Chỉ số nước ối AFI thấp có thể điều trị được không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Hồng Liên - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Chỉ số nước ối AFI (Amniotic Fluid Index) thấp, hay còn gọi là tình trạng thiểu ối, xảy ra khi số lượng nước ối trong túi ối đo được thấp hơn mức bình thường so với tuổi thai của em bé.

Nước ối chứa nhiều chất dinh dưỡng, các hóc-môn và chất kháng thể giúp chống nhiễm trùng, rất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Khi mang thai, khối chất lỏng này đóng vai trò như một tấm đệm bảo vệ em bé khỏi các tác động mạnh gây chấn thương và là khoảng không gian êm ái cho bé thoải mái phát triển và di chuyển trong bụng mẹ.

Nước ối cũng giữ cho dây rốn không bị nén lại, làm lưu thông máu và tăng cường bôi trơn các bộ phận cơ thể thai nhi. Ngoài ra, lượng nước ối còn được xem là thước đo sức khỏe của bé khi nó phản ánh lượng nước tiểu em bé thải ra từ tuần thứ 20 của thai kỳ.

Các y tá, bác sĩ sản khoa thường đo chiều cao bụng hoặc dùng tay sờ nắn xung quanh bụng người mẹ để cảm nhận lượng nước ối. Nếu có phát hiện bất thường, họ sẽ yêu cầu tiến hành chẩn đoán thông qua siêu âm. Các xét nghiệm kiểm tra nước ối sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Chỉ số nước ối AFI được tính bằng đơn vị cm:

• Từ11-18cm: chỉ số trung bình. Sau tuần thứ 36, lượng nước ối sẽ giảm dần cho đến ngày sinh.
• Thấp hơn 5cm: tình trạng thiểu ối. Chỉ số này sẽ còn phụ thuộc vào tuổi thai nhi.
• Cao hơn 24-25cm: tình trạng đa ối.

Tỷ lệ phụ nữ gặp phải tình trạng thiểu ối là khá ít, chỉ khoảng 4%. Tùy phụ thuộc vào nguyên nhân, tuổi thai và tình trạng sức khỏe của cả hai mẹ con mà mức độ nghiêm trọng của chỉ số nước ối AFI thấp cũng khác nhau.

Những yếu tố có thể khiến lượng nước ối thấp trong thai kỳ, bao gồm:

• Vỡ nước ối sớm.
• Nhau thai bong một phần hoặc bong hoàn toàn ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh.
• Người mẹ bị huyết áp cao mãn tính hoặc các vấn đề về sức khỏe có liên quan khác.
• Tác dụng của một số loại thuốc, ví dụ như thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE).
• Trẻ bị chậm tăng trưởng hoặc dị tật bẩm sinh do rối loạn ở cơ quan thận.

Nếu đang mang thai ở tuần 36 - 37 và được chẩn đoán là có chỉ số nước ối AFI thấp, các các sĩ có thể cho thai phụ tiến hành sinh vì đây được xem là cách điều trị an toàn nhất. Nếu mang thai chưa đến 36 tuần, tình trạng sức khỏe của em bé cần được xem xét bằng cách siêu âm thai nhi, và tìm ra lý do tại sao thai phụ có chỉ số nước ối AFI thấp. Người mẹ được khuyên uống nhiều nước và nghỉ ngơi nếu bị chẩn đoán mất nước.

Trong quá trình chuyển dạ, nếu lượng nước trong túi ối thai phụ thấp, các bác sĩ sản khoa có thể tiến hành đặt một ống thông vào cổ tử cung và truyền thêm chất lỏng vô trùng để bổ sung cho túi ối. Phương pháp này thường được thực hiện nếu nhịp tim của thai nhi có những dấu hiệu bất thường trong lúc chuyển dạ.

Trên thực tế, vẫn chưa có cách chữa trị cũng như các biện pháp phòng ngừa chỉ số nước ối AFI thấp hiệu quả và thích hợp. Phương pháp điều trị chọc ối và truyền dịch như trên có thể không cung cấp đủ khối lượng nước cho phổi bé phát triển bình thường. Bé có thể bị khó thở nếu như được sinh ra trong tình trạng thiểu ối. Chất lỏng vô trùng mà các bác sĩ dùng cũng không chứa các chất dinh dưỡng và kháng thể cần thiết như nước ối tự nhiên của người mẹ.

Ngoài ra, suy thận cũng là một rủi ro có thể xảy ra nếu chỉ số nước ối AFI được đo thấp hơn mức dự kiến. Đôi khi, trẻ sơ sinh cần phải được lọc máu hoặc ghép thận để gia tăng khả năng sống sót.

Chỉ số nước ối AFI dao động khác nhau tùy vào từng giai đoạn trong suốt thai kỳ, tuy nhiên lượng nước ối quá ít hoặc quá nhiều lại được xem là một tình trạng khá nghiêm trọng. Đến gặp bác sĩ để thăm khám và theo dõi thường xuyên là điều mà các bà bầu nên làm khi mang thai nếu có lo ngại về khối lượng nước ối xung quanh bé.

Bài viết tham khảo nguồn mayoclinic