Tạo hình niệu quản: Những điều cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Võ Thiện Ngôn - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Hiện nay phương pháp tạo hình hẹp niệu quản đang rất được quan tâm và được các bệnh viện ứng dụng. Tạo hình niệu quản có nhiều phương pháp có thể nội soi nong đoạn hẹp rồi nối hai đoạn niệu quản với nhau, hoặc nối niệu quản trực tiếp lên thận hoặc xuống bàng quang.

Niệu quản là đường ống nhỏ, dài khoảng 25 – 30cm có nhiệm vụ dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Niệu quản có thể bị hẹp do viêm nhiễm, tiền căn mổ nội soi niệu quản, bướu niệu quản, hoặc do chèn ép từ bên ngoài do bướu (ung thư cổ tử cung, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư trực tràng...).

Theo cơ cấu sinh học, niệu quản có 3 chỗ hẹp đó là:

• Đoạn niệu quản bắt chéo động mạch chậu và đoạn đổ vào bàng quang.
• Đoạn nối giữa bể thận và niệu quản.
• Lỗ niệu quản

Hẹp niệu quản do bệnh lý thường xuất phát từ một số bệnh có liên quan như: Do khối u chèn vào niệu quản, mắc các bệnh lý bẩm sinh, túi sa niệu quản, hẹp chỗ nối bể thận niệu quản hoặc do các can thiệp ngoại khoa vào niệu quản,...

Tạo hình niệu quản có nhiều phương pháp: Có thể nội soi nong đoạn hẹp rồi nối hai đoạn niệu quản với nhau, hoặc nối niệu quản trực tiếp lên thận hoặc xuống bàng quang.

• Bệnh lý hẹp khúc nối bể thận- niệu quản bẩm sinh, hẹp khúc nối bể thận-niệu quản do dị dạng mạch máu.
• Hẹp khúc nối bể thận- niệu quản do biến chứng sau phẫu thuật can thiệp ở phần niệu quản sát bể thận, hoặc ở bể thận...
• Dị tật hệ tiết niệu

3.1 Tạo hình bằng phương pháp mổ hở

Tạo hình niệu quản bằng phương pháp mổ hở là cắt đoạn hẹp và nối lại. Điểm kỹ thuật chính là phải cắt bỏ hết đoạn mô xơ, và nối lại không căng, vị trí nối sao cho rộng. Phương pháp này áp dụng cho hẹp ngắn 1-2 cm.

3.2 Tạo hình niệu quản bằng phương pháp nội soi

Tạo hình niệu quản bằng nội soi là phương pháp làm nong rộng niệu quản bằng các thủ thuật hiện đại.

Bước 1: Bác sĩ sẽ tiến hành gây mê toàn thân hoặc gây tê ngoài màng cứng và đưa ống soi niệu quản vào thông qua niệu đạo, bàng quang và lên niệu quản.

Bước 2: Nhờ hệ thống camera phát tín hiệu trên ống soi niệu quản có thể giúp bác sĩ quan sát rõ phần lòng niệu đạo và đài bể thận. Nhờ đó mà có thể chẩn đoán bệnh chính xác và loại bỏ chúng dễ dàng hơn. Đặc biệt, ống soi niệu quản có thể đưa các dụng cụ đặc biệt để gắp sỏi, tán sỏi, dao nội soi rạch niệu quản hay cắt mảnh bệnh phẩm.

Bước 3: Đặt một ống thông 2 đầu có hình chữ J (sonde JJ) từ bể thận qua niệu quản xuống bàng quang để cho nước tiểu thoát từ thận xuống bàng quang. Bước này giúp làm giảm tình trạng tắc hoặc làm hẹp niệu quản. Thông thường, ống JJ không gây cản trở hay ảnh hưởng gì đến bệnh nhân và thường được rút ra dễ dàng khi soi bàng quang sau đó 3 – 4 tuần.

Đây là thủ thuật nhẹ nhàng, thao tác chỉ kéo dài khoảng 30 – 60 phút. Thời gian nằm viện khoảng 24 – 48 giờ, tùy vào mức độ phục hồi. Bệnh nhân có thể làm việc sau phẫu thuật khoảng 4 – 5 ngày và duy trì chất lượng cuộc sống một cách bình thường.

Nếu bạn mổ hở nên tái khám lại để rút ống dẫn lưu sau 3 ngày và đánh giá lại vết thương. Trước khi rút ống mở bàng quang ra da chụp Xquang qua bơm thuốc cản quang vào bàng quang.

Nếu không có thoát chất cản quang ra ngoài, các vị trí khâu lành thì có thể rút thông niệu đạo và kẹp thông mở bàng quang ra da. Nếu bệnh nhân có thể tiểu bình thường thì mở bàng quang ra da có thể rút sau 1 tuần. Nếu tất cả các ống đã rút và không có dấu hiệu của nhiễm trùng thì có thể dừng kháng sinh.

Khi gặp phải những triệu chứng bất thường như đau dữ dội vùng thắt lưng lan xuống bẹn, bìu, tiểu buốt, tiểu ra máu, đái rắt,...thì phải nhanh chóng đến cơ sở y tế để thăm khám ngay và thực hiện cách chữa hẹp niệu quản bằng phương pháp tạo hình niệu quản nội soi hoặc điều trị nội khoa càng sớm càng tốt.

Bệnh nhân tạo hình niệu quản có thể đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám và điều trị. Tại đây có đội ngũ bác sĩ phụ khoa được đào tạo bài bản, giàu chuyên môn và kinh nghiệm; hệ thống trang thiết bị hiện đại, đạt chuẩn quốc tế; chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp, mang tới sự hài lòng và thoải mái cho khách hàng.

Bác sĩ Võ Thiện Ngôn đã có trên 7 năm kinh nghiệm làm bác sĩ điều trị, phẫu thuật Ngoại Niệu tại các Bệnh viện: Bệnh viện Trung Ương Huế, Bệnh viện Đại học Y Dược Huế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đà Nẵng.

Bác sĩ Ngôn với khả năng điều trị chuyên sâu về lĩnh vực khám và điều trị các bệnh lý về hệ Tiết niệu và Nam khoa, phẫu thuật hệ Tiết niệu, phẫu thuật nội soi tiết niệu, phẫu thuật Laparo đường niệu, nội soi đường tiết niệu. Phẫu thuật điều trị các bệnh lý Nam khoa

Hiện nay, Bác sĩ Võ Thiện Ngôn là bác sĩ Ngoại Tiết Niệu – Nam học, khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng