Tư vấn bài tập phục hồi sau khi phẫu thuật gãy lún xương mâm chày?

Hỏi

Chào bác sĩ,

Cháu bị ngã và gãy xương mâm chày lún xương. Cháu đã được phẫu thuật và kiêng cử động 25 ngày. Vậy bác sĩ tư vấn bài tập phục hồi sau khi phẫu thuật gãy lún xương mâm chày? Cảm ơn bác sĩ tư vấn.

Khách hàng ẩn danh

Trả lời

Được giải đáp bởi Thạc sĩ, BSCK I Nguyễn Thị Thanh Bình - Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Chào bạn,

Với câu hỏi “Tư vấn bài tập phục hồi sau khi phẫu thuật gãy lún xương mâm chày?”, bác sĩ giải đáp như sau:

Chương trình tập vật lý trị liệu sau phẫu thuật vỡ lún mâm chày để bạn thực hiện.

Giai đoạn 1: Giai đoạn chưa được chống tỳ sức nặng lên chân tổn thương (thường kéo dài 3 tháng đầu)

1. Tuần đầu (1 - 7 ngày đầu)

Mục tiêu:

• Giảm đau, giảm nề.
• Duy trì sức cơ, trương lực cơ đùi và cẳng chân bên tổn thương.
• Bất động tương đối khớp gối nhưng duy trì tầm vận động các khớp lân cận.

Phương pháp:

• Đặt chân (cổ chân và gối) cao hơn mức tim (20 - 30cm trên mặt giường).
• Chườm lạnh bằng túi nước đá hoặc túi nước lạnh lên vùng khớp gối cách lớp băng gạc và lớp khăn lót dày 1cm thời gian 10 - 15 phút/lần, 3 - 5 lần/ngày.
• Tập gấp duỗi khớp cổ chân chủ động hết tầm 10 lần tăng dần lên 20 lần cho mỗi lần tập, tập 2 lần/ngày.
• Tập co cơ tĩnh (co cơ đẳng trường) cơ đùi và cơ cẳng chân 10 lần tăng dần lên 20 lần cho mỗi lần tập, tập 2 lần/ngày.
• Nâng chân lên khỏi mặt giường ở tư thế gối duỗi giữ càng lâu càng tốt sau đó hạ xuồng nghỉ 5 phút rồi nâng tiếp 10 lần, tăng dần lên 20 lần cho mỗi lần tập, tập 2 lần/ngày.
• Khi đau giảm, khuyến khích bệnh nhân chủ động gấp và duỗi gối (loại trọng lực chi) bên tổn thương với biên độ càng rộng càng tốt trong phạm vi có thể chịu đựng được.

1. Tuần thứ 2 - 4 (ngày 8 đến 30)

Mục tiêu:

• Giảm nề, tăng cường tuần hoàn dinh dưỡng để kích thích liền sẹo và can xương.
• Duy trì trương lực cơ, tăng cường sức cơ đùi và cẳng chân bên tổn thương.
• Tập tăng dần tầm vận động khớp gối. Tầm vận động khớp gối mong đợi: 0 - 65 độ.

Phương pháp:

• Điều trị nhiệt nóng vào khớp gối tổn thương bằng bức xạ hồng ngoại hoặc túi nhiệt 20 phút/lần, 2 - 3 lần/ngày.
• Điều trị từ trường vào khớp gối cường độ 0,8 - 1,5 mT, 20 phút/lần, 2 lần/ngày để kích thích can xương.
• Tiếp tục tập vận động khớp cổ chân, co cơ tĩnh và nâng chân khỏi mặt giường như trước.
• Tập gấp - duỗi khớp gối tăng dần mỗi lần gấp tăng 5 - 10 độ chủ động và thụ động bằng bàn tập, 20 phút/lần, 2 lần/ngày. Nếu sau ngừng tập trên 3 giờ mà vẫn đau hoặc sưng nề tăng là tập quá mức, cần giảm cường độ ở lần tập sau cho phù hợp.
• Tập đi bằng nạng hoặc khung tập đi mà không tì sức nặng lên chân tổn thương.

1. Tháng thứ hai (tuần thứ 5 đến 8)

Mục tiêu:

• Tầm vận động khớp gối mong đợi: 0 - 90 độ.
• Tập đi bằng nạng không tì lên chân tổn thương.

Phương pháp:

• Tiếp tục điều trị nhiệt nóng và từ trường như trước.
• Tiếp tục tập gấp duỗi khớp cổ chân, co cơ tĩnh và nâng chân lên khỏi mặt giường như trước.
• Tập gấp - duỗi khớp gối tăng dần mỗi lần gấp tăng 5 - 10 độ chủ động và thụ động bằng bàn tập, 20 phút/lần, 2 lần/ngày.
• Tập đi bằng nạng hoặc khung tập đi không tì lên chân tổn thương.

Giai đoạn 2: Được phép chịu sức nặng lên chân tổn thương

1. Tháng thứ ba (tuần thứ 9 - 12)

Mục tiêu:

• Tầm vận động khớp gối mong đợi: 0 - 110 độ.
• Chân tổn thương chịu sức nặng tăng dần lên 25% trọng lượng cơ thể.

Phương pháp:

• Tiếp tục điều trị nhiệt nóng và từ trường như trước.
• Tiếp tục tập gấp - duỗi khớp cổ chân, co cơ tĩnh và nâng chân lên khỏi mặt giường như trước.
• Tập gấp - duỗi khớp gối chủ động và thụ động tăng dần để đạt tầm vận động ít nhất 0 - 110 độ.
• Tập đi bằng nạng hoặc khung tập đi có tì chân tổn thương tăng dần sức nặng tới 25% trọng lượng cơ thể.

1. Tháng thứ 4 đến tháng thứ 6

Mục tiêu:

• Tầm vận động khớp gối mong đợi: 0 - 140 độ.
• Tăng dần sức nặng lên chân tổn thương dần dần đạt tới 100% trong lượng cơ thể.

Nếu bạn còn thắc mắc về bài tập phục hồi sau khi phẫu thuật gãy lún xương mâm chày, bạn có thể đến cơ sở y tế thuộc Hệ thống Y tế Vinmec thăm khám và điều trị sớm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức khỏe.

Trân trọng!