Hiệu quả của các phương pháp hỗ trợ cắt niêm mạc qua nội soi

Bài viết bởi Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Cắt bỏ niêm mạc nội soi (EMR) là một kỹ thuật được mô tả là an toàn và chủ yếu được sử dụng để loại bỏ các tổn thương lớn hơn (> 1cm) của đường tiêu hóa, chỉ giới hạn ở các lớp bề mặt như niêm mạc và dưới niêm mạc. Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi có thể được sử dụng để loại bỏ các tổn thương lành tính, tiền ác tính và ác tính sớm (còn gọi là ung thư sớm) (T1N0), có thể ngăn ngừa sự cần thiết phải can thiệp phẫu thuật.

Trong thực quản, kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi có thể được sử dụng để loại bỏ các khối u ác tính bề mặt (ung thư sớm) cũng như chứng loạn sản cấp độ cao liên quan đến Barrett và ung thư biểu mô trong niêm mạc. Đối với khối u liên quan đến Barrett thực quản, Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi có thể được sử dụng như một phương thức đơn độc để loại bỏ các tổn thương ung thư hoặc có thể được sử dụng kết hợp với kỹ thuật bóc tách để loại bỏ các phân đoạn lớn của Barrett.

Một nghiên cứu gần đây đánh giá hiệu quả của việc cắt bỏ hoàn toàn Barrett và khối u liên quan của nó thông qua kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi , cho thấy rằng khối u với các đặc điểm nguy cơ cao, chẳng hạn như xâm lấn dưới niêm mạc, biệt hóa kém, thâm nhiễm bạch huyết hoặc mạch máu, đã được loại bỏ hoàn toàn ở 98,8% bệnh nhân. Tỷ lệ tái phát trong nghiên cứu này được phát hiện là rất thấp (1,4%) đối với cả tổn thương ung thư và loạn sản cao. Các nghiên cứu đã so sánh các kỹ thuật hỗ trợ cột thắt tổn thương trước để loại bỏ khối u liên quan đến Barrett và cho thấy rằng kỹ thuật hỗ trợ thắt này làm giảm nhẹ thời gian của thủ thuật, tuy nhiên cả hai kỹ thuật đều có hiệu quả như nhau và có tỷ lệ tương tự các sự kiện bất lợi.

Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi cũng có thể được sử dụng để loại bỏ ung thư biểu mô tế bào vảy bề mặt (SCC) trong thực quản. Nhiều nghiên cứu đã đánh giá hiệu quả của Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi trên SCC, tỷ lệ tái phát thấp tới 0,3% ở các tổn thương nhỏ hơn 20 mm.

Đại tràng phần lớn là khu vực phổ biến nhất của đường tiêu hóa, nơi Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi được sử dụng và thường được thực hiện bằng kỹ thuật hỗ trợ tiêm nâng. Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng tỷ lệ tái phát tại chỗ để loại bỏ các tổn thương phẳng thấp tới 3% khi loại bỏ từng khối nhưng lên đến 20% khi loại bỏ từng phần.

Sau khi nội soi điều trị được thực hiện lần 2 tại các khu vực này, với kỹ thuật đốt bằng Argon plasma APC, kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi hoặc cả hai, tỷ lệ tái phát là 21%, tuy nhiên tỷ lệ loại trừ 91,4% cuối cùng đã đạt được với trung bình 1,2 lần điều trị. Người ta đề xuất rằng những bệnh nhân có tổn thương lớn hơn 15 mm và đã cắt bỏ từng mảng, nên nội soi đại tràng lặp lại trong 6-12 tháng để đánh giá khả năng tái phát.

Thật thú vị, khi Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi hỗ trợ tiêm được so sánh với kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi dưới nước, nó được tìm thấy các tổn thương tái phát đã được loại bỏ tốt hơn đáng kể bằng cách sử dụng kỹ thuật dưới nước (88,9% so với 31,8%) với thời gian theo dõi 30 tháng. Tái phát thường thấy nhất ở những bệnh nhân có polyp lớn hơn 40 mm. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu khác gần đây với kích thước polyp trung bình là 30mm, ung thư biểu mô tuyến xâm lấn được tìm thấy ở 6 polyp (3,4%), 5 trong số đó được điều trị thành công bằng Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi.

Như đã đề cập trước đây, các tổn thương đại tràng không nâng lên được khi tiêm vào khoang dưới niêm mạc sẽ không được nâng lên vì điều này có thể cho thấy sự xâm lấn vào các lớp sâu hơn của thành ruột. Tuy nhiên, nếu cho rằng tổn thương không thể nâng lên được là do xơ hóa thứ phát sau can thiệp trước đó, người ta nhận thấy rằng những tổn thương này có thể được loại bỏ thông qua Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi .

Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi là một kỹ thuật nội soi rất hữu ích và an toàn để loại bỏ các tổn thương ác tính giai đoạn đầu và tiền ác tính lớn hơn của đường tiêu hóa. Trước khi xem xét Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi , điều quan trọng là phải lựa chọn tổn thương phù hợp. Đánh giá cận cảnh qua nội soi để khoanh vùng tổn thương, kích thước (> 1 cm) và xác định độ sâu tổn thương là bắt buộc. Siêu âm qua nội soi EUS có thể được sử dụng, nếu cần, để phân giai đoạn tổn thương và xác định thêm độ sâu của niêm mạc.

Các kỹ thuật điều chỉnh có thể được sử dụng cùng với kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi để loại bỏ thêm hoặc cắt bỏ mô còn sót lại. Tổn thương lớn hơn 1,5 hoặc 2 cm nên được cắt bỏ từng mảng. Tuy nhiên, cần theo dõi sát quá trình nội soi đại tràng, đặc biệt nếu tổn thương được cắt bỏ từng mảng vì điều này có nguy cơ tái phát cao hơn. Tác dụng ngoại ý thường gặp nhất là chảy máu và nếu tổn thương được coi là có nguy cơ cao, nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa hoặc các phương pháp cầm máu thông thường nếu xảy ra chảy máu sau phẫu thuật.

Tài liệu tham khảo

1. Constantine Melitas, Serge A. Sorser, Douglas G. Adler, Endoscopic Mucosal Resection (Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi ), Frontiers in endoscopy, series #43, practicalgastro
2. Binmoeller K.F., Bohnacker S., Seifert H., et al. Endoscopic snare excision of “giant” colorectal polyps. Gastrointest Endosc. 1996 Mar; 43(3): 183–188.
3. Walsh R.M., Ackroyd F.W., Shellito P.C.. Endoscopic resection of large sessile colorectal polyps. Gastrointest Endosc. 1992 May-Jun; 38(3): 303–309.