Điện tâm đồ khác gì điện não đồ?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Quốc Việt - Bác sĩ Tim mạch can thiệp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Điện tâm đồ viết tắt là ECG, là phương pháp theo dõi hoạt động, tốc độ cũng như nhịp điệu của tim. Khi tim hoạt động, tim co bóp sẽ phát ra các biến thiên của dòng điện, lúc này điện tâm đồ là một đường cong có chức năng ghi lại các biến thiên đó. Thông qua đọc điện tim, ta có thể biết được khả năng tống máu của tim, biết được nhịp điệu và tốc độ của tim.

Điện não đồ viết tắt là EEG ghi lại hoạt động điện sinh học của não bằng các điện cực đặt ở da đầu, một số ít trường hợp được đặt ở bề mặt vỏ não, hoặc trong chất não. Những hoạt động điện này biểu hiện bằng các sóng trên bản ghi điện não.

Điện não đồ (EEG) là ghi lại hoạt động điện sinh học của não bằng các điện cực đặt ở da đầu. Điện cực kim loại gắn với da đầu làm biến đổi hoạt động điện hình thành nên các sóng não. Các sóng não được ghi bởi máy đa âm. Đo điện não cơ bản mất khoảng 45 phút, với khoảng từ 30 phút đến 90 phút.

2.1 Điện tâm đồ

Điện tâm đồ là xét nghiệm để chẩn đoán các bệnh lý như:

• Chẩn đoán rối loạn nhịp tim: bất thường tại vị trí phát ra nhịp (nút xoang, nút nhĩ nhất, cơ tim) sẽ cho hình ảnh nhịp tim bất thường trên điện tâm đồ;
• Chẩn đoán phì đại cơ nhĩ, cơ thất: quá trình khử cực, tái cực của cơ tim sẽ thay đổi, qua đó trên giấy ghi điện tâm đồ sẽ cho những gợi ý nhất định về tình trạng buồng tim lớn.
• Chẩn đoán rối loạn dẫn truyền: việc tổn thương hay mất mạch lạc trong dẫn truyền sẽ cho thấy hình ảnh bất thường về nhánh điện học của tim trên điện tâm đồ
• Chẩn đoán nhồi máu cơ tim: khi cơ tim bị thiếu máu dẫn đến tổn thương hay hoại tử cơ tim, khả năng dẫn truyền điện của cơ tim sẽ thay đổi. Sự thay đổi này sẽ được ghi nhận trên điện tâm đồ. Điện tâm đồ là phương pháp hiệu quả trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim.
• Chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ cơ tim: cơ tim thiếu máu sẽ cho thấy hình ảnh sóng bất thường trên điện tâm đồ.
• Chẩn đoán các rối loạn điện giải: điện tim là do sự di chuyển của các ion (natri, kali, canxi...). Khi có sự thay đổi nồng độ các chất này, điện tâm đồ có khả năng sẽ thay đổi theo.
• Chẩn đoán các tổn thương ở cơ tim, màng ngoài tim.
• Theo dõi máy tạo nhịp.
• Chẩn đoán một số ngộ độc thuốc: digoxin làm thay đổi đoạn ST của mọi cực, thuốc chống trầm cảm 3 vòng làm dài đoạn QT.

Ngoài ra, điện tâm đồ còn được chỉ định trong nhiều trường hợp không đặc hiệu: người cao tuổi (người nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch cao), bệnh nhân tăng huyết áp, bệnh nhân rối loạn chuyển hóa lipid máu (mỡ máu), đái tháo đường, hút thuốc lá, đau thắt ngực, hồi hộp trống ngực, khó thở, tiền sử có ngất hoặc nhập viện cấp cứu vì bất kể nguyên nhân gì... thường được chỉ định thực hiện đo điện tim.

2.2 Điện não đồ

Điện não đồ để chẩn đoán bệnh gì?

• Phương pháp đo điện não đồ có giá trị giúp người thầy thuốc tìm ra những sóng điện não bất thường trong một số trường hợp để chẩn đoán một số bệnh lý về não bộ. Quá trình làm điện não đồ sẽ ghi chép các mẫu sóng não in ra trên giấy để từ đó bác sĩ tìm ra các mẫu sóng bất thường để chẩn đoán các bệnh lý não bộ hay các vấn đề khác liên quan đến não bộ.

Từ các sóng điện não trong quá trình đo điện não đồ có thể chẩn đoán các bệnh như: động kinh, đau đầu, các vấn đề về giấc ngủ, co giật do nhiều nguyên nhân, chấn thương sọ não, u não các bệnh về não và hệ thần kinh trung ương

Đặc biệt các bác sĩ kiểm tra điện não đồ chỉ định trong trường hợp:

• Kiểm tra và chẩn đoán, theo dõi động kinh và rối loạn co giật khác.
• Giúp hỗ trợ cho việc chẩn đoán chết não.

Ngoài ra có thể chẩn đoán các bệnh lý sau:

• Vấn đề về rối loạn giấc ngủ.
• Tình trạng sa sút trí tuệ.
• Các khối u não.
• Bệnh viêm não.
• Các tổn thương vùng đầu.
• Chức năng não rối loạn.
• Bệnh đột quỵ não
• Rối loạn chức năng não