Đau tức hạ sườn bên phải là biểu hiện của bệnh gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nội soi tiêu hóa, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đau tức hạ sườn bên phải là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh lý về gan, hoặc các bệnh ở cơ quan lân cận ở góc phần tư bên phải của bụng. Chúng ta không thể chủ quan với dấu hiệu đau này, hãy thăm khám để phát hiện chính xác đó là biểu hiện của bệnh gì để có hướng điều trị đúng đắn.

Đau tức hạ sườn là dấu hiệu bệnh lý của các cơ quan nằm trong khu vực gần gan, hoặc cũng có thể từ cơ quan cách xa hơn như túi mật, đường ruột, dây thần kinh liên sườn hoặc phổi. Tuy nhiên, phần lớn người có dấu hiệu đau tức hạ sườn bên phải đều mắc các bệnh lý về gan.

Các bệnh mạn tính về gan (xơ gan, ung thư gan,...) do viêm gan B, viêm gan C là hai bệnh lý gan thường gặp nhất hiện nay. Người bệnh sẽ có triệu chứng đau tức hạ sườn phải kèm theo chứng mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, khó tiêu, nôn và sụt cân nhanh chóng. Khi tình trạng bệnh trở nên nặng hơn, người bệnh sẽ có dấu hiệu vàng da, vàng mắt, nước tiểu chuyển màu vàng đậm,...

Bệnh xơ gan ngoài có dấu hiệu đau tức hạ sườn phải, người bệnh còn có thêm các triệu chứng rõ rệt khác như trướng bụng, phù nề, da, mắt vàng, chảy máu chân răng và suy giảm trí nhớ. Người có dấu hiệu xơ gan như vậy cần đi khám sớm nhất có thể để điều trị kịp thời, đặc biệt là khi xuất hiện các cơn đau tức hạ sườn phải ngày càng nhiều để có chẩn đoán sớm nhất.

Các bệnh viêm gan B, viêm gan C, xơ gan kể trên đều là nguồn căn dẫn đến bệnh ung thư gan. Khi các khối u ở gan phát triển sẽ gây nên hiện tượng chèn ép các mảng gan, khiến các cơn đau tức hạ sườn phải ngày càng trở nên dữ dội và kinh khủng. Cơn đau thậm chí có thể khiến người bệnh kiệt sức, mất ngủ, khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng thêm và thời gian sống của bệnh nhân cũng sẽ rút ngắn lại, thậm chí chỉ được tính bằng tháng.

Túi mật là bộ phận nằm ngay dưới bờ gan, với chức năng dự trữ dịch mật. Khi gặp các rối loạn sẽ hình thành sỏi mật, làm ngăn dòng chảy của mật ra khỏi túi, gây ứ tắc tạo nên những cơn đau bụng bên phải, nặng hơn sẽ đau cả vùng hạ sườn phải. Người bị đau hạ sườn phải do túi mật thường có những triệu chứng kèm theo như đầy trướng bụng, khó tiêu, chậm tiêu, biểu hiện rõ nhất khi ăn các thức ăn nhiều dầu mỡ. Cùng với đó, ở nhiều người sẽ có các cơn đau thượng vị, gây nhầm lẫn với bệnh đau dạ dày. Tuy nhiên nếu cơn đau càng tăng mạnh, kéo dài hơn 3 tiếng đồng hồ, kèm sốt cao, buồn nôn, nôn liên tục thì đây lại là triệu chứng của viêm túi mật cấp. Chúng ta cần hết sức để ý các triệu chứng của cơ thể nắm biết tình trạng bệnh, biết cơn đau hạ sườn phải là dấu hiệu của bệnh gì để chữa đúng cách.

Một số ít trường hợp bệnh nhân mắc bệnh ung thư túi mật, polyp túi mật cũng gây nên những cơn đau tức hạ sườn phải.

Những rối loạn và tổn thương ở đường ruột cũng là nguyên nhân đau hạ sườn bên phải. Đó có thể là dấu hiệu của bệnh viêm loét đại tràng, nhiễm khuẩn đường ruột, bệnh Crohn, viêm đường ruột, hội chứng ruột kích thích. Các cơn đau hạ sườn phải thường bắt đầu từ vùng bụng, lan dần sang hạ sườn, kèm theo triệu chứng tiêu chảy.

Viêm thận gây ra các cơn đau hạ sườn phải, với đặc điểm cơn đau xuất phát từ lưng, kéo lan xuống phần thân dưới cơ thể. Ngoài ra, các bệnh như nhiễm trùng thận, đường tiết niệu cũng gây ra đau hạ sườn bên phải. Sỏi thận hình thành gây kích thích, chèn dòng nước tiểu chảy từ thận, gây tắc nghẽn tạo ra các ổ viêm, là nguồn căn của các cơn đau hạ sườn phải.

Cơn đau hạ sườn bên phải thường âm ỉ kéo dài, khi hay đổi tư thế, ấn vào sườn thì thấy đau hơn là dấu hiệu của đau thần kinh liên sườn. Tình trạng đau này không quá nguy hiểm, chỉ cần biết cách vận động đúng cách và uống thuốc giảm đau theo chỉ định thì sẽ ổn định. Tuy nhiên, nếu đau dây thần kinh liên sườn do thứ phát thì cần được khám bác sĩ sớm và điều trị kịp thời.

Phổi thuộc phần ổ bụng, nhưng cơ hoành và phổi nằm ngay phía trên khu vực hạ sườn. Khi phổi có vấn đề, các dây thần kinh dẫn truyền cảm giác đau đến hạ sườn phải - gọi là đau xuất chiếu. Bởi vậy, khi phổi bị tổn thương sẽ có các cơn đau hạ sườn bên phải kèm các cơn ho nặng ngực.

Như vậy, đau tức hạ sườn bên phải có thể là biểu hiện của rất nhiều bệnh lý khác nhau. Nếu chúng ta không phát hiện, theo dõi và nắm rõ các triệu chứng đi kèm thì rất khó để biết đau hạ sườn bên phải do bệnh gì. Khi thấy cơn đau tức hạ sườn bên phải ghé thăm, cần đến các cơ sở y tế uy tín để khám và được chẩn đoán bệnh chính xác. Tại các bệnh viện, chúng ta sẽ được kết hợp các xét nghiệm, cận lâm sàng để đưa ra kết luận bệnh chính xác. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, khách hàng sẽ được thăm khám, điều trị các cơn đau tức hạ sườn bên phải bởi các bác sĩ chuyên khoa Nội giàu kinh nghiệm, cùng với sự hỗ trợ của các kỹ thuật y học hiện đại nhất hiện nay. Hãy liên hệ với Bệnh viện Vinmec để chấm dứt ngay cơn đau tức hạ sườn bên phải. Nếu người bệnh không kịp đến bệnh viện để khám và điều trị khi cơn đau quá dữ dội,chúng ta có thể áp dụng một số phương pháp sơ cứu tạm thời sau đây:

• Uống nước ấm, nước trái cây, nghỉ ngơi ở tư thế thoải mái.
• Lấy khăn ấm chườm quanh vùng hạ sườn khi quá đau tức.
• Không sử dụng thuốc giảm đau khi chưa có chỉ định của bác sĩ.