Hen suyễn ở trẻ em cần phát hiện, điều trị sớm

Hen suyễn ở trẻ là một tình trạng rất phổ biến hiện nay, điều đáng lo ngại là bệnh đang có xu hướng ngày càng gia tăng. Nếu hen suyễn ở trẻ không được phát hiện và điều trị sớm bệnh có thể gây ra các tai biến làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ.

Hen suyễn hay còn gọi là hen phế quản, là một bệnh hô hấp mạn tính rất thường gặp ở trẻ em, đặc trưng bởi tình trạng viêm mạn tính đường dẫn khí. Khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích, phế quản người bệnh sẽ bị co thắt, phù nề, chứa đầy chất nhầy gây tắc nghẽn làm xuất hiện các triệu chứng như ho, khò khè, khó thở.

Yếu tố kích thích các đợt khởi phát hen suyễn ở trẻ em thường là do tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên như phấn hoa, lông thú, khói thuốc lá, hóa chất; do nhiễm trùng không khí, do thay đổi thời tiết,...

Các triệu chứng gợi ý trẻ bị hen suyễn:

• Trẻ bị ho tái đi tái lại nhiều lần, đặc biệt là ho nhiều về đêm. Ho là một phản ứng của cơ thể giúp đẩy các chất bài tiết hoặc các dị nguyên như khói, bụi, phấn hoa,... ra ngoài. Ho là triệu chứng của nhiều bệnh viêm đường hô hấp khác nhau nhưng nếu tình trạng ho kéo dài, ho đặc biệt nhiều vào ban đêm thì có thể là dấu hiệu của bệnh hen suyễn.
• Thở khò khè: Do phế quản bị phù nề, không khí qua phế quản bị cản trở tạo nên âm thanh khò khè. Đây được coi là dấu hiệu điển hình của hen suyễn.
• Khó thở, hơi thở rất nhanh và gấp: Trẻ bị khó thở do đường thở bị co hẹp, hiện tượng thở nhanh, thở gấp sẽ nặng hơn khi trẻ vận động như chạy bộ, leo cầu thang,...
• Mặt nhợt nhạt, ra mồ hôi: khi cơ thể không được cung cấp đủ lượng oxy trẻ sẽ có các dấu hiệu mặt nhợt nhạt, mệt mỏi, ra mồ hôi.

Trẻ em có tỉ lệ mắc bệnh hen cao gấp đôi so với người lớn (tỉ lệ mắc bệnh hen ở trẻ em là 10% so với người lớn là 5%). Nhóm trẻ em 12-13 tuổi ở nước ta có tỉ lệ mắc bệnh hen cao hàng đầu Châu Á và xu hướng ngày càng gia tăng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, hen suyễn ở trẻ có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Xẹp phổi: Đây là một biến chứng thường gặp, xuất hiện ở hơn 1/3 trẻ em nhập viện do hen phế quản. Khi hen được kiểm soát, tình trạng xẹp phổi sẽ được cải thiện.
• Giãn phế nang đa tiểu thùy: Ở bệnh nhân bị hen, sự đàn hồi của các phế nang sẽ giảm dần theo theo thời gian dẫn đến giảm thể tích khí thở ra, khí cặn tăng.
• Tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất: Bệnh hen phế quản làm các phế nang bị giãn rộng, tại các vùng phế nang bị giãn ít có mạch máu nuôi dưỡng, áp lực trong phế nang tăng, Khi phải làm việc nặng hoặc ho mạnh, phế nang dễ bị vỡ gây tràn màng phổi, tràn khí trung thất.
• Ngừng hô hấp kèm tổn thương não: tình trạng suy hô hấp kéo dài gây ra thiếu oxy não.
• Suy hô hấp: thường gặp ở các bệnh nhân hen cấp tính nặng hoặc hen ác tính. Bệnh nhân khó thở liên tục, tím tái, đôi lúc ngừng thở và phải được sự hỗ trợ của máy thở. Đây là một tình trạng nguy hiểm có thể gây tử vong.

Hen suyễn ở trẻ khó có thể điều trị khỏi hoàn toàn, tuy nhiên nếu bệnh được phát hiện sớm và tuân thủ theo điều trị của bác sĩ thì có thể kiểm soát được bệnh.

Cha mẹ cần nhận biết các dấu hiệu trẻ sắp lên cơn hen như trẻ ho, khò khè, khó thở, nặng ngực, thức giấc về đêm. Cho trẻ sử dụng các thuốc cắt cơn tác dụng nhanh dạng hít hoặc xông do bác sĩ hướng dẫn, sau đó cho trẻ nghỉ ngơi ít nhất 1 giờ.

Trường hợp thuốc cắt cơn không có tác dụng, tình trạng khó thở vẫn còn tiếp diễn, trẻ nói năng khó nhọc, trẻ phải ngồi thở, cánh mũi phập phồng, co kép vùng xung quanh xương sườn và cổ khi thở, môi và đầu ngón tay bị tím tái. Đây là tình trạng nguy kịch, phải nhanh chóng đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.

Sử dụng thuốc phòng ngừa hen lâu dài cho trẻ khi: bệnh hen của trẻ không được kiểm soát tốt, trẻ thường xuyên lên cơn hen > 1 lần trong tuần, trẻ bị thức giấc vì cơn hen hơn 2 lần trong tháng, trẻ phải dùng thuốc cắt cơn hen mỗi ngày, trẻ từng nhập viện vì cơn hen nặng. Các thuốc phòng ngừa hen hiện này thường là thuốc kháng viêm dạng hít, cần dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, thời gian dùng thuốc đủ dài để cải thiện tình trạng hen.

Ngoài ra, cần hạn chế các yếu tố kích thích có thể làm khởi phát cơn hen như: Không để vật nuôi trong nhà, tránh dùng các loại thuốc xịt như xịt muỗi, nước hoa, xịt phòng, không hút thuốc lá nơi gần trẻ. Nơi ngủ của trẻ cần được dọn dẹp ngăn nắp, sạch sẽ. Không cho trẻ ăn các thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đậu phộng, đồ chiên nướng,...

Hiện tại, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã có gói tầm soát hen cho những bệnh nhân mắc bệnh hen phế quản. Gói tầm soát bệnh hen phế quản của Vinmec giúp:

• Tầm soát phát hiện bệnh sớm để kịp thời kiểm soát và điều trị bệnh
• Thực hiện khám lâm sàng, hỏi tiền sử bệnh, đo chức năng hô hấp, khám tai mũi họng và sàng lọc hen phế quản.

Bất kỳ bệnh nhân nào cũng có thể sử dụng gói tầm soát hen này, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh hen phế quản bao gồm:

• Có cơn khò khè hoặc khò khè tái đi tái lại
• Ho thường xuyên đặc biệt tăng về đêm hoặc gần sáng gây thức giấc
• Có ho hoặc khò khè sau hoạt động thể lực
• Bị khó thở liên tục theo một mùa nào nhất định trong năm
• Có ho, khò khè hoặc khó thở sau tiếp xúc với dị nguyên đường hô hấp (bụi nhà, nấm mốc...) hoặc các chất kích ứng (sơn, dầu, nước hoa...)
• Từng bị cảm lạnh dẫn đến viêm phổi hoặc kéo dài trên 10 ngày
• Đã từng chẩn đoán hen nhưng không rõ ràng.

Khi đăng ký Gói tầm soát hen phế quản, khách hàng sẽ được:

• 01 lần khám có đặt hẹn trước với bác sĩ chuyên khoa Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng
• 01 lần thực hiện các xét nghiệm tầm soát:
• Đo chức năng hô hấp
• Đo FeNo
• Nội soi tai mũi họng
• Xét nghiệm dị nguyên

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City có đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, được trang bị đầy đủ các phương tiện thiết bị hiện đại để chẩn đoán xác định bệnh và xếp giai đoạn trước điều trị một cách hiệu quả nhất. Đặc biệt khi đến với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, bệnh nhân không cần phải chờ đợi lâu, thời gian khám nhanh gọn và được đội ngũ cán bộ y tế giàu kinh nghiệm hướng dẫn kỹ càng việc sử dụng các các thuốc, các loại bình phun- xịt được thiết kế đặc biệt, hướng dẫn thay đổi lối sống một cách tích cực giúp bệnh nhân có thể dễ dàng tuân thủ quản lý điều trị bệnh hen phế quản của mình.

Vì vậy khi có triệu chứng nghi ngờ hen phế quản, bệnh nhân nên đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, giúp hạn chế tối đa các cơn hen cấp có thể lấy đi sinh mạng của người bệnh bất cứ lúc nào.