Hỗ trợ sinh sản cho bệnh nhân sau điều trị ung thư

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Hiên - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Một số phương pháp điều trị ung thư có thể gây trở ngại cho việc có em bé. Hoá trị, xạ trị và can thiệp phẫu thuật gây hại cho các cơ quan sinh sản có thể ảnh hưởng đến khả năng có con.

• Thu thập, trữ đông trứng và tinh trùng hoặc cấp đông phôi trước khi tiến hành điều trị ung thư.
• Ngưỡi bệnh cần được tư vấn chuyên gia để bảo vệ cơ quan sinh sản trong suốt quá trình điều trị.
• Người bệnh có thể chia sẻ và bàn bạc cùng gia đình để thống nhất 1 số Phương pháp hỗ trợ sinh sản bao gồm nhờ bên thứ ba hỗ trợ để sinh con: (Hãy cân nhắc những biện pháp dưới đây có thể chi phí cao hoặc có vấn đề pháp lý. Nên đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản để được hỗ trợ)

+ Đối với phụ nữ nếu buồng trứng không đủ khả năng sản xuất ra trứng khoẻ mạnh nữa thì có thể xin trứng.

+ Đối với nam giới nếu tinh hoàn không đủ khả năng sản xuất ra tinh binh khoẻ mạnh nữa thì có thể xin tinh trùng.

+ Mang thai hộ đối với phụ nữ (nếu tử cung không thể mang thai hoặc không an toàn để bản thân tự mang thai)

Phụ nữ được sinh ra với một số lượng trứng có hạn trong buồng trứng, được gọi là dự trữ buồng trứng. Dự trữ này giảm đi một cách tự nhiên khi phụ nữ có tuổi. Nhưng một số phương pháp điều trị hóa trị có thể hạ thấp nguồn dự trữ tự nhiên này hơn nữa.

Trứng ít đi khiến mang thai khó khăn hơn. Dự trữ buồng trứng thấp còn dẫn đến mãn kinh sớm, nghĩa là chả còn quả trứng nào nữa. Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm máu và siêu âm để kiểm tra dự trữ buồng trứng.

Nếu đã mắc phải hay đang có nguy cơ dự trữ buồng trứng thấp do điều trị ung thư, chuyên gia hỗ trợ sinh sản có thể đưa ra các lựa chọn bảo tồn khả năng sinh sản hoặc cải thiện khả năng mang thai, bao gồm:

• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Là một phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến, IVF sử dụng các loại thuốc đặc thù để kích thích buồng trứng sản xuất trứng. Những quả trứng này được thu thập và thụ tinh với tinh trùng trong phòng thí nghiệm. Nếu thành công, trứng sẽ phát triển thành bào thai. Sau đó, trứng sẽ được đưa lại vào tử cung của người phụ nữ để phát triển thành em bé.

• Trứng hiến tặng: Một biện pháp bảo tồn khả năng sinh sản là trữ trứng trước điều trị ung thư. Nếu đã không trữ trứng trước khi bắt đầu điều trị, nữ giới có thể sử dụng trứng hiến tặng. Trứng được hiến từ một người phụ nữ khác, được dùng để mang thai khi buồng trứng không còn trứng nữa. Trứng hiến được thụ tinh với tinh trùng trong phòng thí nghiệm, tinh trùng này có thể từ bạn đời của người bệnh hoặc người hiến tặng.

Trứng đã được thụ tinh, hay còn gọi là bào thai được đưa trở lại vào tử cung của người phụ nữ. Tử cung của người phụ nữ này phải đủ sức khoẻ để mang thai cho đến lúc sinh nở. Trước và sau khi nhận phôi, người bệnh sẽ phải dùng liệu pháp nội tiết.

Phương pháp dùng trứng hiến tặng cho phép em bé ít nhất mang gen của bố hoặc mẹ, trứng hiến có thể từ:

• Người thân
• Bạn bè
• Người hiến ẩn danh
• Người hiến đã biết từ một tổ chức

Trước khi được hiến trứng, người hiến bắt buộc phải tầm soát:

• Bệnh tật
• Nguy cơ bệnh di truyền
• Vấn đề tâm lý
• Bào thai hiến tặng: Tương tự như việc trữ trứng trước điều trị ung thư, phụ nữ có thể trữ bào thai trước điều trị. Điều trị vô sinh có thể tạo thêm bào thai, lúc này, các cặp đôi có thể hiến bào thai của họ, quy trình cũng giống hiến trứng. Bào thai hiến tặng được đưa vào tử cung của người phụ nữ mong con.

Em bé sinh ra từ bào thai hiến sẽ không mang gen di truyền của bố mẹ chọn phương pháp bào thai hiến tặng. Những biện pháp này cho phụ nữ cảm giác được làm mẹ.

Đôi khi, người phụ nữ có thể không có khả năng sinh nở, thậm chí việc mang thai còn nguy hiểm đối với nhiều người. Trong những trường hợp như vậy, nhờ ai khác mang thai hộ cũng là một giải pháp.

• Mang thai hộ: Mang thai hộ là khi tinh trùng của người bố về mặt sinh học được đưa vào cổ tử cung hoặc tử cung của người mang thai hộ, người sẽ mang em bé suốt thai kỳ. Đây được gọi là thụ tinh nhân tạo.
• Mẹ thay thế: Mẹ thay thế là người phụ nữ mang bào thai được kết hợp từ trứng của một người phụ nữ khác và tinh trùng từ bạn đời của cô ấy. Em bé sinh ra sẽ không mang gen của người mẹ thay thế.

Ở mỗi nơi luật pháp về mang thai hộ và mẹ thay thế lại khác nhau, điều quan trọng là nên tham khảo ý kiến luật sư khi ra quyết định chọn con đường này để có con.

• Tinh trùng hiến tặng: Một người đàn ông có thể trữ tinh trùng trước khi tiến hành điều trị ung thư, như một biện pháp bảo tồn khả năng sinh sản. Nếu chưa trữ tinh trùng trước khi điều trị, người đàn ông có thể dùng tinh trùng hiến tặng.

Tinh trùng hiến tặng được đưa đến ngân hàng tinh trùng từ một người đàn ông khoẻ mạnh khác, thường ẩn danh. Tuy nhiên, các ngân hàng tinh trùng thường lưu giữ các đặc điểm tiêu biểu của người hiến và sàng lọc tinh trùng phòng bệnh lây truyền. Đứa bé sinh ra sẽ mang gen của người hiến tặng.

• Lấy tinh trùng từ tinh hoàn (TESE): Một người đàn ông có thể không có tinh binh nào trong tinh dịch sau điều trị ung thư, nhưng có thể anh ấy vẫn có tinh trùng khoẻ mạnh trong tinh hoàn. Trong quá trình lấy tinh trùng từ tinh hoàn, bác sĩ sẽ lấy một phần nhỏ mô tinh hoàn.

Bất kì tế bào tinh trùng khoẻ mạnh nào tìm thấy trong phần mô này đều được sử dụng để tạo em bé, như tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm IVF hoặc đông lạnh để dùng trong tương lai. Phương pháp này không có tỷ lệ thành công cao bằng các phương pháp thu thập và trữ tinh trùng khác.

Bài viết tham khảo nguồn: cancer.net