Các kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi Phần 1

Bài viết bởi Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Cắt bỏ niêm mạc nội soi (EMR) là một kỹ thuật được mô tả là an toàn và chủ yếu được sử dụng để loại bỏ các tổn thương lớn hơn (> 1cm) của đường tiêu hóa, chỉ giới hạn ở các lớp bề mặt như niêm mạc và dưới niêm mạc. Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi có thể được sử dụng để loại bỏ các tổn thương lành tính, tiền ác tính và ác tính sớm (còn gọi là ung thư sớm) (T1N0), có thể ngăn ngừa sự cần thiết phải can thiệp phẫu thuật.

Có ba kỹ thuật chính cho Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi: kỹ thuật tiêm, kỹ thuật sử dụng nắp chụp và kỹ thuật sử dụng thắt bằng vòng thun. Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi dưới nước là một kỹ thuật gần đây hơn, cũng được thực hiện bởi một số bác sĩ nội soi.

Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi hỗ trợ tiêm là một kỹ thuật bao gồm tiêm một chất dưới niêm mạc để tách niêm mạc khỏi lớp dưới niêm mạc để cho phép cắt bỏ tổn thương mà không xâm nhập vào các lớp sâu hơn của đường tiêu hóa nhằm giảm nguy cơ thủng. Điều này cũng cho phép loại bỏ các tổn thương từng khối, tùy thuộc vào kích thước của tổn thương. Điều quan trọng là phải tiêm và nâng mặt gần của tổn thương trước vì nếu không làm như vậy tổn thương có thể bị lệch thành vị trí xa ống nội soi gây cản trở nhìn và đặt ở vị trí không thuận lợi cho việc cắt bỏ.

Việc không nâng lên của một tổn thương có thể là một yếu tố dự báo cho sự xâm lấn sâu hơn và không được chỉ định để loại bỏ thông qua Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi. Tuy nhiên, việc không nâng cũng có thể xảy ra nếu tổn thương đã được điều trị hoặc can thiệp trước đó. Nếu việc không nâng được cho là do thao tác trước đối với tổn thương, thì có thể thử Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi .

Sau khi tổn thương được nâng lên đầy đủ, việc cắt bỏ sẽ được thực hiện bằng cách sử dụng một chiếc thòng lọng điện (Snare) với đốt điện. Nếu kích thước tổn thương không thể cắt bỏ được, nó có thể được loại bỏ từng phần bằng cách bắt đầu một cách có hệ thống ở một rìa và sau đó là tác động trên toàn bộ tổn thương. Bác sĩ nội soi phải hết sức cẩn thận để đảm bảo không còn sót lại các mô nhỏ còn sót lại vì chúng có thể trở nên khó loại bỏ. Trước khi cắt bỏ từng phần của polyp, phần được cắt sau đó nên được nâng ra khỏi niêm mạc để giúp ngăn ngừa tổn thương cho lớp cơ niêm. Nên tiếp tục phẫu thuật cho đến khi lớp cơ niêm lộ ra ngoài. Phần còn lại của mô u tuyến có thể được loại bỏ bằng các phương pháp thông thường để cắt polyp như kiềm sinh thiết hoặc thòng lọng, tuy nhiên, mô còn sót lại cũng có thể được xử lý bằng đốt đông máu argon plasma (APC), các dạng đông máu đơn cực thay thế, hoặc có thể kết hợp các phương pháp này.

Kỹ thuật hỗ trợ bằng nắp chụp (CAP) cũng bắt đầu bằng việc tiêm một dung dịch vào khoang dưới niêm mạc tương tự như kỹ thuật hỗ trợ tiêm. Tuy nhiên, một nắp chụp được đặt ở cuối ống nội soi để cho phép hút toàn bộ tổn thương hoặc một phần tổn thương vào nắp. Một thiết bị đốt điện, chẳng hạn như một cái thòng lọng điện, được đặt vào vị trí trước khi rút tổn thương vào nắp và được sử dụng để cắt lại phần đã được hút vào CAP của tổn thương.

Có sẵn các loại mũ, bao gồm một thiết bị đốt điện, thường là một cái thòng lọng , được gắn vào chúng. Quá trình này được lặp lại cho đến khi vết thương được cắt hoàn toàn. Những chiếc nắp chụp có sẵn bằng nhựa và có hình trụ để lắp vào phần cuối của ống nội soi tương tự như những chiếc nắp chụp được sử dụng để thắt tĩnh mạch thực quản dãn.

Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi bằng vòng thun là một kỹ thuật không cần tiêm thuốc vào khoang dưới niêm mạc. Như trong kỹ thuật có nắp chụp hỗ trợ, một nắp được đặt trên phần cuối của ống nội soi. Tuy nhiên, nắp được sử dụng với kỹ thuật này được trang bị một dây buộc. Tổn thương được thu lại vào nắp bằng cách dùng lực hút. Sau đó, một dải băng được triển khai trên tổn thương để điều chỉnh phần được cắt bỏ. Sau đó, một thiết bị đốt điện được sử dụng để cắt lại vùng thắt nút. Bộ thắt vòng thun của kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi cho phép luồn một cái thòng lọng qua kênh làm việc của ống nội soi mà không cần tháo nắp thắt. Nắp thường được trang bị sáu vòng thun.

Kỹ thuật cắt niêm mạc qua nội soi dưới nước được thực hiện bằng cách bơm đầy nước vào đường tiêu hóa, về mặt lý thuyết cho phép tổn thương tự nâng cao hoặc nổi. Người ta đã giả thuyết rằng điều này cho phép tổn thương tự tách ra khỏi các lớp sâu hơn của đường tiêu hóa và do đó về mặt lý thuyết cho phép cắt bỏ với ít nguy cơ bị thương hoặc thủng hơn. Tuy nhiên, phương pháp này được cho là có giảm nguy cơ hình thành các tế bào ác tính vào các lớp sâu hơn của niêm mạc sau khi cắt bỏ. Hơn nữa, người ta đã công nhận rằng kỹ thuật này cũng có thể làm giảm sự hình thành xơ hóa tại khu vực cắt bỏ, làm cho các tổn thương tái phát dễ dàng thao tác hơn.

Mời quý vị đọc tiếp: Các kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc qua nội soi Phần 2