Sốc tim điều trị và theo dõi thế nào?

Khi bị sốc tim, việc điều trị cần nhanh chóng, hỗ trợ huyết động để phòng ngừa các rối loạn và suy chức năng cơ quan, giải quyết lý do gây sốc tim, hỗ trợ chức năng tim và hồi sức cơ bản.

Sốc tim (hay còn gọi là shock tim) là tình trạng giảm cung lượng tim và không đáp ứng được nhu cầu oxy cho các mô của cơ thể. Khi bị sốc tim, huyết áp tâm thu người bệnh thường < 80 mmHg khi không có thuốc vận mạch và kéo dài ít nhất > 30 phút. Đồng thời, người bệnh có dấu hiệu xanh tái, khó thở, mạch nhanh, tụt huyết áp, vã mồ hôi...

Nguyên nhân sốc tim thường là do các bệnh về tim như: Giảm sức co bóp cơ tim (trong bệnh thiếu máu cục bộ cơ tim, cơ tim do nhiễm khuẩn hoặc virus, cơ tim do ngộ độc...); tăng hậu gánh (trong bệnh tắc động mạch phổi nặng, hẹp động mạch chủ); ép tim cấp do tràn dịch màng ngoài tim cấp; tổn thương cơ học của tim, rối loạn nhịp tim.

Khi bị sốc tim điều trị cần nhanh chóng, hỗ trợ huyết động để phòng ngừa các rối loạn và suy chức năng cơ quan, giải quyết lý do gây sốc tim, hỗ trợ chức năng tim, hồi sức cơ bản. Phương pháp điều trị chủ yếu như sau:

Xử trí ban đầu:

• Xác định chính xác tình trạng shock tim, đồng thời giảm tối đa các gắng sức, thiết lập đường truyền tĩnh mạch, hỗ trợ thở oxy.
• Điện tim, xác định chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp, dùng thuốc tiêu sợi huyết trong trường hợp vận chuyển đến trung tâm can thiệp mạch gần nhất trên 3 giờ.
• Hồi sức dịch để cải thiện vi tuần hoàn và tăng cung lượng tim. Nếu thiếu lượng lớn dịch trong lòng mạch thì sử dụng dung dịch keo. Nếu giảm albumin máu thì dùng dung dịch albumin sử dụng trong các trường hợp giảm albumin máu.
• Dùng thuốc vận mạch để huyết áp tối đa ở mức trên 90 mmhg. Dùng thuốc giãn mạch để giảm hậu gánh dẫn đến cung lượng tim tăng và cải thiện tưới máu vi tuần hoàn, chuyển hóa tế bào ở bệnh nhân shock tim.

Biện pháp hỗ trợ cơ học:

• Tim phổi nhân tạo: Mục đích là duy trì huyết động nhân tạo thay thế chức năng co bóp của cơ tim, tạo điều kiện cho cơ tim được nghỉ ngơi để hồi phục. Phương pháp này dùng trong trường hợp sốc tim do bệnh lý cơ tim, tắc mạch phổi nặng, rối loạn dẫn truyền chưa hồi phục.
• Bơm bóng ngược dòng động mạch chủ: Phương pháp này sử dụng trong trường hợp sốc tim do bệnh lý cơ tim, tắc mạch phổi nhằm giảm hậu gánh và tăng tưới máu mạch vành.
• Dùng máy sốc tim: Máy sốc tim là gì? Máy sốc tim là thiết bị có nhiều chức năng dùng trong phẫu thuật, hồi sức tích cực,... Việc sử dụng máy sốc tim thường đơn giản, tác dụng nhanh nên luôn được sử dụng trong nhiều trường hợp điều trị, cấp cứu một số bệnh tim mạch.

Điều trị nguyên nhân:

• Nguyên nhân do nhồi máu cơ tim: Xét chỉ định tái tưới máu cơ tim nếu nhồi máu cơ tim gây sốc tim trong 6 giờ đầu.
• Nguyên nhân tắc động mạch phổi lớn: Duy trì ổn định áp lực tĩnh mạch trung tâm. Dùng dobutamin và noradrenalin để tăng huyết áp.
• Ép tim cấp do tràn dịch màng ngoài tim: Chỉ định truyền dịch gây tăng áp lực tĩnh mạch trung tâm, sau đó dẫn lưu dịch màng ngoài tim và điều trị nguyên nhân.
• Sốc do tổn thương cơ học tim: Trường hợp này cần mổ cấp cứu.
• Sốc do loạn nhịp tim: Nguyên nhân do loạn nhịp thì cần điều trị loạn nhịp. Xem xét chỉ định sử dụng máy sốc tim khi cơn nhịp nhanh gây nên tụt huyết áp.

Một số biện pháp khác:

• Kiểm soát tốt các rối loạn nhịp tim kèm theo: Sử dụng máy sốc tim, đặt máy tạo nhịp tạm thời.
• Điều chỉnh các thăng bằng các rối loạn điện giải và kiềm toan.
• Sử dụng vitamin B1 nếu nghi ngờ viêm cơ tim do thiếu vitamin B1, corticoid nếu nghi ngờ tổn thương cơ tim do miễn dịch.