Các triệu chứng đột quỵ ở phụ nữ

1. Đột quỵ ở phụ nữ có phổ biến không?

Trên thế giới mỗi năm có khoảng 800.000 người Mỹ bị đột quỵ. Tình trạng này xảy ra khi vỡ mạch máu hoặc một cục máu đông gây tắc nghẽn khiến lưu lượng máu đến não bị ảnh hưởng. Hàng năm, có khoảng 140.000 người tử vong do các biến chứng liên quan đến đột quỵ.

Mặc dù nam giới là đối tượng dễ có khả năng bị đột quỵ hơn, nhưng phụ nữ lại có nguy cơ tử vong vì tình trạng này cao hơn. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) ước tính, cứ 5 phụ nữ Mỹ thì có 1 người bị đột quỵ, và gần 60% trong số đó không qua khỏi. Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ 3 đối với phụ nữ Mỹ. Có nhiều lý do khiến phụ nữ dễ bị đột quỵ:

• Phụ nữ sống lâu hơn nam giới và tuổi tác là một trong những yếu tố nguy cơ cao dẫn đến đột quỵ;
• Phụ nữ có nhiều khả năng bị huyết áp cao;
• Mang thai và tránh thai cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ ở phụ nữ.

Càng có nhiều kiến thức về triệu chứng đột quỵ ở phụ nữ càng giúp bạn phòng tránh hiệu quả và chủ động nhận được nhiều trợ giúp khi cần hơn. Với đột quỵ, điều trị nhanh chóng là yếu tố then chốt giúp xác định người bệnh sẽ tàn tật hay phục hồi.

2. Phụ nữ bị đột quỵ có triệu chứng gì?

Phụ nữ bị đột quỵ có thể xuất hiện các triệu chứng không thường xảy ra ở nam giới. Chúng có thể bao gồm:

• Buồn nôn hoặc nôn mửa;
• Co giật;
• Nấc cụt;
• Khó thở;
• Cảm giác đau;
• Ngất xỉu hoặc mất ý thức.

Vì những triệu chứng này chỉ xảy ra với phụ nữ nên khi xảy ra ít người có thể nhận biết và liên tưởng chúng ngay lập tức với đột quỵ. Sự chậm trễ này có thể ảnh hưởng đến việc điều trị và gây cản trở tới quá trình hồi phục.

Nếu là phụ nữ và không chắc liệu các triệu chứng của mình có phải là của đột quỵ hay không, bạn vẫn nên liên hệ tới các đơn vị cấp cứu tại địa phương. Sau khi nhân viên y tế đến hiện trường, họ có thể đánh giá các triệu chứng của bạn và thực hiện điều trị cấp cứu nếu cần.

Ngoài ra, những hành vi bất thường, chẳng hạn như buồn ngủ đột ngột, cũng có thể là dấu hiệu của đột quỵ. Các bác sĩ lâm sàng gọi tập hợp những triệu chứng này là “Thay đổi trạng thái tâm thần” (Altered mental status - AMS) . Các triệu chứng này bao gồm:

• Không phản hồi lại các kích thích;
• Mất phương hướng;
• Hoang mang;
• Thay đổi hành vi đột ngột;
• Kích động;
• Ảo giác.

Trong một nghiên cứu năm 2009, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng thay đổi trạng thái tinh thần là triệu chứng đột quỵ phi truyền thống phổ biến nhất. Khoảng 23% phụ nữ và 15% nam giới được xác nhận tình trạng thay đổi tâm thần của họ có liên quan đến đột quỵ. Mặc dù cả nam giới và phụ nữ đều có thể bị ảnh hưởng, nhưng phụ nữ có có tỷ lệ trải qua ít nhất một triệu chứng đột quỵ phi truyền thống cao hơn nam giới đến 1,5 lần.

3. Các triệu chứng đột quỵ thường gặp

Nhiều triệu chứng chung của đột quỵ xuất hiện như nhau ở cả nam và nữ. Đột quỵ thường rất đặc trưng bởi biểu hiện khó nói hoặc không hiểu lời nói, căng thẳng và dễ nhầm lẫn. Các triệu chứng phổ biến nhất của đột quỵ là:

• Đột ngột nhìn khó ở một hoặc cả hai mắt;
• Đột ngột tê hoặc yếu mặt và các chi, rất có thể ở một bên cơ thể;
• Đột ngột gặp khó khăn khi nói hoặc hiểu, dễ nhầm lẫn;
• Đau đầu đột ngột và dữ dội mà không rõ nguyên nhân;
• Chóng mặt đột ngột, đi lại khó khăn, mất khả năng thăng bằng hoặc phối hợp.

Một nghiên cứu năm 2003 cho thấy rằng phụ nữ thường giỏi trong việc xác định chính xác các dấu hiệu của đột quỵ. Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa với việc họ biết cách xử lý nhanh chóng và biết khi nào cần gọi dịch vụ cấp cứu.

Khi nhắc đến một cơn đột quỵ, mỗi giây mỗi phút đều có giá trị. Thời gian chờ đợi để gọi dịch vụ cấp cứu địa phương càng lâu, thì khả năng đột quỵ sẽ dẫn đến tổn thương não hoặc tàn tật càng cao.

4. Điều trị phục hồi đột quỵ ở phụ nữ

Sau khi sơ cấp cứu và điều trị khẩn cấp, quá trình hồi phục đột quỵ sẽ diễn ra khi người bệnh thấy đỡ hơn. Việc phục hồi có thể bao gồm vật lý trị liệu, trị liệu ngôn ngữ và liệu pháp vận động để giúp người bệnh khôi phục các kỹ năng nhận thức.

Các y tá và điều dưỡng có thể hướng dẫn bệnh nhân cách đánh răng, tắm, đi bộ hoặc thực hiện các hoạt động thể chất khác. Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ trải qua cơn đột quỵ thường hồi phục chậm hơn so với nam giới.

Bệnh nhân nữ cũng có khả năng cao gặp phải các vấn đề sau:

• Các biến chứng liên quan đến đột quỵ;
• Suy giảm hoạt động sống hàng ngày;
• Lo âu, phiền muộn;
• Sự mệt mỏi;
• Suy giảm tinh thần;
• Giảm chất lượng cuộc sống.

Điều này có thể là do ít hoạt động thể chất trước đột quỵ hoặc có các triệu chứng trầm cảm.

5. Cách để phụ nữ ngăn ngừa đột quỵ trong tương lai

Mỗi năm, số phụ nữ tử vong vì đột quỵ cao gấp đôi so với số phụ nữ tử vong vì ung thư vú. Đó là lý do phải luôn cảnh giác về mọi dấu hiệu của sức khỏe. Để ngăn ngừa đột quỵ trong tương lai, bạn có thể:

• Tuân thủ một chế độ ăn uống cân bằng;
• Duy trì cân nặng hợp lý;
• Tập thể dục thường xuyên;
• Bỏ thuốc lá;
• Tham gia một sở thích, ví dụ như đan lát, thiền hoặc yoga để giúp kiểm soát căng thẳng tốt hơn.

Phụ nữ cũng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung vì các yếu tố nguy cơ riêng mà họ phải đối mặt. Điều này có nghĩa là:

• Theo dõi huyết áp trong và sau khi mang thai;
• Tầm soát rung nhĩ (AFib) nếu trên 75 tuổi;
• Kiểm tra huyết áp cao trước khi tránh thai.

Khả năng phục hồi sau đột quỵ có thể khác nhau ở mỗi người. Kiên trì tập vật lý trị liệu có thể giúp người bệnh dần khôi phục lại những kỹ năng đã mất. Một số người có thể học lại cách đi bộ hoặc nói chuyện chỉ trong vòng vài tháng, những người khác có thể cần thêm thời gian để hồi phục. Trong thời gian này, người bệnh phải được theo dõi phục hồi chức năng và duy trì một lối sống lành mạnh. Điều này có thể giúp phụ nữ ngăn ngừa đột quỵ tái phát trong tương lai.

Nguồn tham khảo: healthline