Công dụng thuốc Potriolac

Thuốc Potriolac là thuốc gì? Thuốc Potriolac có thành phần chính là Calcipotriol và Betamethasone. Thuốc có chứa các thành phần dùng để điều trị các bệnh da liễu và được chỉ định trong các trường hợp để điều trị các bệnh ngoài da, đặc biệt là điều trị bệnh vảy nến ở những mức độ khác nhau.

Bệnh vảy nến là bệnh da liễu với đặc trưng là sự xuất hiện trên da những chấm đỏ, mẩn đỏ sau đó khiến da dày hơn. Vị trí bị bệnh vảy nến có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể: da đầu, da chân, da đùi ... Nguyên nhân dẫn đến bệnh vảy nến chủ yếu là do tế bào da phát triển, tăng sinh một cách quá mức so với mức bình thường. Khi đã xác định được nguyên nhân gây ra bệnh vảy nến đã nêu ở trên, để điều trị bệnh vảy nến cần ức chế sự phát triển quá mức của tế bào da.

1.1. Dược lực học của hai thành phần chính

Tác dụng của thành phần dược chất Calcipotriol (dưới dạng Calcipotriol monohydrat)

• Dược chất Calcipotriol là một dẫn chất của vitamin D, tuy nhiên về phương thức hoạt động lại tương tự với calcitriol ( vitamin D3). Cơ chế chủ yếu của dược chất Calcipotriol chính là tham gia vào việc điều chỉnh các hoạt động của các gen mà các gen này có khả năng đáp ứng với vitamin D.
• Hoạt chất Calcipotriol có khả năng ức chế quá trình tăng sinh tế bào sừng, giảm tăng sinh tế bào sừng đồng thời tạo ra sự biệt hóa của chúng. Từ đó đưa sự tăng sinh và biệt hóa trở về bình thường. Một trong những tác dụng nữa của hoạt chất Calcipotriol là điều hòa miễn dịch.
• Khi sử dụng thuốc với liều điều trị cao hơn so với liều quy định Calcipotriol sẽ dẫn gây rối loạn chuyển hóa canxi phospho, tuy nhiên sự bất thường về chuyển hóa canxi phospho có dấu hiệu triệu chứng không rõ rệt nhiều so với hoạt chất Calcitriol.

Tác dụng của hoạt chất Betamethason (dưới dạng Betamethason dipropionat)

• Bản chất của dược chất Betamethasone là glucocorticoid có tác dụng chống viêm, chống dị ứng, giúp làm giảm nhanh và điều trị triệu chứng nguyên nhân do bệnh vảy nến gây ra. Đồng thời, dược chất này có công dụng làm giảm các tình trạng sưng, nóng, đỏ, đau, giảm hiện tượng ngứa rát tại vùng da đang bị tổn thương.

1.2. Dược động học của hai thành phần chính

• Khả năng hấp thu: Dược chất Calcipotriol được hấp thu rất ít qua da. Trong khi đó, dược chất Betamethason thì ngược lại, hấp thu tốt qua da. Khi bôi vào vùng da bị tổn thương hoặc băng kín vùng da sau khi bôi thuốc thì lượng dược chất betamethason được hấp thu rất lớn. Lượng thuốc này có thể đủ để gây ra tác dụng toàn thân.
• Khả năng chuyển hoá: Dược chất chính Calcipotriol sau khi vào trong cơ thể tới gan và bị chuyển hóa thành chất không có hoạt tính sau 24 giờ.
• Khả năng thải trừ: Dược chất Calcipotriol được thải trừ ra ngoài cơ thể qua mật, một phần qua phân.

Thuốc Potriolac có công dụng trong điều trị các bệnh lý cụ thể là điều trị các bệnh ngoài da, đặc biệt là bệnh vảy nến mảng. Mọi đối tượng đều có thể sử dụng và sử dụng trên bất cứ vùng da nào bị tổn thương do bệnh vảy nến. Áp dụng điều trị bệnh ở từ mức độ nhẹ và vừa.

Bệnh vảy nến sinh ra do tế bào da tăng sinh quá nhanh, gây ra đỏ da, tạo vảy, dày da. Thuốc Potriolac chứa các hoạt chất calcipotriol và betamethason. Hoạt chất Calcipotriol giúp cho tế bào trở về tăng trưởng bình thường, còn Betamethason làm giảm quá trình viêm.

3.1. Cách dùng thuốc Potriolac

Cách dùng thuốc cho vùng da đầu bị bệnh vảy nén như sau:

• Dùng lược chải tóc cho loại bỏ các vảy nến, có thể chải rẽ ngôi. Lắc nhẹ nhàng tuýp thuốc và mở nắp.
• Bóp thuốc Potriolac vào đầu ngón tay và nên nghiêng đầu trước khi thoa thuốc để tránh thuốc chảy vào da mặt, mắt, miệng.
• Thoa nhẹ gel thuốc Potriolac vào vùng bị vảy nến. Sau đó dùng đầu ngón tay day nhẹ. Rửa tay cẩn thận ngay sau khi dùng thuốc. Tránh để thuốc lan sang vùng da khác như mặt, mắt, miệng
• Nếu thuốc Potriolac dính vào mắt, rửa mắt ngay lại bằng nước sạch và khám bác sĩ.
• Nếu sơ ý bôi thuốc vào vùng da không bị vảy nến thì bạn cần phải lau sạch sớm có thể.
• Không được băng hay bó vùng da bôi thuốc đề tránh thuốc hấp thu vào máu.
• Để thuốc Potriolac phát huy hiệu quả, không nên gội đầu ngay sau khi bôi thuốc mà để thuốc ở vị trí bôi vài giờ hoặc qua đêm, hoặc để cả ngày.
• Nguyên nhân do tóc khô, chà nhẹ chút nước gội đầu vào vùng bôi thuốc. Sau đó để 1 đến 2 phút rồi gội đầu như bình thường.

3.2. Liều dùng thuốc Potriolac

• Theo sự khuyến cáo của các bác sĩ điều trị không nên dùng quá 100g/tuần. Số lần dùng không quá 2 lần/ngày.
• Kết quả của một công trình nghiên cứu đã chứng minh rằng Calcipotriol có hiệu quả và an toàn ở trẻ em khi sử dụng liều dùng là 50g mỗi tuần trên mỗi m2 diện tích bề mặt cơ thể.
• Không có khuyến nghị dùng thuốc cho trẻ em dưới 18 tuổi.
• Thời gian dùng thuốc là 4 tuần áp dụng cho điều trị vảy nến da đầu, 8 tuần đối với bệnh vảy nến không phải ở vùng da đầu.
• Bác sĩ điều trị sẽ quyết định các giai đoạn điều trị khác nhau.

3.3. Trường hợp quá/ quên liều thuốc Potriolac

• Trong trường hợp quên liều: Khi quên liều, cần sử dụng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên trong trường hợp thời điểm dùng quá gần với lần dùng kế tiếp thì có thể bỏ qua liều đã quên. Khi đó, bạn vẫn không được sử dụng với liều với lượng gấp đôi để hạn chế tác dụng không mong muốn.
• Trong trường hợp quá liều thuốc: Dược chất Calcipotriol bôi ngoài da có thể hấp thu toàn thân. Sử dụng với lượng lớn có thể gây tăng Calci trong máu, cần ngừng điều trị cho đến khi chỉ số Calci trở lại bình thường. Một liều đơn Corticosteroid quá liều có thể sẽ không gây triệu chứng cấp. Tác dụng do tăng Corticosteroid chỉ xuất hiện sớm nếu sử dụng liều cao nhiều lần. Trong trường hợp quá liều cấp tính, cần theo dõi cân bằng Natri và Kali. Trong trường hợp nhiễm độc mãn tính, cần ngừng thuốc từ từ và điều trị mất cân bằng điện giải. Sử dụng quá liều sẽ gây tác dụng toàn thân, làm thay đổi nồng độ canxi trong máu. Cần theo dõi chỉ số này và dừng thuốc cho đến khi liều trở về bình thường thì mới tiếp tục dừng thuốc. Nếu betamethason ảnh hưởng đến chức năng thận ở thể cấp tính thì có thể theo dõi nồng độ điện giải trong máu và huyết thanh.Trường hợp gây nhiễm độc mạn, nên dùng thuốc từ từ và điều trị triệu chứng kèm theo.

Bên cạnh các tác dụng điều trị bệnh của thuốc, trong quá trình điều trị bằng thuốc Potriolac cũng có thể gặp phải một số tác dụng không mong muốn như:

• Kích ứng tại vùng da sử dụng: mẩn đỏ, nóng rát, ngứa ngáy, khô da.
• Một nghiên cứu cho rằng: Ở liều điều trị, tác dụng ngoài ý chỉ dừng lại ở hiện tượng kích ứng, tổn thương trên da và quanh vùng da bôi thuốc. Thời gian xảy ra các tác dụng không mong muốn này kéo dài trong khoảng 20 phút.
• Khi sử dụng dược chất Calcipotriol đối với những người đang điều trị bằng đèn chiếu tia UVB, có thể quan sát thấy hiện tượng tăng nhạy cảm với ánh sáng.
• Rối loạn nồng độ canxi trong máu dẫn đến tăng canxi niệu.
• Rối loạn thần kinh: đau nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, chân tay bủn rủn, sốt cao, khó thở, cơ thể suy yếu, mất phương hướng.

Ngoài ra, tác dụng phụ có thể làm nghiêm trọng thêm tình trạng bệnh vảy nến, vảy nến bộc phát.

Một số tác dụng phụ ít gặp hơn, cụ thể như sau:

• Có thể xảy ra hiện tượng teo da, viêm lỗ chân lông.
• Gây ra tình trạng tăng sắc tố mô.
• Dược chất Betamethasone có trong thành phần của thuốc Potriolac là corticosteroid, ảnh hưởng đến chức năng thận.

Trên đây không phải bao gồm đầy đủ tất cả những tác dụng ngoài ý muốn có thể gặp của thuốc, bạn cũng có nguy cơ gặp những tác dụng phụ khác. Bạn cần chú ý chủ động thông báo cho bác sĩ điều trị để được tư vấn y tế về tác dụng bất lợi trong thời gian sử dụng thuốc Potriolac.

Tương tác của thuốc Potriolac có thể xảy ra trong quá trình sử dụng như sau:

• Thuốc Potriolac có thể xảy ra một số tương tác với các thuốc, thực phẩm và các sản phẩm chức năng khác gây ra các phản ứng bất thường. Kết quả của sự tương tác này đó làm gia tăng hoặc suy giảm tác dụng, tăng độc tính của thuốc Potriolac hoặc cũng có thể làm giảm hoặc tăng độc tính của các sản phẩm dùng cùng. Do đó trước khi sử dụng kết hợp thuốc Potriolac với bất kỳ sản phẩm nào khác cần báo ngay cho người kê đơn thuốc hoặc các bác sĩ để được tư vấn.
• Người bệnh vảy nến cần điều trị bằng cách chiếu ánh sáng tử ngoại, để hạn chế làm giảm tác dụng của tia tử ngoại hoặc nên dùng thuốc trước hoặc sau khi chiếu 2 giờ.
• Tương tác của thuốc Potriolac có thể làm thay đổi khả năng hoạt động hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng không mong muốn. Bạn cần chú ý chủ động liệt kê cho bác sĩ điều trị hoặc các nhân viên y tế thông tin về những loại sản phẩm thảo dược hoặc sản phẩm thực phẩm chăm sóc sức khỏe, các loại thuốc kê đơn hay thuốc không kê đơn mà bạn đang dùng để hạn chế tối đa những tương tác thuốc có thể gây ra những ảnh hưởng không mong muốn đến sức khỏe của người sử dụng thuốc.
• Tương tác của thuốc Potriolac với thực phẩm, đồ uống: Khi sử dụng loại thuốc này với các loại thực phẩm hoặc thức uống có chứa cồn như rượu, bia hay thuốc lá... Nguyên nhân là do thành phần của những loại thực phẩm, đồ uống cũng có chứa những loại hoạt chất khác nên có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng đối kháng hoặc tác dụng hiệp đồng với loại thuốc này. Bạn cần chủ động đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc Potriolac hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị về cách sử dụng loại thuốc Potriolac đồng thời cùng các loại thức ăn, thức uống có chứa cồn hay hút thuốc lá.

6.1. Chống chỉ định của thuốc Potriolac

Không sử dụng thuốc Potriolac trong các trường hợp cụ thể như sau:

• Người bệnh có nồng độ calci trong máu ở mức cao hay có tiền sử đang bị rối loạn chuyển hóa canxi. Nguyên nhân là do trong thành phần của thuốc Potriolac có Calcipotriol gây rối loạn chuyển hóa canxi.
• Bà mẹ mang thai và phụ nữ đang trong thời gian cho con bú.
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Những người có khả năng bị các phản ứng dị ứng với hoạt chất Calcipotriol, hoạt chất Betamethason hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.
• Người bệnh có hay các phản ứng bất thường bị nhiễm độc Vitamin D.

Đây là chống chỉ định tuyệt đối, có nghĩa là dù trong bất kỳ trường hợp nào thì những chống chỉ định này cũng không thể linh động trong việc điều trị hay sử dụng với loại thuốc này. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị bệnh, điều cần làm là chú ý tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ về liều dùng, cách dùng.

6.2. Chú ý đề phòng khi sử dụng thuốc Potriolac

• Tránh bôi thuốc Potriolac lên những vùng da nhạy cảm, như mắt mũi, miệng và cần nhanh chóng rửa sạch nếu thuốc tiếp xúc với các vùng da kể trên.
• Đây là thuốc dùng ngoài da, do đó tránh sử dụng hay để thuốc tiếp xúc qua đường miệng.
• Không nên bôi thuốc Potriolac với diện tích quá rộng so với diện tích da cần điều trị hoặc băng kín vết thương sau khi bôi thuốc, thuốc được hấp thu nhiều gây tác dụng toàn thân.
• Thuốc Potriolac có thể gây rối loạn nồng độ canxi trong máu, vì vậy hãy theo dõi thường xuyên nồng độ canxi máu.
• Khi xuất hiện với phản ứng dị ứng nhẹ, tránh gãi hay làm xầy xước. Nếu tình trạng kích ứng kéo dài, nổi mẩn đỏ thì cần ngừng sử dụng thuốc.
• Tránh dùng thuốc Potriolac cho trên 30% diện tích da cơ thể hoặc dùng trên 15 g thuốc mỗi ngày.
• Tránh băng hay bó vùng da đã bôi thuốc vì khi băng bó sẽ làm tăng hấp thu Corticosteroid vào cơ thể.
• Tránh dùng thuốc cho vùng da rộng bị tổn thương, màng niêm mạc, hay các nép gáp da (như bẹn, nách, dưới vú) nguyên nhân là làm tăng hấp thu steroid.
• Tránh bôi thuốc Potriolac vào mặt hoặc cơ quan sinh dục nguyên nhân là do các cơ quan này nhạy cảm với các thuốc Corticosteroid.
• Tránh tắm nắng quá nhiều hay chiếu quá nhiều các dạng ánh sáng khác nhau.
• Hạn chế sử dụng thuốc Potriolac cho vùng da có nguy cơ bị nhiễm khuẩn
• Hạn chế sử dụng thuốc Potriolac vào vùng da bôi thuốc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quá nhiều.
• Lưu ý cho mà mẹ mang thai và phụ nữ con bú: Thuốc Potriolac được sử dụng bằng cách bôi ngoài da nên vẫn có thể sử dụng cho các đối tượng này, tuy nhiên bác sĩ điều trị sẽ cân nhắc kỹ trước khi dùng thuốc giữa lợi ích khi dùng và tác dụng không mong muốn mà nó đem lại.

Bảo quản thuốc Potriolac ở những nơi khô ráo, trong đồ bao gói kín, tránh ẩm và tránh ánh sáng trực tiếp. Bên cạnh đó, cần phải bảo quản thuốc Potriolac tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi trong gia đình. Tuyệt đối không sử dụng thuốc Potriolac khi đã hết hạn sử dụng, chảy nước, méo mó, hay có dấu hiệu bị biến đối chất. Tham khảo ý kiến từ các công ty xử lý môi trường để biết cách thức tiêu hủy thuốc. Tuyệt đối không được vứt hoặc xả thuốc thẳng xuống bồn cầu hoặc hệ thống đường ống dẫn nước.

Thuốc Potriolac có thành phần dược chất chính là Calcipotriol và Betamethasone. Đây là thuốc thuộc nhóm điều trị bệnh lý da liễu, cụ thể là bệnh vảy nến. Để đảm bảo hiệu quả trong quá trình điều trị và hạn chế tối đa các tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh cần tuân theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ chuyên môn.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.