Mức độ nguy hiểm và khả năng chữa khỏi bệnh lao phổi

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Xuân Cường - Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Lao phổi là bệnh truyền nhiễm, lây qua đường không khí. Khi mắc bệnh lao phổi các vi khuẩn có thể lây lan từ phổi đến các cơ quan khác gây nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh.

Bệnh có khả năng lây nhanh và rộng. Những người mắc bệnh lao tiềm ẩn không truyền nhiễm và hông có triệu chứng là do hệ thống miễn dịch của họ đang bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của vi khuẩn. Nhưng tình trạng này sẽ không diễn ra lâu, bệnh lao phổi tiềm ẩn sẽ phát triển thành lao hoạt động với các triệu chứng phát tác và lây lan ra môi trường xung quanh cho người khác.

Do là bệnh lý truyền nhiễm nên dễ lây lan thành diện rộng, khó kiểm soát sự lây lan, thậm chí ngay cả khi phòng ngừa cẩn thận, người khỏe mạnh vẫn có thể lây lao phổi từ người bệnh thông qua tiếp xúc một hoặc nhiều lần. Các vi khuẩn lao xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp và phát triển lây bệnh, làm tổn thương đến phổi, hệ hô hấp gây nguy hiểm cho người bệnh nếu cứ kéo dài và không được điều trị đúng cách. Cách tốt nhất để phòng chống căn bệnh này là tiêm vắc-xin ngay từ tháng đầu tiên chào đời.

Bệnh nhân lao phổi cần được chẩn đoán và chỉ định điều trị tại các bệnh viện, chuyên khoa hô hấp, lao để có hướng điều trị chuẩn xác nhất. Việc điều trị phối hợp thuốc chống lao đúng liều, đều đặn, đủ thời gian sẽ mang đến những hiệu quả điều trị khách quan.

Để xác định đúng tình trạng bệnh lao phổi, người bệnh phải thực hiện xét nghiệm đờm 3 lần vào các thời điểm. Trong đó, thời điểm sau tháng thứ 2 hoặc thứ 3 của giai đoạn điều trị tấn công, tiếp theo là sau tháng thứ 5 và thứ 8 của giai đoạn điều trị duy trì.

Việc điều trị, chữa lao phổi là cả một quá trình dài, duy trì liệu trình điều trị. Sau điều trị chống lao vài tuần người bệnh sẽ có cải thiện với cảm giác khỏe hơn, ăn ngon hơn, giảm dần hết các triệu chứng trước đó. Tuy nhiên quá trình điều trị vẫn phải tiếp tục duy trì cho đủ 8 tháng. Trong trường hợp nếu bỏ điều trị trong 8 tháng, bệnh sẽ không thể khỏi và tình trạng lao phổi càng trở nên nguy hiểm hơn bởi vi khuẩn lao sẽ kháng thuốc, phát triển mạnh mẽ hơn. Về sau nếu muốn tiếp tục điều trị sẽ rất khó khăn và khả năng thành công không còn cao.

Tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị lao phổi bằng thuốc trong 6 tháng hoặc lâu hơn để có kết quả tốt nhất. Ngoài ra, để điều trị lao phổi, các bác sĩ còn có thể phẫu thuật.

Phẫu thuật điều trị lao phổi nhằm cắt bỏ hết ổ lao tồn tại trong phổi, gây ra tình trạng ép phổi tạo điều kiện cho các hang lao xẹp lại, liền sẹo tổn thương do vi khuẩn lao gây ra tại phổi, các thủ thuật dẫn lưu như dẫn lưu màng phổi, dẫn lưu hang lao, mở hang lao, phục hồi chức năng phổi...

Các phẫu thuật điều trị lao phổi đều được đánh giá là phẫu thuật lớn, dễ dẫn tới tử vong hoặc biến chứng phẫu thuật, nếu không được chuẩn bị tốt. Bởi vậy để đi đến quyết định phẫu thuật lao phổi, người bệnh đều đã trải qua quá trình dài điều trị bằng thuốc nhưng không có kết quả khả quan, mới được bác sĩ chỉ định phẫu thuật nếu phù hợp.

Sau phẫu thuật điều trị lao phổi, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng như suy hô hấp, rối loạn tim mạch, sốc thứ phát, chảy máu...nguy hiểm nhất là chảy máu do tan sợi tơ huyết, nhiễm trùng...

Người bệnh nên được phát hiện sớm và nghiêm túc tuân thủ chế độ điều trị hiệu quả bằng thuốc. Lời khuyên dành cho bệnh nhân lao phổi trong quá trình điều trị là:

• Tuân thủ liệu trình điều trị, uống thuốc đều đặn, điều trị liên tục trong 8 tháng, bệnh có thể hoàn toàn khỏi
• Cần đến khám định kỳ mỗi tháng 1 lần để được bác sĩ điều chỉnh điều trị
• Nếu thấy có tác dụng phụ của thuốc điều trị bệnh lao như mờ mắt, chóng mặt, vàng da, vàng mắt cần đến gặp bác sĩ để ngừng thuốc hoặc điều chỉnh thuốc
• Không hút thuốc lá, uống rượu trong quá trình điều trị
• Không cần phải ăn kiêng, ngoài trù người bệnh lao có bệnh đái tháo đường
• Cần xét nghiệm đờm 3 lần trong 8 tháng điều trị để biết hiệu quả điều trị

Bên cạnh đó, người bệnh lao cần phòng lây nhiễm cho người xung quanh bằng cách:

• Che miệng và quay mặt về phía khác khi ho, khi hắt hơi
• Không khạc nhổ đờm bừa bãi, cần khạc đờm vào giấy rồi gói lại và đốt đi
• Nếu có điều kiện thì ngủ ở phòng riêng có thông khí tốt
• Khuyên những người trong gia đình đi khám bệnh xem có bị lây nhiễm không