.2. Co giật

Đôi khi, trẻ sơ sinh trên 6 tháng tuổi có thể bị co giật do sốt. Tình trạng co giật do sốt có thể có yếu tố gia đình.

Trong nhiều trường hợp, cơn sốt co giật sẽ diễn ra trong vài giờ đầu tiên khi sốt cao, thường kéo dài chỉ vài giây và dưới một phút. Em bé có thể cứng người, co giật và đảo mắt trước khi mềm nhũn người ra và không phản ứng. Làn da của một số bé có thể trông sẫm màu hơn bình thường.

Hìện tượng này thường khiến các bậc cha mẹ rất lo ngại, nhưng thực tế thì co giật do sốt hầu như không dẫn đến tổn thương lâu dài. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải báo cáo những cơn co giật này cho bác sĩ biết.

Nếu em bé có vẻ khó thở hoặc cơn co giật tiếp tục kéo dài hơn năm phút, hãy gọi số cấp cứu ngay lập tức.

2.3. Say nắng / sốc nhiệt

Trong một số trường hợp hiếm hoi, sốt có thể bị nhầm lẫn với tình trạng liên quan đến nhiệt - gọi là say nắng. Nếu em bé của bạn ở một nơi quá nóng, hoặc nếu bé mặc quần áo quá kín trong thời tiết nóng và ẩm, thì có thể bị say nắng. Nguyên nhân của tình trạng này không phải do nhiễm trùng hoặc các vấn đề bất thường bên trong cơ.

Thay vào đó, say nắng là hậu quả của mức nhiệt môi trường xung quanh. Thân nhiệt của trẻ có thể tăng lên mức cao nguy hiểm - trên 105°F (40,5°C), buộc phải được làm mát nhanh chóng.

Các phương pháp làm mát cho bé bao gồm:

• Lau mình con bằng nước mát
• Bật quạt máy hoặc quạt tay cho con
• Chuyển con đến nằm ở một nơi mát mẻ hơn

Say nắng được coi là một trường hợp khẩn cấp, vì vậy ngay sau khi hạ nhiệt thì phải đưa bé đi khám.

Bạn có thể đo thân nhiệt trẻ sơ sinh theo một số cách khác nhau, chẳng hạn như qua trực tràng (hậu môn), miệng, tai, dưới cánh tay (nách) hoặc tại thái dương. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo chỉ sử dụng nhiệt kế kỹ thuật số ở trẻ em. Không nên sử dụng nhiệt kế thủy ngân để tránh nguy cơ tiếp xúc với thủy ngân và ngộ độc nếu bị vỡ.

Đặt nhiệt kế ở trực tràng sẽ cung cấp kết quả đo thân nhiệt trẻ sơ sinh một cách chính xác nhất và cũng dễ dàng thực hiện ở các em nhỏ.

Để đo nhiệt độ trực tràng, trước tiên hãy đảm bảo nhiệt kế sạch sẽ. Rửa bằng xà phòng và nước hoặc lau bằng cồn. Đặt trẻ nằm sấp hoặc nằm ngửa, chân co về phía ngực. Bôi một ít vaseline quanh bầu nhiệt kế và nhẹ nhàng nhét vào lỗ trực tràng. Giữ nhiệt kế kỹ thuật số tại chỗ trong khoảng 2 phút cho đến khi bạn nghe thấy tiếng bíp. Sau đó nhẹ nhàng lấy nhiệt kế ra và đọc nhiệt độ.

Nhiệt độ bình thường của em bé có thể dao động từ khoảng 97 - 100,3°F (tương đương 36,1 - 37.9°C). Hầu hết các bác sĩ coi nhiệt độ trực tràng từ 100,4°F (38°C) trở lên là sốt.

Theo khuyến cáo, hãy gọi cho bác sĩ nếu con bạn:

• Dưới 3 tháng tuổi và bị sốt. Đặc biệt, em bé dưới 2 tháng tuổi bị sốt được coi là một trường hợp khẩn cấp. Cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức
• Hôn mê hoặc không phản ứng
• Có vấn đề về hô hấp hoặc ăn uống ( Thở gáp, khó thở, ăn kems...)
• Rất cáu kỉnh, hay quấy khóc, hoặc khó bình tĩnh
• Bị phát ban
• Có dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như đái ít (tã ướt ít hơn), miệng khô, không có nước mắt khi khóc hoặc có điểm mềm trũng trên đầu
• Có một cơn co giật

Các bác sĩ có thể khó phân biệt được trẻ sơ sinh bị nhiễm virus đơn giản (như cảm lạnh) hay nhiễm trùng nghiêm trọng hơn (như nhiễm trùng tiểu, viêm phổi hoặc viêm màng não). Đó là lý do tại sao đôi khi các bác sĩ sẽ yêu cầu làm một số xét nghiệm đặc biệt (chẳng hạn như xét nghiệm máu hoặc nước tiểu, chụp X-quang phổi hoặc chụp cột sống) để xác định chính xác nguyên nhân gây sốt ở trẻ sơ sinh.

Trẻ sơ sinh sốt cao có thể khiến bố mẹ lo lắng và sợ hãi, nhưng điều quan trọng cần nhớ rằng hiện tượng sốt đơn thuần này thường không phải là vấn đề nghiêm trọng. Vì vậy hãy theo dõi sát sao em bé của bạn và điều trị hạ sốt đúng cách, đảm bảo mang lại sự thoải mái cho bé. Nếu bạn cảm thấy không chắc chắn về nhiệt độ hoặc hành vi của con mình, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi trẻ có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe, cha mẹ có thể đưa trẻ đến hệ thống Y tế Vinmec để được khám và điều trị kịp thời.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao nhờ những ưu điểm:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.

Nguồn tham khảo: webmd.com; healthline.com; msdmanuals.com; healthdirect.gov.au