Biến chứng của viêm túi thừa đại tràng

Bài viết được Tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Vũ Văn Quân, Phó trưởng khoa ngoại, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Tại phương Tay, một nửa số người trên 60% mắc bệnh túi thừa, nhưng chỉ có 10% -25% số người tiếp tục bị viêm túi thừa. Viêm túi thừa thường phát triển khi đầu ra chất thải ở các túi bị chặn lại, sự ứ đọng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và gây nhiễm trùng. Viêm lan rộng ra tổ chức mỡ xung quanh, đôi khi thủng túi thừa dẫn tới hình thành ổ áp xe hoặc viêm phúc mạc. Trường hợp hiếm có thể hình thành đường rò đại tràng với bàng quang, vòi trứng, tử cung, âm đạo.

Các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra do viêm túi thừa. Hầu hết trong số chúng là kết quả của sự phát triển của một vết rách hoặc thủng thành ruột. Nếu điều này xảy ra, chất thải đường ruột có thể rò rỉ ra khỏi ruột và vào khoang bụng xung quanh gây ra các vấn đề sau:

Viêm túi thừa có thể gây hoại tử túi thừa, các chất tiêu hóa ở đại tràng tràn vào khoang bụng, dẫn đến viêm phúc mạc. Viêm phúc mạc là một cấp cứu ngoại khoa đòi hỏi phải phẫu thuật ngay lập tức để làm sạch khoang bụng. Một phần của đại tràng bị vỡ có thể cần phải được loại bỏ. Nếu viêm phúc mạc không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị tử vong.

Viêm túi thừa có thể tiến triển dẫn đến áp xe (một quả bóng mủ).

Nếu ổ áp xe nhỏ có thể được điều trị thành công bằng kháng sinh. Nếu nó có kích thước lớn hoặc không đáp ứng với điều trị, các bác sĩ sẽ cần phải phẫu thuật dẫn lưu mủ và thậm chí có thể cần phải loại bỏ một số mô ruột bị tổn thương.

Nhiễm trùng có thể dẫn đến sẹo đại tràng, và mô sẹo có thể gây ra tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. Một tắc nghẽn một phần không cần phẫu thuật khẩn cấp. Tuy nhiên, phẫu thuật là cần thiết với sự tắc nghẽn hoàn toàn.

Chảy máu túi thừa không phải là phổ biến, chỉ xảy ra ở khoảng 17% những người bị viêm túi thừa mãn tính. Tình trạng này thường không đau và chảy máu thường tự dừng lại. Nhưng trong những trường hợp hiếm hoi, chảy máu có thể đủ nghiêm trọng để yêu cầu truyền máu hoặc phẫu thuật. Nếu bạn bị chảy máu, liên hệ với bác sĩ của bạn ngay lập tức.

Lỗ rò là sự hình thành đường tắt bất thường giữa hai cơ quan. Trong viêm túi thừa đại tràng, lỗ rò có thể được hình thành và thường nối đại tràng với bàng quang, ruột non hoặc âm đạo. Các triệu chứng như: có không khí hoặc phân trong nước tiểu, đau khi đi tiểu hoặc tiết dịch âm đạo bất thường.

Sau một đợt viêm túi thừa đột ngột, có khoảng 14% người bệnh có nguy cơ phát triển lỗ rò. Khi phát hiện có lỗ rò thường người bệnh phải phẫu thuật để điều trị tình trạng này và để tránh các biến chứng nặng hơn .

Lão hóa và di truyền là những yếu tố chính trong sự phát triển của bệnh túi thừa và viêm túi thừa , nhưng chế độ ăn uống cũng đóng một vai trò quan trọng. Một chế độ ăn ít chất xơ và nhiều thực phẩm tinh chế có thể làm tăng nguy cơ. Thật vậy, trong các xã hội phương Tây, ước tính khoảng 10% số người trên 40 tuổi cuối cùng mắc bệnh túi thừa ; con số này đạt ít nhất 50% ở những người trên 60 tuổi. Viêm túi thừa sẽ xảy ra ở khoảng 10% -25% những người mắc bệnh túi thừa.

Mặc dù điều đó chưa được chứng minh, một số nhà nghiên cứu nghĩ rằng nếu bạn thường xuyên bị táo bón và thường bị căng thẳng khi đi tiêu, bạn có thể tạo đủ áp lực trong thành ruột để làm suy yếu chúng và bắt đầu phát triển túi túi thừa. Một trường phái khác là không đủ chất xơ trong chế độ ăn uống. Việc thiếu chất xơ dẫn đến tăng căng thẳng thành ruột để di chuyển phân qua đại tràng. Điều đó sau đó gây ra áp lực cục bộ gia tăng dẫn đến sự hình thành các túi tại các điểm yếu trong thành đại tràng. Áp lực tăng cùng với thức ăn không tiêu hóa bắt được trong các túi này có thể ăn mòn thành túi thừa, gây viêm và nhiễm trùng vi khuẩn, có thể dẫn đến viêm túi thừa.

Những người đã từng mắc viêm túi thừa đại tràng cấp có nguy cơ biến chứng cao hơn nhóm khác. Sau khoảng 5 đến 10 năm sau lần bùng phát đầu tiên, nguy cơ biến chứng lần thứ hai là khoảng 50%.

Cách tốt nhất để tránh biến chứng nghiêm trọng của viêm túi thừa đại tràng là đến gặp bác sĩ tiêu hóa ngay sau khi nhận thấy các triệu chứng, làm theo hướng dẫn điều trị và tiếp tục kiểm tra thường xuyên.

Hầu hết bệnh nhân mắc bệnh túi thừa có tối thiểu hoặc không có triệu chứng và không cần điều trị cụ thể. Một chế độ ăn nhiều chất xơ và chất bổ sung chất xơ được khuyến nghị để ngăn ngừa táo bón và hình thành nhiều túi thừa.

Khi các triệu chứng viêm túi thừa - đau bụng, sốt, ... nếu là nhẹ, thuốc kháng sinh uống thường là đủ. Khi đau nặng hơn, chế độ ăn lỏng để cho phép đại tràng và ruột phục hồi cũng có thể được chỉ định. Khi cơn đau ngày càng nghiêm trọng, hoặc khi bị sốt cao hoặc không thể uống chất lỏng, có thể cần phải nằm viện, cùng với kháng sinh tiêm tĩnh mạch và không ăn hoặc uống trong vài ngày.

Viêm túi thừa không đáp ứng với điều trị nội khoa cần phẫu thuật. Phẫu thuật thường bao gồm dẫn lưu mủ và loại bỏ đoạn đại tràng có chứa túi thừa. Cắt bỏ túi thừa chảy máu là cần thiết cho bệnh nhân chảy máu kéo dài. Phẫu thuật cũng có thể cần thiết cho bất kỳ túi thừa nào ăn mòn vào bàng quang, gây nhiễm trùng nước tiểu nặng, tái phát và đi qua khí trong khi đi tiểu, và để điều trị tắc nghẽn đường ruột.