Nhạc cổ điển và trí não của bé

Hầu hết các bậc cha mẹ đã nghe đến thuật ngữ "Hiệu ứng Mozart." Thuật ngữ này đề cập đến việc nghe nhạc cổ điển có thể tăng cường trí thông minh, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh. Vậy nghe nhạc có tốt cho não bộ hay không và trẻ nghe nhạc có tốt không?

Khái niệm này được xuất phát từ một nghiên cứu năm 1993 do Tiến sĩ Frances Rauscher đứng đầu, trong đó các nhà nghiên cứu chơi bản sonata piano của Mozart cho một nhóm nhỏ sinh viên đại học và sau đó yêu cầu họ hoàn thành một bài kiểm tra lý luận không gian.

Sau đó, nhóm nghiên cứu so sánh những kết quả này với điểm số của các bài kiểm tra lý luận không gian được thực hiện sau khi nghe 10 phút của một đoạn băng thư giãn hoặc im lặng và nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng, nhóm tiếp xúc với Mozart đạt điểm cao hơn đáng kể.

Từ phát hiện này, giới truyền thông, các bậc cha mẹ cho rằng việc chơi nhạc cho trẻ sơ sinh sẽ giúp trẻ trở nên thông minh hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, đây không phải là kết quả mà Tiến sĩ Rauscher và các cộng sự của bà đề xuất.

Do đó, sách, đĩa CD và các sản phẩm khác quảng cáo với cái tên là "Hiệu ứng Mozart" trở nên cực kỳ phổ biến đối với trẻ sơ sinh và trẻ em.

Kể từ đó, nhiều nghiên cứu khác nhau đã được thực hiện để kiểm chứng ý tưởng rằng chỉ cần cho trẻ nghe một số bản nhạc cổ điển thì đã có thể khiến chúng thông minh hơn và tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhận thấy lý thuyết này khó xảy ra và không được chứng minh bởi bất kỳ bằng chứng thực tế nào.

Một số nghiên cứu, bao gồm một bài báo tháng 12 năm 2013 của các nhà nghiên cứu tại Đại học Harvard, phát hiện ra rằng, âm nhạc không tăng cường khả năng nhận thức của trẻ em.

Câu chuyện thực sự đằng sau mối liên hệ giữa âm nhạc và học tập phức tạp hơn một chút so với "Mozart giúp bạn thông minh hơn". Mặc dù dường như không có mối quan hệ rõ ràng giữa việc nghe hoặc học nhạc cổ điển và việc gia tăng trí thông minh, nhưng nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một số lợi ích rõ ràng khi học chơi dụng cụ âm nhạc

Âm nhạc và Học tập

Dễ dàng hiểu tại sao rất nhiều bậc cha mẹ sẵn sàng trả rất nhiều tiền cho tất cả những đĩa nhạc, sách và video ca ngợi lợi ích của "Hiệu ứng Mozart", đó là vì việc mang lại lợi ích nâng cao nhận thức cho con họ mà không cần nỗ lực và không có nhược điểm.

Tuy nhiên, có nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa âm nhạc và học tập, nhưng kết quả không phải là điều chúng ta nghĩ như trên. Bây giờ chúng ta biết rằng, đó là một quá trình không phải là một phương trình đơn giản như "Lắng nghe Mozart sẽ tăng trí thông minh."

>>> Hỗ trợ can thiệp và giáo dục âm nhạc cho trẻ - Kích thích tiềm năng âm nhạc của trẻ

Mặc dù chúng ta không chỉ có một "Trí thông minh" được đo bằng một bài kiểm tra IQ duy nhất (chúng ta có "nhiều trí loại thông minh", bao gồm cả trí thông minh âm nhạc), các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nghe thụ động nhạc cổ điển không giúp trẻ thông minh hơn. Thay vào đó, việc học âm nhạc sẽ mở ra cánh cửa cho việc học và củng cố các kỹ năng mà trẻ em sẽ sử dụng trong cuộc sống, ở trường và nhiều hơn thế nữa.

Dưới đây là một số cách mà âm nhạc có thể nâng cao khả năng học tập và phát triển tổng thể của trẻ:

• Học tính đề cao tính kỷ luật được rèn luyện khi trẻ luyện tập với các nhạc cụ, học cách chuẩn bị sẵn sàng cho các bài học và buổi biểu diễn cũng như lịch trình biểu diễn
• Xây dựng lòng tự trọng
• Khuyến khích sự tập trung
• Cải thiện khả năng phối hợp
• Tăng cường bộ nhớ
• Giúp não trẻ trong quá trình xử lý ngôn ngữ
• Cải thiện kỹ năng đọc
• Tăng vốn từ vựng
• Truyền niềm vui; chơi nhạc và nghe nhạc có mang lại niềm vui, niềm phấn khởi cho trẻ
• Khuyến khích tình yêu học tập
• Cung cấp cho trẻ em phương tiện để thể hiện sự sáng tạo
• Cung cấp cho trẻ em các lợi ích xã hội; chơi nhạc là một cách tuyệt vời để kết nối với các nhạc sĩ khác, chơi và thưởng thức âm nhạc cùng nhau

Ở trẻ nhỏ, âm nhạc dường như đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ. Nghiên cứu cho thấy rằng âm nhạc có tác dụng củng cố khả năng giải mã âm thanh và từ ngữ tự nhiên của trẻ.

Ở trẻ em, lợi ích của âm nhạc (đặc biệt là học đọc nhạc và chơi nhạc) có liên quan đến việc xử lý ngôn ngữ tốt hơn và cải thiện kỹ năng đọc.

Mối liên hệ giữa âm nhạc và học tập là rất rõ ràng. Khả năng phân biệt giữa các âm thanh tương tự nhau là điều quan trọng đối với sự phát triển ngôn ngữ, và các kỹ năng như giữ nhịp điệu có liên quan đến khả năng đọc.

Các nhà khoa học cũng đã chỉ ra rằng quá trình xử lý âm thanh trong não là thước đo để đánh giá mức độ khỏe mạnh của não. Không thể xử lý âm thanh (ví dụ: không thể phân biệt và nghe thấy giọng nói của bạn bè trong môi trường ồn ào trong nhà hàng hoặc bữa tiệc ồn ào) có thể cho thấy một tình trạng tiềm ẩn như tự kỷ hoặc chậm học.

>>> Giáo dục âm nhạc và trị liệu âm nhạc cho trẻ tự kỷ

Nghiên cứu cũng cho thấy rằng trẻ em có nền tảng kinh tế xã hội thấp hơn có thể gặp bất lợi; nghèo đói và trình độ học vấn của người mẹ được chứng minh có liên quan đến khả năng xử lý âm thanh của trẻ.

Các nhà khoa học đã chứng minh rằng những người chơi nhạc có thể nghe tốt hơn trong môi trường ồn ào hơn những người không chơi nhạc.

Theo nghiên cứu, âm thanh mà chúng ta tiếp xúc sẽ thay đổi não bộ của chúng ta. Tương tự như cách tập thể dục giúp cơ thể khỏe mạnh, âm nhạc có thể giúp não bộ đạt được khả năng thính giác, có liên quan đến nhiều lợi ích trong học tập.

Tập luyện âm nhạc cho trẻ em có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển các kỹ năng quan trọng để giúp trẻ học hỏi, chẳng hạn như nghe, chú ý, tập trung, trí nhớ và khả năng đọc.

Bạn không nên mong đợi việc cho trẻ nghe nhạc cổ điển giúp chúng thông minh hơn; thay vào đó, cha mẹ nên cho trẻ tiếp xúc với âm nhạc vì nó có lợi cho sự phát triển toàn diện của trẻ.

Khuyến khích con bạn tìm một nhạc cụ mà trẻ yêu thích và giúp trẻ xây dựng các kỹ năng và sự tự tin thông qua thực hành các bài học. Có thể mất một thời gian để tìm kiếm và một số lần thử các dụng cụ âm nhạc khác nhau thì mới có thể tìm ra loại nhạc cụ hoặc loại nhạc mà con bạn thích.

Nếu không chơi nhạc, trẻ có thể thích tìm hiểu về cách các nhà soạn nhạc tạo ra âm nhạc và cách các bài hát và bản giao hưởng được viết như thế nào.

Bố mẹ cũng nên dành thời gian để tìm đúng giáo viên, lý tưởng nhất là người có thể giúp con bạn tìm ra khía cạnh âm nhạc mà chúng quan tâm.

Hơn hết, hãy để con bạn thưởng thức âm nhạc chỉ vì mục đích thích thú, không ảnh hưởng đến việc học hay vì mục tiêu nào khác. Bạn có thể khuyến khích con mình bằng cách kể cho trẻ nghe về tất cả các loại nhạc, từ Miles Davis đến Yo-Yo Ma, đến các nhà soạn nhạc cổ điển như Chopin, Beethoven, Bach và vâng cả Mozart.

Để hỗ trợ trẻ phát triển năng khiếu âm nhạc một cách hiệu quả thì không những phải phải chú ý đến khả năng, sở thích và đặc điểm riêng của từng trẻ mà còn phải hiểu biết về những đặc điểm chung của lứa tuổi cũng như khả năng âm nhạc của trẻ trong lứa tuổi đó để đưa ra các hoạt động và bài học phù hợp nhất.

Bài viết tham khảo nguồn: verywellfamily.com, babycenter.com