Hội chứng Cushing ở trẻ em: Những điều cần biết

Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Nam Phong - Bác sĩ Nhi - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc

Hội chứng Cushing là một bệnh lý nội tiết do rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận, gây tăng mạn tính hormon glucocorticoid không kìm hãm được. Đây là bệnh lý nội tiết khá thường gặp trong lâm sàng. Ở trẻ em thường gọi là bệnh rối loạn sinh dục thượng thận.

Hội chứng Cushing là một bệnh lý nội tiết do rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận, gây tăng mạn tính hormon glucocorticoid không kìm hãm được. Theo đó, nếu cha mẹ phát hiện những dấu hiệu sau đây ở trẻ thì đây có thể là những triệu chứng của hội chứng Cushing:

• Thèm ăn
• Tăng cân nhanh
• Béo trung tâm: mặt, thân mình
• Gù trâu: tích tụ mỡ sau gáy
• Teo cơ, yếu cơ gốc chi.
• Mặt tròn như mặt trăng, mặt ửng đỏ.
• Teo da, rạn da, bầm da.
• Rậm lông

Nguyên nhân gây ra hội chứng Cushing là gì? Thực tế, nguyên nhân là do các mô cơ thể tiếp xúc với nồng độ cao cortisol trong máu. Cortisol là một hormone giúp cơ thể điều hòa huyết áp và phản ứng lại stress được sản sinh bởi tuyến thượng thận.

Tình trạng có quá nhiều Cortisol trong có thể xuất phát từ việc dùng các loại thuốc kê đơn được chỉ định bởi bác sĩ để chữa trị các chứng bệnh khác như hen suyễn, viêm phế quản, viêm khớp và các bệnh viêm khác. Các loại thuốc này có chứa hormone glucocorticoids-steroid, một hormone có thành phần hóa học giống với corticoid. Glucocorticoids cũng được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch sau khi thực hiện ghép tạng.

Một vài loại u bướu cũng có thể sản sinh ra quá nhiều lượng cortisol. Những loại u bướu này có thể xuất hiện ở tuyến yên, tuyến thượng thận hay ở các khu vực khác.

Tóm lại, hội chứng Cushing do 2 nhóm nguyên nhân:

• Do bệnh lý làm tăng sản xuất glucocorticoid: u tuyến yên, u tuyến thượng thận, u tiết ACTH.
• Do sử dụng thuốc chứa hoạt chất glucocorticoid kéo dài.

Trong đó, hội chứng Cushing do thuốc là nguyên nhân thường gặp nhất. Đa phần trẻ có tiền sử dùng glucocorticoid đường toàn thân (uống, chích) với liều điều trị, trong thời gian đủ dài. Một số ít trường hợp dùng glucocorticoid tại chỗ như: thuốc bôi ngoài da, thuốc dạng hít hoặc thuốc chích tại chỗ cũng ghi nhận gây ra hội chứng Cushing ở người, đặc biệt ở trẻ em.

Hội chứng Cushing có thể gây ra các ảnh hưởng rất lớn đến trẻ em, cụ thể như:

• Loãng xương
• Tăng khả năng bị nhiễm trùng
• Tiểu đường
• Tăng huyết áp
• Chậm tăng chiều cao
• Nguy cơ bị cơn suy thượng thận
• Rối loạn kinh nguyệt ở trẻ gái

Phương pháp điều trị hội chứng Cushing ở trẻ tùy thuộc vào nguyên nhân như sau:

4.1. Nguyên nhân do khối u

Nguyên nhân do khối u tùy thuộc vào loại u mà bác sĩ đưa ra điều trị cụ thể.

4.2. Nguyên nhân do sử dụng thuốc chứa hoạt chất glucocorticoid kéo dài

• Giảm liều dần và ngưng thuốc đang điều trị nếu được.
• Không ngừng thuốc đột ngột để tránh tình trạng suy thượng thận cấp, một biến chứng tuy hiếm gặp nhưng rất nặng nề, có thể tử vong nếu ngưng thuốc glucocorticoid một cách đột ngột.

Hội chứng Cushing là một bệnh lý nội tiết do rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận, gây tăng mạn tính hormon glucocorticoid không kìm hãm được. Bệnh có thể để lại biến chứng nguy hiểm nếu như không được thăm khám và điều trị kịp thời. Vì thế khi có dấu hiệu của bệnh, cha mẹ cần đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý ở trẻ, hiện nay khoa Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm chăm sóc sức khỏe lớn, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu ở trẻ. Do đó, nếu trẻ có dấu hiệu của hội chứng Cushing, cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để thăm khám và nhận được sự hỗ trợ, tư vấn từ các bác sĩ và các chuyên gia sức khỏe.