Thuốc Adderall: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Thuốc Adderall giúp tăng khả năng chú ý, tập trung vào hoạt động và kiểm soát các vấn đề về hành vi. Thuốc được sử dụng đề điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý và chứng ngủ rũ - một chứng rối loạn giấc ngủ.

Thuốc Adderall được sử dụng để điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý - ADHD. Nó hoạt động bằng cách thay đổi lượng chất tự nhiên nhất định trong não. Adderall (Amphetamine/Dextroamphetamine) thuộc nhóm chất kích thích. Nó có thể giúp bạn tăng khả năng chú ý, tập trung vào một hoạt động và kiểm soát các vấn đề về hành vi. Nó cũng có thể giúp bạn sắp xếp công việc và cải thiện kỹ năng lắng nghe.

Thuốc Adderall cũng được sử dụng để điều trị một chứng rối loạn giấc ngủ đó là chứng ngủ rũ, để giúp bạn tỉnh táo vào ban ngày. Không nên sử dụng thuốc này để điều trị mệt mỏi hoặc khó ngủ ở những người không bị rối loạn giấc ngủ.

Bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc do bác sĩ của bạn cung cấp trước khi bạn bắt đầu dùng amphetamine/dextroamphetamine. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy hỏi bác sĩ của bạn khi được kê đơn.

Thuốc Adderall được sử dụng qua đường uống lúc đói hoặc lúc no, thường là 1-3 lần một ngày. Liều đầu tiên thường được thực hiện khi bạn thức dậy vào buổi sáng. Nếu bạn được kê sử dụng nhiều liều hơn, hãy uống theo chỉ định của bác sĩ, thường cách nhau 4-6 giờ. Dùng thuốc này vào cuối ngày có thể gây khó ngủ, thậm chí là mất ngủ.

Liều lượng được bác sĩ tính toán dựa trên tình trạng sức khỏe của bạn và đáp ứng với điều trị. Bác sĩ có thể điều chỉnh liều của bạn để tìm ra liều phù hợp nhất cho bạn. Vì vậy bạn làm theo hướng dẫn của bác sĩ một cách cẩn thận.

Để đạt được hiệu quả tốt nhất, bạn nên sử dụng thuốc Adderall thường xuyên. Để tránh tình trạng quên uống thuốc, bạn hãy uống thuốc vào cùng thời điểm mỗi ngày.

Trong khi điều trị, thỉnh thoảng bác sĩ của bạn có thể khuyên bạn nên ngừng thuốc trong một thời gian ngắn để xem liệu có bất kỳ thay đổi nào trong hành vi của bạn hay không và liệu thuốc có còn cần thiết nữa hay không.

Nếu bạn đột ngột ngừng sử dụng thuốc Adderall, bạn có thể có các triệu chứng cai nghiện, chẳng hạn như mệt mỏi nghiêm trọng, khó ngủ, thay đổi tâm trạng như trầm cảm. Để giúp ngăn ngừa các triệu chứng cai nghiện, bác sĩ có thể giảm liều từ từ. Điều này có thể diễn ra nếu bạn đã sử dụng thuốc này trong một thời gian dài hoặc với liều lượng cao.

Mặc dù có tác dụng với nhiều người, nhưng đôi khi thuốc này có thể gây nghiện với một số người. Nguy cơ này có thể cao hơn nếu bạn bị rối loạn sử dụng chất kích thích chẳng hạn như lạm dụng hoặc nghiện ma túy hay rượu. Bạn tuyệt đối không được tăng liều, tăng số lần sử dụng hoặc sử dụng trong thời gian dài hơn so với chỉ định của bác sĩ. Và khi ngừng thuốc, cần phải làm đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không được dừng thuốc đột ngột.

Khi thuốc Adderall được sử dụng trong một thời gian dài, nó có thể không có tác dụng. Khi đó bạn cần trao đổi với bác sĩ để có thể thay đổi liều lượng hoặc thay một loại thuốc khác. Hãy cho bác sĩ biết nếu tình trạng của bạn không cải thiện hoặc xấu đi.

Nếu bất kỳ tác dụng phụ nào dưới đây kéo dài hoặc trầm trọng hơn, hãy báo cho bác sĩ của bạn ngay lập tức. Bao gồm:

• Chán ăn
• Sụt cân
• Khô miệng
• Khó chịu
• Đau dạ dày
• Buồn nôn hoặc nôn
• Chóng mặt
• Nhức đầu
• Tiêu chảy
• Sốt
• Căng thẳng
• Khó ngủ

Hãy nhớ rằng bác sĩ của bạn đã kê đơn thuốc này bởi vì họ đã đánh giá rằng lợi ích mà thuốc mang lại cho bạn lớn hơn nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ. Nhiều người sử dụng thuốc này không mà không gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng nào.

Thuốc Adderall có thể làm tăng huyết áp của bạn. Vì vậy, trong quá trình sử dụng thuốc, bạn cần kiểm tra huyết áp thường xuyên và cho bác sĩ biết nếu huyết áp của bạn cao hơn bình thường.

Hãy thông báo cho bác sĩ của bạn ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào, bao gồm:

• Dấu hiệu của các vấn đề về lưu lượng máu ở ngón tay hoặc ngón chân như lạnh, tê, đau hoặc thay đổi màu da;
• Vết thương bất thường trên ngón tay hoặc ngón chân;
• Các vấn đề tâm thần hoặc thay đổi tâm trạng hay hành vi như: kích động, hung hăng, thay đổi tâm trạng, trầm cảm, suy nghĩ bất thường, có ý định tự tử;
• Cử động mất kiểm soát, cử động nhai hoặc nghiến răng liên tục;
• Phát ra từ hoặc âm thanh bất thường;
• Thay đổi khả năng hoặc ham muốn tình dục, thường xuyên hoặc kéo dài thời gian cương cứng ở nam giới.

Bạn cần được trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ rất nghiêm trọng nào sau đây, bao gồm:

• Khó thở
• Đau ngực, hàm hoặc cánh tay trái
• Ngất xỉu
• Đau đầu dữ dội
• Nhịp tim nhanh hoặc đập mạnh, hoặc đập không đều
• Co giật
• Sưng mắt cá chân hoặc cả bàn chân
• Cực kỳ mệt mỏi
• Mờ mắt
• Yếu một bên cơ thể
• Khó nói
• Lú lẫn

Thuốc Adderall có thể làm tăng serotonin, nhưng hiếm khi gây ra tình trạng rất nghiêm trọng được gọi là hội chứng nhiễm độc serotonin. Nguy cơ gặp phải hội chứng này tăng lên nếu bạn cũng đang dùng các loại thuốc khác làm tăng serotonin, chính vì vậy hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết tất cả các loại thuốc bạn dùng. Bạn cần nhận trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn xuất hiện một số triệu chứng sau:

• Nhịp tim nhanh
• Ảo giác
• Mất phối hợp vận động
• Chóng mặt nghiêm trọng
• Buồn nôn hoặc nôn
• Tiêu chảy nghiêm trọng
• Co giật cơ
• Sốt không rõ nguyên nhân
• Kích động
• Bồn chồn bất thường

Rất hiếm khi xảy ra một phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng khi sử dụng thuốc Adderall. Tuy nhiên, bạn hãy tìm trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của phản ứng dị ứng thuốc nghiêm trọng nào sau đây: phát ban, ngứa hoặc sưng đặc biệt là ở mặt, lưỡi hay cổ họng, chóng mặt nghiêm trọng, khó thở .

Nếu bạn nhận thấy các tác dụng phụ khác không được liệt kê ở trên, hãy liên hệ với bác sĩ của bạn để có hướng xử trí kịp thời.

Biện pháp đầu tiên để phòng ngừa các tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc Adderall đó là cho bác sĩ biết nếu bạn bị dị ứng với nó; hoặc với các loại thuốc cường giao cảm khác (như lisdexamfetamine ); hoặc nếu bạn có bất kỳ dị ứng nào khác. Trong thuốc có thể chứa các thành phần phụ, các thành phần này có thể gây phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề khác.

Trước khi sử dụng thuốc này, hãy cho bác sĩ biết bệnh sử của bạn một cách rõ ràng nhất, đặc biệt là:

• Các vấn đề về tuần hoàn máu: chẳng hạn như bệnh Raynaud
• Một số tình trạng tâm thần hay tâm trạng như kích động nặng, rối loạn tâm thần
• Tiền sử cá nhân hoặc tiền sử gia đình về rối loạn tâm thần như rối loạn lưỡng cực, trầm cảm, rối loạn tâm thần, suy nghĩ tự tử
• Các vấn đề về tim bao gồm nhịp tim không đều, bệnh động mạch vành, suy tim, bệnh lý cơ tim, các vấn đề về cấu trúc như các vấn đề về van tim.
• Tiền sử gia đình có vấn đề về tim chẳng hạn như đột tử, bệnh lý về nhịp tim
• Tiền sử đột quỵ, huyết áp cao, cường giáp
• Một số vấn đề ở mắt như bệnh tăng nhãn áp
• Động kinh
• Bản thân hoặc tiền sử gia đình về rối loạn sử dụng chất kích thích như lạm dụng hoặc nghiện ma túy hoặc rượu
• Tiền sử bản thân hoặc gia đình về các cử động cơ không kiểm soát được như hội chứng Tourette
• Bệnh thận
• Bệnh gan

Thuốc Adderall có thể làm cho bạn chóng mặt và rượu hoặc cần sa có thể khiến bạn chóng mặt hơn. Chính vì vậy bạn không nên lái xe, sử dụng máy móc hoặc làm bất cứ điều gì cần sự tỉnh táo cho đến khi bạn có thể làm điều đó một cách an toàn. Đồng thời cần hạn chế đồ uống có cồn trong quá trình sử dụng thuốc. Nói chuyện với bác sĩ của bạn nếu bạn đang sử dụng ma túy.

Trẻ em có thể nhạy cảm hơn với các tác dụng phụ của thuốc Adderall, đặc biệt là giảm cân. Thuốc này có thể làm chậm sự phát triển của trẻ. Bác sĩ có thể đề nghị tạm thời ngừng thuốc theo thời gian để giảm nguy cơ này. Đồng thời bạn nên theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ.

Người lớn tuổi có thể nhạy cảm hơn với các tác dụng phụ của thuốc này, đặc biệt là đau ngực, khó ngủ hoặc giảm cân .

Trong thời kỳ mang thai, chỉ nên được sử dụng thuốc Adderall khi thật cần thiết. Bạn hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về những rủi ro và lợi ích khi sử dụng thuốc khi đang mang thai. Trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ phụ thuộc vào thuốc này có thể sinh non và nhẹ cân. Những đứa trẻ này cũng có thể có các triệu chứng cai nghiện thuốc. Hãy thông báo cho bác sĩ của bạn ngay lập tức nếu bạn nhận thấy những thay đổi tâm trạng, kích động hoặc mệt mỏi bất thường ở trẻ sơ sinh .

Thuốc Adderall có thể đi vào trong sữa mẹ, do đó nó có thể có những ảnh hưởng không mong muốn cho trẻ bú sữa của người mẹ đang sử dụng thuốc. Do đó, không khuyến khích cho con bú trong khi sử dụng thuốc này. Bạn cần tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi cho con bú.

Tương tác thuốc có thể thay đổi cách hoạt động của thuốc hoặc tăng nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng của thuốc. Chính vì vậy bạn cần giữ danh sách tất cả các sản phẩm bạn sử dụng bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và các sản phẩm thảo dược và chia sẻ nó với bác sĩ của bạn. Tuyệt đối không bắt đầu, ngừng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự chấp thuận của bác sĩ.

Nếu sử dụng các loại thuốc ức chế MAO cùng với thuốc này có thể gây ra tương tác thuốc nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong. Chính vì vậy bạn cần tránh dùng chất ức chế MAO ( linezolid, isocarboxazid, xanh methylen, moclobemide, procarbazine, phenelzine, rasagiline, safinamide, selegiline, tranylcypromine) trong khi điều trị bằng thuốc này. Hầu hết các chất ức chế MAO cũng không nên dùng trong hai tuần trước khi điều trị bằng thuốc này. Hỏi bác sĩ của bạn khi nào bắt đầu hoặc ngừng dùng thuốc này.

Một số sản phẩm có chứa các thành phần có thể làm tăng nhịp tim hoặc huyết áp của bạn. Cho bác sĩ biết bạn đang sử dụng sản phẩm nào và hỏi cách sử dụng chúng một cách an toàn đặc biệt là các sản phẩm trị ho và cảm lạnh hoặc thuốc hỗ trợ ăn kiêng.

Nguy cơ mắc hội chứng serotonin tăng lên nếu bạn cũng đang dùng các loại thuốc khác làm tăng serotonin. Như các loại ma túy đường phố như MDMA / "thuốc lắc", một số loại thuốc chống trầm cảm bao gồm SSRIs như fluoxetine / paroxetine, SNRIs như duloxetine/venlafaxine. Nguy cơ mắc hội chứng serotonin có thể cao hơn khi bạn bắt đầu hoặc tăng liều các loại thuốc này.

Dextroamphetamine rất giống với lisdexamfetamine, vì vậy không sử dụng thuốc có chứa lisdexamfetamine trong khi sử dụng dextroamphetamine.

Thuốc này có thể làm thay đổi kết quả của một số xét nghiệm y tế bao gồm nồng độ steroid trong máu và nước tiểu, quét não để tìm bệnh Parkinson, có thể gây ra kết quả xét nghiệm sai. Chính vì vậy cần đảm bảo rằng nhân viên phòng thí nghiệm và tất cả các bác sĩ của bạn biết bạn đang sử dụng thuốc này.

Nếu phát hiện ai đó đã sử dụng quá liều và có các triệu chứng nghiêm trọng như ngất đi hoặc khó thở, hãy gọi cấp cứu 115. Hoặc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Các triệu chứng khi sử dụng thuốc Adderall quá liều có thể bao gồm: thay đổi tâm trạng nghiêm trọng, co giật, đau đầu dữ dội hoặc dai dẳng, bồn chồn nghiêm trọng, thở nhanh.

Nếu bạn bỏ lỡ một liều, hãy uống ngay khi bạn nhớ ra vào buổi sáng. Nếu phát hiện khi đã muộn, vào buổi chiều hoặc gần thời điểm dùng liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều tiếp theo của bạn vào thời điểm bình thường. Tuyệt đối không được tăng liều lượng thuốc lên gấp đôi liều để bù lại liều thuốc đã quên.

8. Bảo quản thuốc Adderall như thế nào?

Bảo quản thuốc Adderall trong điều kiện nhiệt độ phòng, tránh khỏi ánh sáng và hơi ẩm. Không để thuốc trong phòng tắm. Giữ thuốc tránh xa trẻ em và vật nuôi.

Nguồn tham khảo: webmd.com