Tuyến giáp và chức năng nội tiết quan trọng của cơ thể?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS - Trưởng khoa Khám bệnh - Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết có nhiều chức năng quan trọng, chúng ta thường xuyên nghe về tuyến giáp nhưng ít ai biết tuyến giáp là gì, tuyến giáp nằm ở đâu và chúng có chức năng nội tiết quan trọng thế nào đối với cho cơ thể? Các bệnh lý tuyến giáp hay gặp là gì hiện nay là gì? Tất cả những thắc mắc sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết lớn nhất cơ thể, có nhiều chức năng quan trọng. Là tuyến nội tiết có chức năng tiết ra các hormon giáp trạng gồm Thyroxine ( hay gọi là T4 vì có 4 phân tử iod trong thành phần), hormon tri-iodo-thyronine (hay gọi là T3).

• Tuyến giáp nằm phía trước cổ, có hình dạng như con bướm, phía trước tuyến giáp là da và cơ thịt, phía sau tuyến giáp là khí quản.
• Tuyến giáp gồm có 2 thùy là thùy trái và thùy phải, chúng được nối với nhau bởi eo tuyến giáp.
• Vị trí tuyến giáp tương đương với đốt sống cổ 5 đến đốt sống ngực 1.
• Khối lượng: Tuyến giáp nặng khoảng 10 - 20 gram.

Hormon tuyến giáp có chức năng:

• Làm tăng hoạt động tế bào, tăng cường chuyển hóa glucid làm tăng đường huyết và tăng cường chuyển hóa lipid tạo năng lượng cho cơ thể hoạt động, gây giảm cân.
• Tác động lên hoạt động tuyến sinh dục và tuyến sữa.
• Tăng nhịp tim, tăng lưu lượng máu qua tim, tăng hô hấp để cung cấp oxy cho sự chuyện hóa ở các mô cơ quan.
• Tăng cường hoạt động của bộ não và hệ thần kinh.
• Tác dụng trên sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể, đặc biệt là bộ não.
• Duy trì ổn định lượng canxi trong máu.

Iod là thành phần giúp tuyến giáp tổng hợp hormon tuyến giáp nên thừa hay thiếu iod có thể là nguyên nhân dẫn tới 1 số bệnh lý tuyến giáp.

Suy giáp: Suy giáp là tình trạng tuyến giáp giảm chức năng dẫn đến sự thiếu hụt tổng hợp T3 và T4 và giải phóng hormon tuyến giáp.

Nguyên nhân suy giáp có thể do giảm khẩu phần ăn chứa iod (ít hơn 150 microgam iod mỗi ngày), cắt tuyến giáp, bẩm sinh, sử dụng các thuốc kháng giáp trạng,...

Các biểu hiện của suy giáp như: Thân nhiệt giảm, mệt mỏi, buồn ngủ, tăng cân, táo bón, tiểu ít, cơ thể chậm chạp, giam khả năng tuy duy, giảm trí nhớ, nhịp tim giảm, huyết áp thấp, suy giảm chức năng sinh dục,...

Cường giáp ( hay gặp nhất là bệnh Basedow): Basedow là bệnh tự miễn, được đặc trưng bởi cường chức năng tuyến giáp do các kháng thể kích thích tuyến giáp xuất hiện và lưu hành trong máu. Đây là bệnh lý thường gặp trong các bệnh nội tiết, chiếm khoảng 10-30% các bệnh lý tuyến giáp và biểu hiện đặc trưng là bướu cổ lan tỏa.

• Nguyên nhân do bệnh tự miễn (Basedow thường gặp ở phụ nữ độ tuổi từ 30- hơn 50 tuổi), sử dụng quá nhiều iod (>500microgam/ ngày)trong khẩu phần ăn, bệnh bướu cổ đa nhân nhiễm độc, u tuyến độc, viêm tuyến giáp, viêm tuyến yên,...
• Các biểu hiện bệnh cường giáp như: Tăng thân nhiệt, giảm cân dù hay đói và ăn nhiều đủ dinh dưỡng, khó ngủ, da nóng và ẩm, tăng tiết mồ hôi, sợ nóng, tiêu , chảy, run cơ, nhịp tim nhanh, huyết áp tăng, dễ cáu gắt, nói nhiều, khó tập chung, có thể sờ thấy tuyến giáp to,...

Ung thư tuyến giáp: Ung thư tuyến giáp là căn bệnh thường gặp và hoàn toàn có thể chữa khỏi vì đây là bệnh ung thư có tiên lượng khá tốt, người bệnh có thể phát hiện sớm bằng siêu âm tuyến giáp qua khám sức khỏe định kỳ và hình ảnh tế bào học bằng chọc hút kim nhỏ các nhân tuyến giáp dưới hướng dẫn của siêu âm và điều trị kịp thời.

Các triệu chứng của ung thư tuyến giáp muộn hơn với biểu hiện là:

• Khối u trước cổ di động theo nhịp nuốt.
• Khàn tiếng, khó thở.
• Nổi hạch cổ.

• Bệnh lý tuyến giáp có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau, khám tầm soát bệnh tuyến giáp cần thực hiện tránh những hậu quả do bệnh tuyến giáp gây ra.
• Bệnh viện Vinmec với đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa nội tiết giàu kinh nghiệm khách hàng được khám, tư vấn và điều trị đúng quy trình, đầy đủ và chuyên nghiệp.
• Thiết bị y tế tiên tiến chất lượng cao giúp việc chẩn đoán chính xác nhất và điều trị đạt hiệu quả cao.

Tuyến giáp là một tuyến lớn có nhiều chức năng quan trọng, tuyến giáp ở vị trí dễ thăm khám và một số bệnh có thể phát hiện bằng mắt thường. Khám tổng quát bao gồm khám tuyến giáp thường xuyên để phát hiện tình trạng bệnh lý và khắc phục kịp thời.

Gói sàng lọc các bệnh lý về tuyến giáp của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec giúp: Kiểm tra chức năng tuyến giáp; sàng lọc & phát hiện sớm các bệnh lý về tuyến giáp phổ biến như: Bướu cổ đơn thuần, cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp, nhân tuyến giáp, ung thư tuyến giáp,... để từ đó hướng theo dõi và điều trị thích hợp, kịp thời ở những giai đoạn bệnh rất sớm.