Thuốc mỡ Ketoconazole có đặc điểm gì?

Ketoconazole là hoạt chất chống nấm thuộc nhóm dẫn xuất Imidazole. Ketoconazole có nhiều dạng sử dụng khác nhau, trong đó có đường dùng bôi ngoài da. Vậy thuốc mỡ Ketoconazole trị nấm gì và sử dụng như thế nào?

1. Thuốc mỡ Ketoconazol là gì?

Thuốc mỡ Ketoconazole dùng theo đường bôi ngoài da có thành phần bao gồm:

Hoạt chất chính: Ketoconazole hàm lượng 0.1g;
Một số tá dược vừa đủ 5g như Disodium edetate, Sodium metabisulfite, Polysorbate 80, Vaseline, Cetostearyl alcohol, Dầu Paraffin, Glycerine, Propylene glycol, Nước tinh khiết.

Hoạt chất Ketoconazole là một dẫn chất của Imidazole với hoạt tính kháng nấm mạnh, đặc biệt là các chủng vi nấm gây bệnh ngoài da như chủng Epidermophyton floccosum, Trichophyton, Microsporum và một số loài nấm men. Tác dụng của thuốc Ketoconazole bôi ngoài da đặc biệt nổi bật trên chủng nấm Pityrosporum. Về mặt cơ chế tác dụng, Ketoconazol ức chế sinh tổng hợp ergosterol và đồng thời làm thay đổi cấu tạo các thành phần lipid khác trên màng tế bào của vi nấm.

2. Chỉ định của thuốc Ketoconazole bôi ngoài da

Thuốc mỡ Ketoconazole được chỉ định trong những trường hợp sau:

Thuốc mỡ Ketoconazole trị nấm da, bao gồm các dạng nấm thân mình (như lác, hắc lào), nấm bẹn, nấm bàn tay, nấm bàn chân;
Điều trị nhiễm nấm Candida ở da và lang ben;
Đồng thời, thuốc mỡ Ketoconazole còn sử dụng trong quá trình điều trị viêm da tiết bã, một bệnh lý liên quan đến sự hiện diện của vi nấm Pityrosporum ovale.

3. Chống chỉ định của thuốc mỡ Ketoconazole

Không được sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole trong những trường hợp sau:

Mẫn cảm với hoạt chất Ketoconazole hay bất cứ thành phần tá dược nào có trong thuốc;
Không sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole để bôi vào mắt.

4. Cách sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole

Theo khuyến cáo của nhà sản xuất và bác sĩ, bệnh nhân có chỉ định sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole cần bôi thuốc lên vùng da tổn thương và cả vùng da xung quanh, 1-2 lần/ngày.

Thời gian điều trị theo khuyến cáo là 2-4 tuần, những trường hợp nhiễm nấm mức độ nặng có thể bôi thuốc mỡ Ketoconazole lên đến 6 tuần.

Lưu ý: Quá trình sử dụng thuốc Ketoconazole bôi ngoài da cần đảm bảo đúng thời gian theo khuyến cáo và cần duy trì thêm một vài ngày sau khi tất cả các triệu chứng nhiễm nấm biến mất. Đặc biệt, bệnh nhân nên có các biện pháp đảm bảo vệ sinh chung nhằm kiểm tra các nguồn gây nhiễm hay tái nhiễm nấm.

5. Tác dụng phụ của thuốc mỡ Ketoconazole

Tác dụng phụ của thuốc Ketoconazole bôi ngoài da bao gồm:

Cảm giác nóng rát hoặc kích ứng da;
Biểu hiện tình trạng dị ứng như phát ban, khó thở, phù mặt, môi, lưỡi hoặc họng hoặc ngứa ngáy, nóng rát hoặc kích thích nơi bôi thuốc;
Khi bôi thuốc mỡ Ketoconazole lên da đầu đôi khi làm tăng tiết nhờn hoặc ngược lại gây khô và rụng tóc nhẹ.

Nếu có các biểu hiện bất thường như trên, bệnh nhân phải ngừng ngay việc sử dụng thuốc Ketoconazole bôi ngoài da và liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

6. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole

Khi sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole trị nấm, bệnh nhân cần thận trọng nếu có tiền sử mẫn cảm với các hoạt chất có gốc là Imidazole.
Những đối tượng đặc biệt như phụ nữ đang mang thai hoặc trong thời gian cho con bú vẫn có thể sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole nhưng cần tuân thủ chặt chẽ chỉ dẫn của bác sĩ.
Để tránh tương tác giữa các thuốc, bệnh nhân cần phải thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết về những thuốc mà bản thân đang sử dụng trước khi bắt đầu bôi thuốc mỡ Ketoconazole.
Những trường hợp không tuân thủ hướng dẫn và bôi quá liều thuốc mỡ Ketoconazole trên da có thể dẫn đến các triệu chứng như nổi ban đỏ, phù và cảm giác nóng rát. Tuy nhiên những triệu chứng bất thường này sẽ mất khi ngừng bôi thuốc mỡ Ketoconazole.
Bệnh nhân nhiễm nấm cần sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole đúng theo liệu trình mà bác sĩ đã chỉ định, tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc khi thấy các triệu chứng được cải thiện vì nguy cơ tái phát trở lại do vi nấm chưa bị tiêu diệt hoàn toàn.
Bệnh nhân không được băng kín vùng da bôi thuốc mỡ Ketoconazole, trừ trường hợp được bác sĩ yêu cầu.
Thuốc mỡ Ketoconazole rất dễ cháy nổ, do đó hút thuốc lá hoặc ở gần ngọn lửa khi bôi thuốc.
Không sử dụng thuốc mỡ Ketoconazole cho trẻ em dưới 12 tuổi do thiếu dữ liệu về độ an toàn và hiệu quả.
Theo nhà sản xuất, hạn dùng của thuốc mỡ Ketoconazole là 3 năm kể từ ngày sản xuất. Trong quá trình sử dụng, bệnh nhân cần bảo quản thuốc mỡ Ketoconazole ở nơi khô ráo, nhiệt độ không quá 30 độ C và tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp.